Destek primi ödeyerek kendi nam ve hesabınıza bağımsız çalışabilirsiniz

 

02.02.2009

 

Arşiv Arama

 

Önceki Sayfa

 

Destek primi ödeyerek kendi nam ve hesabınıza bağımsız çalışabilirsiniz

Ekrem Sarısu - 02 Şubat 2009 - Pazartesi - Posta

Soru: Öğrenmek istediğim; emekli olarak dışarıdan bazı firmaların arızalı makinelerini tamir etmem isteniyor. Tabi benim bir şirketim yok yani kaçak faturasız bir çalışma olacak. Benim bu işleri yaparken bir kaza geçirmem olasılığı var. Bu olayda cezalı duruma he ben hem de firma düşer gibi geliyor. Sizden öğrenmek istediğim benim ne gibi şartları yerine getirirsem (sigortaya prim, dilekçe veya bir firma kurma gibi) bu kazalarda ben ve firmalar sorumluluklardan kurtulmuş olur.

Özdoğan Urfalıoğlu

Cevap: Emeklide olsanız çalıştığınız firma veya firmalar sigortaya girişinizi bildirmek zorundalar. Ay içinde değişik işyerlerinde kısa süreli çalışacak olmanızda sorun teşkil etmez. Çünkü;değişik çalışma modelleri var. Örneğin; kısmi süreli çalışma, çağrı üstüne çalışma vb. Aksi takdirde kayıt dışında işçi çalıştırıyor durumuna düşerler, bırakın iş kazasını herhangi bir denetimde dahi başları derde girer. Bu açıdan emekli aylığınızı kestirmeden destek prime tabi olarak çalışabilirsiniz. Ücretinizden yüzde 7.5 oranında destek primi kesilir. Ayrıca işverende ücretin yüzde 22.5 oranında destek primi işveren hissesi ile işin tehlike derecesine göre yüzde 1 ile 6.5 arasında iş kazası ve meslek hastalığı primi öder.

Diğer taraftan vergi mükellefi olup destek primi ödeyerek, kendi nam ve hesabınıza çalışabilirsiniz. Destek primi emekli aylığınızdan 2009 da yüzde 13, 2010 da yüzde 14 ve 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yüzde 15 oranında kesilir. Bu seçeneği işverenlerinde tercih edeceklerine hiç şüphe yok. Her iki çözümde de olası bir iş kazasında kimsenin başı ağrımaz.

Normalde 51 yaş haddinde 58 yaşa tabisiniz

Soru: 1.1.1966 doğumluyum. SSK girişim 1.10.1988. Aralıksız ödenmiş 7140 günüm var. Primlerim 1/A asgari ücretten yatıyor. Şu anda kazanç tutarım 45.324 TL gözüküyor. Bundan sonra primlerim yatırılmasa yaş haddini doldurduğumda emekli olabilir miyim? Emekli olabilirsem ne kadar aylık alırım? Emekli olduğum zaman sağlık hizmeti alabilir miyim?

Doğa

Cevap: Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2024 de kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz(yaş haddinden emeklilik) Ancak normal emeklilik için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2017 de emekli olabilirsiniz. Normal emeklilikte 7 yıl önce aylık bağlanacağından, yaş haddinden emekli olmayı düşünmemelisiniz. Emekli aylığı için; 2000 den önceki dönem ve 1 Ocak 2000- 1 Ekim 2008 arasındaki dönem için hesaplanan iki kısmi aylığın toplamından oluşan bir kısmi aylık ve 1 Ekim 2008 ile emeklilik talebinde bulunulan tarih arasındaki dönem için ayrı kısmi aylık hesaplanıyor. İki kısmi aylığın toplamı emekli aylığını oluşturuyor. Emekli olacağınız tarihe kadar oluşacak olan verileri bilmemiz mümkün olmadığından alacağınız aylık tutarını hesaplamamız da mümkün değil. Ama bugün emekli olsanız yaklaşık 600 TL aylık alırsınız.

