|
|
|
|
|
Erken yaşlandığı tespit edilen emekli olabilir ... |
|
08.03.2009 |
|
| ||
|
Erken yaşlandığı tespit edilen emekli olabilir Ekrem Sarısu - 08 Mart 2009 Pazar - Posta Soru:9 Temmuz 1959 doğumluyum. İlk sigorta giriş tarihim 15 Eylül 1987 dir. Ayrıca, 1986 yılının Şubat ayından 20 günlük farklı sigorta sicil numarasıyla sigortam görünüyor. Fakat bugün o SSK sicil numarası başkası adına kayıtlı. 20 ay askerlikten sonra sigortalı oldum ve askerliğimi borçlanmadım. Sağlık durumumdan dolayı çalışamıyorum ve 3400 gün prim ödemem var. 3600 gün üzerinden emekli olmam için ne yapmam gerekir? Erken yaşlılık raporu alırsam ne zaman emekli olabilirim? Ve erken yaşlılıktan emekli olmanın şartları nelerdir? Muharrem Umunç Cevap: Emekli olmak için üç seçeneğiniz var: 1)Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarını sizin gibi 24 Mayıs 2014 tarihinden sonra sağlayanlar, 60 yaşını doldurduğu tarihte emekli olabiliyor. 200 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız 9 Temmuz 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz. 2)Oysa askerlik sürenizi(20 ay kabul edilmiştir borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1300 gün daha prim öder, askerlik dâhil 4000 gün olan prim ödemenizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz(aralıksız prim öderseniz Kasım 2012 ayında) 3)Yaşlılık aylığından yararlanma yaşını doldurmamış; ancak, bu yaşı doldurmuş bir insan kadar yaşlanmış ve çalışma gücü bu düzeyde düşmüş olanlar erken yaşlanmış sayılıyorlar. 5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmüne göre; 55 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalılardan en az 5400 gün prim ödemesi olanlara yaşlılık aylığı bağlanabiliyor. 2000 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5400 güne tamamlayıp erken yaşlanma raporu alıp da emekli olabilirsiniz. 2 nci seçenek sizin için en uygun olanı. Emekli olamazsınız kaptırdığınız paranın peşine düşün Soru: Bağ-Kur no:0599758453 2006 yılında Bağ-Kurumu taksitlendirmiştim. 3 taksit yatırdım ama daha sonra maddi sıkıntılarım yüzünden yatıramadım yaklaşık bundan 1 sene önce birisi ile tanıştım kendisi beni emekli yapabileceğini söyledi 2000TL mı aldı o gün bugündür daha bir sonuç alamadık 1/2 ay öncede bana Bağ-Kur la ilgili bir kağıt imzalattı fakat yine sonuç alamadık bana şimdi de ek 19 un açılmasını bekle diyor dolandırıldık mı? Durumumuz nedir acaba? Kurtuluş Fırat Cevap: Dosyanızda 20 Nisan 1982 de Bağ-Kur sigortalısı olduğunuz, 30 Nisan 1986 tarihinde de sigortanızı kapattığınız ve 4 yıl 10 gün sigortalılık süreniz görünüyor. Bu süre zarfında prim borcunuz olmadığı gibi, 120 TL de fazla prim ödemeniz var. Bu şartlarda kimse sizi emekli edemez. Ek 19 ncu madde hükmüne göre; 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlardan isteyenler, sigortalılıklarını durdurarak prim borçlarını sildiriyorlardı. Ek 19 ncu madde 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlükten kalktı. Ancak Kurum 30 Nisan 2009 tarihinden itibaren Ek 19 ncu madde hükmünü uygulamadı. Ek 19 ncu madde sizi emekli edecek bir düzenleme getirmiyordu. Yeni yasa; yürürlükten kaldırılan Ek 19 ncu maddenin yerine, yeni yasa ile 30 Nisan 2008 den itibaren Geçici 17 nci madde yürürlüğe kondu. Bu madde hükmüne göre, Sosyal Güvenlik Kurumunca 24 Ocak 2009 tarihli resmi gazetede yayımlanan tebliğe göre; 5 yıldan fazla prim borcu olanlar, prim borçlarını en geç 31 Temmuz 2008’ e kadar ödemezlerse sigortalılıkları durdurulacak ve prim borçları silinecek. Her iki maddede sizi emekli edecek düzenleme yok. 5 yılda