|
|
|
|
|
Anneniz için sigortalı çalışması avantajı |
|
05.02.2009 |
|
| ||
|
Anneniz için sigortalı çalışması avantajı Ekrem Sarısu - 05 Şubat 2009 Perşembe - Posta Soru: Annem 2 Şubat 1957 doğumludur. 3 Mart 1990 da işyeri açarak Bağ-Kur üyesi oldu. 7 yıl 8 ay prim ödedikten sonra işyerini kapattı. 2 Aralık 2008'den beri, yani 2 aydır sigortalı bir işte çalışıyor. Annem kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için daha ne kadar süre çalışmalıdır? Gülşah Çiftçi Cevap: Anneniz kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 tam yıl prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 7 yıl 2 ay daha prim ödeyerek, 7 yıl 10 ay olan prim ödemesini 15 tam yıla tamamlayacağı tarihte Bağ-Kurdan kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir(ara vermeden prim öderse Mayıs 2016 da) Ayrıca, anneniz sigortalı bir işe girerek 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemesi halinde, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak 58 yaşınız dolduracağı 2 Şubat 2015 tarihinde SSK dan da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. Anneniz SSK da hem daha az prim öder hem de daha erken emekli olur. Kardeşiniz Engelli haklıyla Temmuz 2010 da emekli olabilir Soru: Kardeşim doğuştan zihinsel engelli ve yüzde 70 hastane raporu var. 21 Nisan 1975 doğum tarihi, 1 Nisan 1994 sigorta başlangıcı. 3435 iş günü pirimi var. Şu an isteğe bağlı sigortalı. Vergi indirim belgemiz yok. Yüzde 40 vergi indirim belgesi alındığında ne zaman emekli olabilir? Cevaplarsanız çok mutlu oluruz. Hakkı Kaya Cevap: Kardeşiniz yürürlükten kalkan eski yasa hükümlerinin özürlülere tanıdığı haktan yararlanarak erken emekli olabilir. Bunun için öncelikle vergi indirim hakkı almanız gerek. 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle, kardeşiniz gibi 9 yıldan fazla 12 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış ikinci derece özürlüler(yüzde 60 ile yüzde 79 arasında özürlü olanlar) emekli olmak için; 15 yıl 8 ay sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. Kardeşiniz vergi indirim hakkı alıp, 485 gün daha prim ödeyerek, 3485 gün olan prim ödemesini 3920 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilir.(ara vermeden prim öderseniz Temmuz 2010 ayında) Rapor derecenize itiraz edebilirsiniz Soru:1972 doğumluyum. 1997 tarihin de sigortalı olarak çalışmaya başladım. Fakat bordolarım da hesapladığım zaman 2668 günüm çıktı. Ancak, internetten baktığım zaman 2292 prim ödeme günüm çıkmaktadır. Ayrıca şahsıma ait %77 raporum olduğu halde Yalova hekimleri raporumu % 55 düşürüyorlar. Bu yanlışlığı nasıl düzeltebilirim? Zekeriya Özkan Cevap: Çalıştığınız işyeri ya günlerinizi bildirmemiştir. Ya da bildirdiği halde kurum yanlışlık-hata sonucu dosyanıza işlememiştir. Bildirilmeyen günlerinizi internetten tespit edip işverenle SSK ya bildirilip bildirilmediğini görüşün. Bildirmişlerse evrakların fotokopisini alarak Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğünden yanlışlığın düzeltilmesini talep edin. Sağlık kurulu raporunuzdaki özür derecenize itiraz ederek başka bir hastaneden yeni rapor alabilirisiniz. Asgari ücretin net tutarından az geliri olan ana babaya dul-yetim aylığı bağlanır Soru: Bekâr emekli öğretmenim. Babam da Emekli Sandığı emeklisi. Üç kız kardeşim var. Birinin eşi sigortadan emekli, diğeri devlet memuru, üçüncü kardeşimin eşi serbest çalışıyor. Vefat ettiğimde emekli maaşımı yakınlarım alabilirler mi?(annem, babam kız kardeşlerim) Sağlığımda bununla ilgili bir işlem yapmam gerekir mi?(noter kanalıyla bağış v.s.) Beni bu konuda bilgilendirirseniz çok memnun olurum. Nevide Cevap: Bekâr emekli sandığı iştirakçisi veya emeklisinin vefatı halinde, hak sahibi ana ve babasına dul-yetim aylığı bağlanır. Kardeşlerine aylık bağlanmaz. Ana ve babaya aylık bağlanabilmesi içinde, ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelir toplamının asgari ücretin net tutarından az olması gerekiyor.