Yetim Aylığınızı Özürlü Aylığı Düzeyine Çıkartabilirsiniz

Soru: 33 yaşında yüzde doksan özürlüyüm. 4 yıl önceye kadar 375 YTL özürlü maaşı alıyordum. Babam ölünce babamın maaşının üçte biri 155 YTL bağlandı. Ben ikisini 1 yılı kadar aldım ikisini birden aldığım için özürlülük maaşını kestiler. Birde üstüne o zamana kadar aldığım parayı faiziyle birlikte geri istediler 5 bin YTL ödeme imkânım olmadığı için bir avukata danıştım. Oda benden hiçbir şey talep etmeden dava açtı ve davayı kazandım. Ama maaş tekrar bağlanmadı. Şimdi ise annem bakım parası alıyor. Annem babamdan da 360 YTL maaş alıyor. Özürlü maaşını alırsın diyorlar ne yapmalıyım?

Ulaş Yaşa

Cevap: 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk Vatandaşları İle Özürlü Ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmeliğin 2. Maddesinin (d) bendine göre: herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan aylık ve gelir alan malul çocuklardan, aylık ya da gelirleri, özürlülük derecelerine göre ödenecek olan özürlü aylığı tutarından düşük olması durumunda, özürlü aylığı almaya hak kazanır. Ancak hem yetim aylığı, hem de özürlü aylığı olmak üzere iki aylık birden ödenmez. Ancak, yüksek olan aylık ödenir. Maluliyetinizden dolayı babanızdan almakta olduğunuz yetim aylığı maaşı, 2022 sayılı Kanun kapsamında 18 yaşından büyük, maluliyet derecesi yüzde 70’in üzerinde olan bakıma muhtaç özürlü vatandaşlarımıza verilen aylık tutarından düşük olduğu için yetim aylığınız, 2022 sayılı Kanun kapsamında bakıma muhtaç özürlü vatandaşlarımıza verilecek aylık düzeyine çıkartılacaktır. Örneğin, 01.01.2009 tarihi itibariyle 18 yaşından büyük bakıma muhtaç özürlü vatandaşlarımıza 259,23 TL aylık ödenmekte olup, yetim aylığı ise 155 TL dir. Yani, yetim aylığınız, 18 yaşından büyük bakıma muhtaç özürlü aylığından oldukça düşüktür. Bu nedenle, maluliyetiniz nedeniyle hak ettiğiniz özürlü aylığı miktarı ile yetim aylığınız arasındaki 104,23 TL ’lik fark, talebiniz üzerine Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından aylığınıza ilave edilerek ödenecektir. 4 yıl önce özürlü aylığınızın kesilmesinin nedeni, hem yetim aylığını hem de özürlü aylığını aynı anda almanızdan dolayıdır. Ayrıca, annenizin evde bakım ücreti alması sizin özürlü aylığı almanıza engel değil. Çünkü; annenize verilen bakım ücreti, size bakım hizmeti verdiği için size değil annenize verilen bir aylıktır. Yapmanız gereken, yetim aylığınızın miktarını gösterir belge ve bakıma muhtaç özürlü olduğunuzu gösterir Ağır Özürlü ibareli Sağlık Kurulu raporunuz ile size en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu İl/Merkez müdürlüklerine başvurarak almakta olduğunuz yetim aylığını özür derecenize karşılık verilen özürlü aylığı miktarına, yani 260 TL’ ye çıkarttırabilirsiniz.

Annenizin aylık bağlama oranı yüzde 50 sizin yüzde 25 dir

Soru: Babam SSK dan emekli bir işçiydi. Vefat ettikten sonra, ben, ablam ve annem babamın emekli maaşını almaya başladık. Ancak benim lise eğitimim bittikten sonra yaşımın dolması nedeniyle maaşımın kestirdim. Kesilen maaşı anneme devrettiler. Daha sonra ablamın sigortalı bir işe girmesiyle onunda maaşı da kesildi. Ancak bu parayı yüksek maaş olduğu gerekçesiyle, bir kişiye en fazla maaşın yüzde 75 i verilebildiğini gerekçesiyle anneme bağlamadılar. Maaş Devlet Hazinesine kalmaktadır. Şimdi ise ben Üniversiteyi kazandım ve aylık başvurdum. Kesilen o maaşın verilmesini beklerken benim maaşımı yine annemin maaşından kesip bana vermeye başladılar. Üstelik liseye devam ederken aldığım ücretin 1/4 kadarını veriyorlar. Yani bundan 2 sene önce 200 TL civarı maaş alırken şimdi 50 TL civarı maaş alıyorum. Bu durumda bir yanlışlık var mıdır? Ayrıca Devlete kalan maaşın anneme, ya da bana verilmesi için ne yapabilirim? Kime ve ne gerekçeyle başvurmalıyız?