fazla prim borcunuz olsaydı, bu maddelere göre sigortalılığınızı durdurarak prim borcunuzdan kurtulabilirdiniz. Ancak dosyanıza göre prim borcunuz yok. Aksine, 120 TL fazla prim ödemeniz yani alacağınız var. Bu durumda öncelikle emekli olmak için ödediğiniz parayı geri almaya bakın. Tutarı 19.800 TL aşan Eurobond faiz gelirinin beyanı gerekiyor Soru: 2008 de 28.000 TL Eurobond faiz geliri elde ettim. Bu gelirimi beyan etmem gerekiyor mu? Beyan edersem yüzde kaç vergi ödeyeceğim? Dursun-Ankara Cevap: Eurorobondlar uzun vadeli dış borçlanma senetleridir. Yurtdışından finansman temin etmek için çıkartılıp yurtdışı para piyasalarında satılmaktadır. Türkiye’deki gerçek ve tüzel kişilerde eurobondları alıp, itfa tarihlerinde faiz geliri ve itfa tarihinden önce elden çıkartılmasından da alım-satım kazancı elde edebilmektedir. Eurobondlardan elde edilen gelirlerin nasıl vergilendirileceği öteden beri tartışma konusu olmuştur. Hatta uzmanlar arasındaki tartışmaya ve görüş ayrılığına, Maliye Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının denetim elemanları da katılmıştır. Ancak Maliye Bakanlığı; 30 Haziran 2006 da yayımlamış olduğu 258 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile tartışmalara ve görüş ayrılıklarına son vermiştir. Söz konusu tebliğ hükümlerine göre; 2008 yılında elde edilen faiz gelirlerinde beyan sınırı 19.800 TL olup, bu tutarı aşan faiz gelirlerinin tamamının beyan edilmesi, aşmayanların beyan edilmemesi gerekiyor. 2008 de elde ettiğiniz 28.000 TL eurobond faiz geliri 19.800 TL lik beyan haddini aştığı için, gelirinizin tamamını en geç 25 Mart 2009 Çarşamba günü mesai saati sonuna kadar beyan etmeniz gerekiyor. Beyan üzerine 2008 yıl, kazançlarına uygulanacak vergi tarifesi üzerinden gelirinizin ilk 7.800 TL si için yüzde 15 oranında(1.170 TL) sonraki 12.000 TL si için yüzde 20 oranında(2.400 TL) ve kalan 8.200 TL si için yüzde 27 oranında( 2.214 TL) olmak üzere 5784 TL Gelir Vergisi hesaplanır. Bu vergiyi de; Mart ve Temmuz 2009 aylarında iki eşit taksitte ödeyebilirsiniz. Çekler 2009 sonuna kadar gününden önce alınamayacak Soru: Kriz için çıkartılan torba kanun ile çeklere senet gibi vade getirildiği doğru mu? Bu uygulama yürürlüğe girdi mi? Artık çekler senetlerde olduğu gibi üstünde yazılı olan vade tarihinden önce bankadan alınamayacak mı? Serdar Özkan- Antalya Cevap: 28 Şubat 2009 tarihli Resmi gazetenin mükerrer sayısında yayımlanan ve toplumda kriz yasası olarak adlandırılan 5838 sayılı “ Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” un 18 nci maddesi ile 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin korunması hakkında Kanuna eklenen Geçici 2 nci maddesi ile “ 31 Aralık 2009 tarihine kadar, üzerinde üzerin de yazılı keşide tarihinden önce çekin ödenmek üzere muhatap bankaya ibrazı geçersizdir” hükmü getirildi. 28 Şubat 2009 dan itibaren yürürlüğe giren bu düzenleme ile, 2009 yılı sonuna kadar çekler keşide tarihinden önce bankaya ibraz edilemeyecek. Dolayısıyla keşide tarihinden önce bankadan tahsil edilemeyecek. Bu düzenleme sadece kriz dönemi için getirilmiş geçici bir düzenleme olup 31 Aralık 2009 tarihinden itibaren yürürlükten kalkacak ve 28 Şubat 2009 dan önceki mevcut uygulamaya dönülecek. Yani çekler görüldüğünde ödenir hükmü gereğince keşide tarihinden önce bankaya ibraz edilen çekler ödenecek. Prim aflarından yararlanmadıysanız mahkeme yoluyla emekli olabilirsiniz Soru: 10 Ocak 1963 doğumluyum. 20 Nisan 1982 itibariyle Bağ-Kur mükellefiyim. 20 Kasım 1987’de vergi mükellefiyetim bitti. Bittiği halde Bağ-Kur primlerini bugüne kadar yatırmaktayım. 