|
|
|
|
|
8 Mayıs 2008 den önce borçlanma yapan bedelini istediği zaman ödeyebilir |
|
16.02.2009 |
|
| ||
|
8 Mayıs 2008 den önce borçlanma yapan
bedelini istediği zaman ödeyebilir Ekrem Sarısu - 16 Şubat 2009 Pazartesi - Posta Soru: 26 Ocak 1962 doğumluyum. Türkiye’de hiç sigortam yoktu. Yurt dışında çalışmışlığım vardı. Nisan 2008 ayında SSK ya başvurarak günlüğü 3.5 dolardan 1260 gün yurtdışı borçlanması yaptım. Mayıs 2008 ayında da İsteğe Bağlı Bağ-Kur sigortalısı oldum. Borçlanma yaptığımda, kurumdan borçlanma bedelini istediğim zaman ödeyebileceğim söylendi. Fakat 1 Ekim 2008 de yürürlüğe giren yeni yasa ile borçlanma bedeli artırıldı. Bu durumda ben yasadan önce sözleşme yaptığımdan, yurtdışı sürelerimi borçlandığım gibi günlüğü 3.5 dolardan mı ödeyeceğim? Yoksa o sözleşme geçersiz olup, yeni yasa ile yükseltilen borçlanma bedeli üstünden mi ödeme yapacağım? Zehra Ün Cevap: Yeni yasanın Resmi Gazete de yayımlandığı 8 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe giren değişikliklerden biride, Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasıyla ilgili değişikliklerdir. 8 Mayıs 2008 tarihinden itibaren günlüğü 3.5 dolar üstünden borçlanma usulü kaldırılmış ve yerine prime esas günlük kazancın alt sınırı(asgari ücret olup bugün için günlük 22.20 TL dir) ile üst sınırı( asgari ücretin 6.5 katı olup bugün için 144.30 TL dir) arasında sigortalının belirleyeceği tutarın yüzde 32 kadar borçlanma bedeli hesaplanma usulü getirilmiştir. 8 Mayıs 2008 den önce istendiği zaman ödenen yurtdışı borçlanma bedeli, yeni yasa ile yapılan değişiklik sonucu borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödemesi zorunlu hale gelmiştir. Ancak yapılan bu değişiklikler sizin gibi 8 Mayıs 2008 tarihinden önce borçlanma talep edenleri kapsamıyor. Borçlanma bedelini günlüğü 3.5 ABD doları üstünden istediğiniz zaman ödeyebilirsiniz. Borçlanma için doğumdan sonra iki yıl çalışmamak şart Soru: 20 Mart 1965 doğumluyum. Sigortalı olarak çalışmaya başladığım tarih 13 Ağustos 1977 dir. 220 gün prim ödedim. 10 Kasım 1998 de Bağ-Kur sigortalısı oldum. 30 Kasım 2007 de çıktım. 1757 gün prim ödemem var. 6 Aralık 2007 tarihinden itibaren tekrar sigortalı olarak çalışmaya başladım. 274 gün prim ödemem var. Bağ-Kur ve SSK olmak üzere toplam prim ödemem 2251 gündür. 12 Ekim 1987 de doğum yaptım. Doğum borçlanması yapabilir miyim? İnci Bedel-Çanakkale Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) borçlanmayla ilgili olarak yayımlamış olduğu genel tebliğ ve genelge, doğum borçlanması yapabilmek için, doğum nedeniyle işten ayrılma şartı arıyor. İşten ayrıldıktan sonra 300 gün içinde doğum yapanlarda, doğum nedeniyle işten ayrılmış sayılıyor. SGK ya göre, işinizden ayrıldıktan sonra 300 gün içinde doğum yapmışsanız borçlanma yapabilirsiniz. 300 günden sonra doğum yapmışsanız borçlanma yapamazsınız. Ancak, yasada doğum nedeniyle işten ayrılma şartı yok. Yasada doğum sonrasındaki iki yıl süresince hizmet sözleşmesiyle çalışılmama şartı var. Dolayısıyla doğum sonrasında iki yıl süresince çalışmayan kadının borçlanması gerekir. Bu yönüyle İş Mahkemesine dava açanların borçlanma hakkı alacağını düşünüyoruz. Prim yeterli ancak 50 yaşını beklemeniz gerek Soru: 2 Şubat 1967 doğumluyum. İlk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığım tarih 19 Aralık 1986 dir. Yaklaşık 6000 gün prim ödemem var. En erken ne zaman emekli olabilirim? Sadık Aslan Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 2 Şubat 2017 tarihinde emekli olabilirsiniz. İdari para cezasına itiraz, indirimli ödeme ve dava açma hakkınız var Soru: Sigortalı işe giriş bildirgesi ile ilgili önemli bir konuda aydınlatmanızı rica ediyorum. İlgili kanun maddesinde "kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde işe alınan işçilerin en geç bir ay içinde kuruma bildirmek zorunludur" denilmektedir. Faaliyette bulunacağı işyerini 1 Aralık’ta devralacak olan ve SSK' ya henüz işe giriş bildirgesi vermemiş olan yeni kurulmuş olan bir şirketin faaliyet göstereceği işyerinde, 12 Kasım tarihinde maliyenin yeni şirket kurulumu ve işyeri açılışı ile ilgili yaptığı kontrolde, kontrol elemanına; işyerinde henüz işe personel alımı yapılmadığı halde "işyerini devredecek şirketin var olan 8 elemanını nasıl olsa yeni şirket çalıştırmaya başlayacak, bunun için de SSK'ya müracaat etmek için 1 ay zamanım var" şeklinde düşünerek "8 eleman çalışmaktadır" şeklinde bir beyanda bulunan muhasebecinin bu beyanı maliye tutanağına işleniyor. Ancak daha sonra bu ifadeye göre SSK nın ceza uygulayacağını öğrendik. Muhasebeciden kaynaklanan bu hatayı nasıl düzeltiriz? Ve cezadan nasıl kurtulabiliriz? Mehmet Soyupek Cevap: Sigortalı olarak çalıştırılacak kişilerin en geç çalışmaya başlamadan bir gün önce sosyal güvenlik kurumuna bildirilmesi gerekiyor. Ancak; -İnşaat, balıkçılık ve tarım işlerinde işe başlatılacak sigortalılar en