(bugün için yürürlükte olan asgari ücrete göre, aylık 477 TL den az olması lazım) Asgari ücretin net tutarından fazla geliri olduğu için babanıza da sizden dolayı dul-yetim aylığı bağlanmaz. Annenizin de her türlü geliri toplamı aylık net asgari ücretin altında olması halinde, annenize vefatınızda dul-yetim aylığı bağlanır. Sağlığınızda vefatınızdan dolayı aylığınızın yakınlarına verilmesine ilişkin yapacağınız herhangi bir işlem yok. İşten ayrılan 10 gün süresince sağlık yardımı alır Soru: Yeni sosyal güvenlik Kanununa göre, sigortası olmayan veya işten çıkmış bir kişinin çocukları ne zamana kadar sağlık yardımından yararlanacak? Şahin Uludağ Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren genel sağlık sigortası uygulamaya kondu. Ülkedeki tüm vatandaşlar genel sağlık sigortası kapsamına alındı. İster çalışsın ister çalışmasın her vatandaş genel sağlık sigortası primi ödeyerek sağlık yardımı almaya başladı.18 yaşını doldurana kadar çocuklar ana ve babalarının sigortalı olup olmadığına bakılmaksızın sağlık yardımı alabiliyorlar. Ayrıca, aile için kişi başına düşen aylık gelişi asgari ücretin 1/3 ünden az olanlarda(bugünkü asgari ücrete göre 222 TL den az olanlar) prim ödemeden sağlık yardımı alabilecekler. İşsiz kalanlar 10 gün süresince sağlık yardımı alabiliyor. Ayrıca işsiz kalıp, işsizlik ödenmeği alanlar da, işsizlik ödeneği aldığı sürece sağlık yardımı alabiliyorlar. Önce başlayan sigorta devam eder Soru: Limitet şirket ortağı olan kişi, şirketin bir kurumunda ücretli olarak çalışırsa, Sosyal Güvenlik Kurumuna SSK üzerinden mi? Yoksa Bağ-Kur üzerinden mi prim yatırmalıdır? Sigortalı SSK olabilir mi? Ekrem Ertürk Cevap: Sosyal güvenlik mevzuatımızda teklik ilkesi geçerlidir. Aynı süre için birden fazla kurumdan sigortalı olunamamaktadır. Limitet şirket ortağı olup, bir kurumda sigortalı olarak çalışmakta olan kişinin, önce başlayan sigortası devam eder. Sonra başlayan sigortası kapsamında sigortalı olması gerekmez. Örneğin; bu kişinin şirket ortaklığı daha önce başlamışsa, kişi bağ-kur sigortalısı olacak ve ücretli çalışmasında ücretinden SSK ya prim kesilmeyecektir. Ancak, sigortalı olarak çalışırken şirket ortağı olmuşsa, sigortası kesintisiz devam ettiği sürece bağ-kur sigortalısı olmasına gerek bulunmuyor. Mahkemede çalışma sürelerinizi ispatlamanız gerekir Soru: 1993 yılında işçi olarak girdiğim şahsa ait fabrikada 7 yıl çalıştım. 3 yılını SSK lı göstermişler. 4 yılımı göstermemişler. Çalıştığım halde sigortaya bildirilmeyen 4 yılımı dava açarsam kazanabilir miyim? Zerrin Cevap: Çalıştığınız kurum sigorta girişinizi yapmasına karşın çalışma sürelerinizi eksik bildirdiğinden, İş Mahkemesine hizmet tespit davası açarak bildirilmeyen günlerinizi yargı yoluyla kazanmaya çalışabilirsiniz. Ancak bu durumda söz konusu sürelerde çalıştığınız halde sigortaya bildiriminizin yapılmadığını mahkemede kanıtlamanız gerekir. Emekli işyeri açtığı tarihi takip eden aybaşından itibaren destek primi ödemek zorunda Soru: Yeni sosyal güvenlik yasası çıkmadan önce, işyeri açmış olan bir emekliden, sosyal güvenlik destekleme primi işyerini açtığı tarihten itibaren mi kesilecek? Orhan Eminoğlu Cevap: Sosyal Güvenlik Destek Primi yeni yasa ile getirilen bir uygulama değildir. Sosyal güvenlik destek primi Bağ-Kur emeklileri için 8 Eylül 1999 tarihli resmi gazetede yayımlaman 4447 sayılı yasa ile getirilmiş ve 1 Ekim 1999 tarihinden itibaren uygulanmaya başlamıştır. Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihine kadar çalışan Bağ-Kur emeklilerinin emekli aylığından, emekli aylığının yüzde 10 u oranında destek primi kesilmiştir. SSK, Bağ-Kur ve özel sandıklardan emekli olanlara da 2 Ağustos 2003 tarihinde 4956 sayılı yasa ile getirilmiştir. Ve Bağ-Kur dışındaki sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlar 1 Eylül 2003 tarihinden itibaren, 12 nci gelir basamağının yüzde 10 oranında destek primini elden ödemeye başladılar(en son aylık 75 TL ödediler). Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 den itibaren, emekli aylığını kestirmeden kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan tüm emeklilerden destek primi emekli aylığından kesilerek tahsil edilmeye başlandı. Ve elden destek primi ödemesine son verildi. Ayrıca oranda 2008 yılı için yüzde 12 ye, 2009 için 13 e 2010 için yüzde 14 e ve 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren de yüzde 15 e yükseltildi. Sonuç olarak emekli işyeri açtığı tarihi takip eden aybaşından itibaren sosyal güvenlik destek primi ödemek zorunda Emekli eş vefat eden eşinden dolayı dul aylığı alır Soru: Emekli eşlerden biri vefat ettiğinde diğeri onun maaşını alabilir mi? Seval Cevap: Emekli eşlerden biri vefat ettiğinde, hayatta kalan eş vefat eden eşinden dolayı dul aylığı bağlanır. Kendinden başka aylık bağlanan kimse olmayan, çalışmayan ve sosyal güvenlik kurumlarından kendi çalışmasından dolayı gelir ve aylık almayan eşin aylık bağlama oranı yüzde 75 iken, emekli aylığı alan eşin dul aylığı bağlama oranı yüzde 50 dir. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 689 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