20 Ağustos 2000 tarihinde tekrardan şirket ortağı olduğumdan dolayı vergi mükellefiyeti tekrardan başladı ve halen devam etmektedir. Bağ-Kur Müdürlüğü'nden öğrendiğim kadarıyla 20 Kasım 1987'den 20 Ağustos 2000 tarihleri arasında yatırmış olduğum primleri belgelemem gerekmekteymiş. Bu tarihler arasında oda sicil ve esnaf kefalete kayıtlı değildim. 31 Ocak 2009 tarihi itibariyle toplam 26 yıl 9 ay 11 gün prim yatırmışlığım olacaktır. Emeklilik hakkımı doldurdum mu? Ne zaman emekli olabilirim? Cevdet Abay Cevap: 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi, 3.5 yıldan fazla 5 yıldan az süre kalanlar emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabi bulunuyor. 46 yaşınızı doldurduğunuz 10 Ocak 2009 tarihi itibariyle emekliliği hak ettiğinizden istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Ancak, vergi mükellefiyetinizi kapattıktan sonra, Bağ-Kur isteğe bağlı sigortaya başvuru yaparak primlerinizi isteğe bağlı ödemeniz gerekiyordu. Söz konusu dönemde oda ve esnaf sicil kaydınızda olmadığından muhtemelen emeklilikte sorun yaşayacaksınız. Bağ-Kur fuzuli prim ödemişsiniz gerekçesi ile emekli etmeyecektir. Bu durumda primlerinizin isteğe bağlıya sayılması için dilekçe verin. Kabul etmezlerse İş Mahkemesine dava açarak yargı yoluyla emekli olabilirsiniz. Ancak, Mahkeme kararı ile de emekli olabilmeniz için; zaman zaman prim borçları için getirilen ödeme kolaylığı(prim affı, yeniden yapılandırma vb. adlar altında) düzenlemelerinden yararlanarak toplu prim ödememiş olmanız gerekiyor. Asgari geçim indirimi her ay ödeniyor Soru: 2008 yılında full çalışmamam rağmen, asgari geçim indiriminden(vergi iadesinden) yararlanamadım. 2009 da form doldurmama rağmen vergi iadesini alamadım. 2008 ve 2009 u toplu olarak alabilir miyim? Bişar Kaya Cevap: Asgari geçim indirimi; sigortalının medeni haline göre, her ay ücret üstünden hesaplanan gelir vergisinden, asgari geçim indirimi tutarının yüzde 15 inin düşülmesi şeklinde uygulanıyor. Bu yolla her ay, Gelir Vergisinden düşülen, asgari geçin indiriminin yüzde 15 i kadar da ücretlinin eline fazla para geçmektedir. Asgari geçim indirimi; yıl başındaki asgari ücretin yıllık tutarının ücretli için yüzde 50 si, herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10, çocuklarının her biri için ayrı ayrı olmak üzere ilk iki çocuk için yüzde 7.5, diğer çocuklar için yüzde 5 idir. Eşi çalışmayan evli 4 çocuklu asgari ücretlinin, asgari geçim indirimi uygulamasıyla, ücretinden gelir vergisi kesilmemesi sonucu, aylık 85 TL kazancı olmaktadır. Görüldüğü gibi asgari geçim indirimi aylık uygulanmaktadır. 2008 ve 2009 için toplu vergi iadesi almanız gibi bir durum söz konusu olamaz. Ancak, işveren asgari geçim indirimini uyguladı ve size yansıtmadıysa, işvereninizle görüşüp, adınıza neden asgari geçim indirimi uygulanmadığını sorun. Gerekirse işvereni mahkemeye vererek asgari geçim indirimi uygulamasından doğan alacağınızı yargı yoluyla alırsınız. 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz Soru: 2 Aralık 1963 doğumluyum. 19 Nisan 1984 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. Halen çalışmaya devam ediyorum bugüne kadar 7100 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Neşet Sevindi Cevap: 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle sizin gibi 17 yıldan fazla 18.5 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz bile 48 yaşınızı dolduracağınız 23 Mayıs 2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1417 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