geç işe başladıkları gün, -Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınanlar ile kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verecek olan işyerlerinde, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde, -Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı işsizlik sigortası kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurtdışı görevde çalıştırılmak üzere işe alınanların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde kuruma bildirilmesi gerekiyor. Yeni kurulan şirketinizde işyeri sicil numarası almadan ve işçilerin giriş bildirimleri yapılmadan, denetim de 8 eleman çalışıyormuş gibi ifade verilmesi kayıt dışında işçi çalıştırıldığı anlamına geliyor. Tutanak tutulduğu tarihten itibaren hemen işyeri sicil numarası alarak 8 elemanın bir aylık süre geçmeden girişlerini kuruma bildirmeniz gerekiyordu. Şayet girişlerini bir aylık süre içinde yapmamışsanız, her sigortalı adına asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası kesilir. Ceza tebliğ edildiğinde, 15 gün içinde kuruma itiraz ederek söz konusu işçilerin başka bir şirkette çalıştığını şirketinizle ilgisinin olmadığını ve yetkisiz kişinin yanlış beyanda bulunduğunu kanıtlayabilirseniz, idari para cezasını kaldırtabilirsiniz. Şayet kurum itirazınızı reddederse bu kez, red kararının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde dava açma hakkınız var. Ayrıca idari para cezasına kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurmadan önce, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde peşin ödenmesi halinde ¾ ü tahsil edilir. Ancak, itiraz veya dava sonucu kurum lehine karar verilmesi halinde, idari para cezasının tahsil edilmeyen ¼ lük kısmı gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir. Engelli hakkıyla istediğiniz zaman emekli olursunuz Soru: 1958 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 20 Temmuz 1977 olup, 447 gün prim ödemem var. Bağ-Kur başlangıç tarihim 20 Nisan 1982 dir. Bağ-Kura da 13 yıl 2 ay 28 gün (4833 gün) ödenmiş pirimim var. 12.Basamaktayım. SSK yla birlikte toplam 5280 gün prim ödemem var. 9 Nisan 2001 tarihinde geçirdiğim trafik kazası sonucu, çalışamaz durumdayım. 2003 yılı tarihli yüzde 40.2 iş gücü kaybı raporum var. Sağlık durumum gittikçe geriliyor. Rapor dada belirtilmişti. Bağ-Kurdan malulen nasıl emekli olmak istiyorum? Hüseyin Avni Işık Cevap: Yüzde 40.2 işgücü kaybı ile Bağ-Kurdan malulen emekli olamazsınız. Malulen emekli olabilmeniz için en az yüzde 60 işgücü kaybı raporunuz olması lazım. Ancak, yeni yasa ile 1 Ekim 2008 den itibaren Bağ-Kurlu özürlülere getirilen haktan yararlanarak erken emekli olmanız mümkün. Yüzde 40 ile yüzde 49 arasında işgücü kaybı olanlar 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 gün prim ödeme şartıyla emekli olabiliyor. Süre ve prim şartını yerine getirdiğinizden özürlü hakkıyla istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. 300 gün prim ödeyip 58 yaşı bekleyeceksiniz Soru: Doğum tarihim 11 Aralık 1955’ dir. 1 Temmuz 1994 de sigortalı olarak çalışmaya başladım. 2700 gün prim ödemem var. Sigorta başlangıç tarihinden önce 600 gün olarak yaptığım askerlik süremi borçlandım ve bedelini ödedim. En erken ne zaman emekli olabilirim? Şevki Yazıcı-Bafra Cevap: En erken kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirisiniz. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. En geç 23 Mayıs 2011 tarihine kadar 300 gün daha prim ödeyerek, 3300 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla 58 yaşınızı dolduracağınız 11 Aralık 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz. 275 gün daha prim öderseniz 2022 de emekli olabilirsiniz Soru: 27 Kasım 1972 doğumluyum. Sigorta başlangıcım Mart 1988 dir. Bugüne kadar 5100 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Nihat Zengin Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 275 gün daha prim ödeyerek 5100 gün olan prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla 50 yaşınızı dolduracağınız 27 Kasım 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz Bulgaristan çalışmanızı borçlanırsanız 44 yaşında emekli olabilirisiniz Soru: 28 Mart 1966 doğumluyum. SSK girişim 1 Haziran 1991 dir. Bugüne kadar 5200 gün prim ödemem var. Bulgaristan’da 3 yıl 26 gün çalışmam var. Eğer bu çalışma süremi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? B. Mutlu Cevap: İsminizi harf olarak vermişsiniz. Kadın mı? Erkek mi? olduğunuzu belirmemişsiniz. Sorunuzu bayan okur olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Şayet Türkiye’ye zorunlu göç kapsamında gelmişseniz, Bulgaristan çalışmanızı borçlanmanız halinde sigorta başlangıç süreniz 3 yıl 26 gün geri gider ve emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 44 yaşınızı dolduracağınız 28 Mart 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1009 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