Tolga Uludağ

Cevap: Anneniz ve kardeşinizle birlikte aylık alırken, annenizin aylık bağlama oranı yüzde 50, kardeşinizle sizin aylık bağlama oranınız yüzde 25 dir. Yetim aylığınız kesildiğinde anneniz ve kardeşinizin aylığı yeniden hesaplanmış ve bir miktar artırılmıştır. Diğer kardeşinizin aylığı kesildiğinde ise, anneniz aylık bağama oranı yüzde 50 den yüzde 75 e çıkartılmıştır. Tekrar yetim aylığı bağlattığınızda ise size yüzde 25 oranında aylık bağlanmıştır. Annenizin aylık oranında yüzde 75 den yüzde 50 ye indirilmiştir. Maalesef yasa bu şekilde yapılan işlem doğru. İki yıl önce 200 lira yetim aylığı alırken bugün yetim aylığınızın 50 liraya düşürülmesinde bir yanlışlık olmalı. Çünkü; aylık bağlama oranınız yüzde 25 dir. Annenizin aldığı aylığın yarısı tutarında bir aylık almanız lazım. Kuruma yazılı olarak başvurmanız halinde, yanlışlık düzeltilir.

Prim yeterli 46 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

Soru: 2 Temmuz 1967 doğumluyum. Sigortalı olarak çalışmaya başladığım tarih 1 Nisan 1982 dir. Daha sonra SSK dan Bağ-Kura geçiş yaptım. 2001 yılında Bağ-Kur dan tekrar SSK ya geçiş yaptım. Ve halen aktif SSK’ lıyım. Bugüne kadar ödediğim primler ise
Bağ-Kur 2670 gün, SSK’ya 2734 gündür. Halen SSK ya prim ödemem devam ediyor
Ne zaman emekli olabilirim?

Ali Adıgüzel

Cevap: SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Ancak bu şartlarla emekli olabilmeniz için tekrar SSK lı olduğunuz 2001 den itibaren SSK ya en az 1260 gün prim ödemiş olmanız gerekiyor. 2001 den itibaren SSK ya en az 1260 gün prim ödemeniz varsa, bundan sonra prim ödemeseniz de, 46 yaşınızı dolduracağınız 2 Temmuz 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Çalışmalarınız SSK ya bildirilip bildirilmediğini işverenden araştırın

Soru: Sigorta giriş tarihim 3 Temmuz 1987' dir. Ancak giriş tarihimden işe başlama tarihime kadar olan süreçte herhangi bir prim ödenmemiştir. İşe başlama tarihim ise 15 Temmuz 1998 dir. Bu yıldan beri hala çalışmakta olup sigorta primimde herhangi bir kesinti yoktur.23 Mayıs 1956 doğumlu olduğuma ve 3600 iş gününü doldurduğuma göre, Yaştan ne zaman emekli olabilirim?

Bilge SONER

Cevap: Bilge adında hem erkek hem de bayan olabiliyor. Sorunuzu bayan olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. İşe giriş bildirgeniz SSK ya gönderilmiş ancak, fiilen çalışmanıza rağmen, işveren çalışma günleriniz SSK ya bildirilmemişse, hizmet tespit davası açarak günlerinizi yargı yoluyla kazanmaya çalışabilirsiniz. Ancak, bu durumda fiilen çalışmanıza rağmen, çalışmalarınızın bildirilmediğini mahkemede kanıtlamanız gerekir. Kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarını sizin gibi 24 Mayıs 2008 ile 23 Mayıs 2011 tarihleri arasında sağlayanlar 56 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 56 yaşınızı dolduracağınız 23 Mayıs 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz.

 

Ekrem Sarısu

 

Okunma: 1149

Diğer Yazıları

 


Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı

 

Destek primi ödeyerek kendi nam ve hesabınıza bağımsız çalışabilirsiniz