|
|
|
|
|
18 yaşını dolduran çocuklar artık ana ve babalarının üstünden sağlık yardımı alamıyor |
|
16.03.2009 |
|
| ||
|
18 yaşını dolduran çocuklar artık ana ve
babalarının üstünden sağlık yardımı alamıyor Ekrem Sarısu - 16 Mart 2009 Pazartesi - Posta Soru: 16.11.2008 tarihinde emekli oldum. 29.10.1990 doğumlu bir kızım var. Kızım 2008 yılının 4. Ayında 2 gün, 9. Ayında 8 gün, 11. Ayında 3 gün olmak üzere toplam 13 gün süre ile sigortalı olarak çalışmış ve daha sonra işten ayrılarak çalışmamaya başlamıştır. Sosyal Güvenlik Sisteminde, kızımın benim Sosyal Güvenlik güvencemden faydalanamayacağı belirtilmiş ve sağlık sistemine kaydı yapılmamıştır. SSK’ nın ilgili maddelerinde 30 gün sağlık primi ödeyenlerin sağlık yardımından yararlanabileceği belirtilmektedir. Toplam 13 gün çalışan kişi zaten sağlık yardımı alamaz. Kızım, benim sosyal güvencemden faydalandığı sırada sistem dışına çıkarılmıştır. Şuanda hiçbir yerde çalışmamaktadır. Böyle bir durum yasaya uygun mu? Buna göre dava açma hakkımız var mı? Konu ile ilgili hangi yolu izlememiz gerekmektedir? Orhan Arel Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 18 yaşını dolduran, orta öğretimde 20, yüksek öğrenimde 25 yaşını dolduran bekâr kız çocukları ana ve babasının sigortasından sağlık yardımı alamıyor. Kızınızın 13 gün prim ödemsi bir tarafa, emekli olduğunuz tarihte hem 18 yaşını doldurmuş olması nedeniyle sizin üstünüzden sağlık yardımı alması mümkün değil. Genel sağlık sigortası primi ödeyerek sağlık yardımı alabilir. Maalesef yasa bu şekilde, dava açsanız da kazanmayacağınız kanısındayız. Daireden gelir elde edilmiyorsa evde bakım aylığı alınabilir Soru:17 Şubat 2009 tarihli posta gazetesinde sorulan bir soruya verdiğiniz yanıtla ilgili bilgi almam mümkün müdür? Konu kişi başı geliri 318.12 liranın altında olanlar ağır özürlü için evde bakım parası alabilir. Peki özürlü olan kişinin üstüne bir ev varsa ve yine kişi başı gelir bu miktarın altındaysa, yine de bu imkandan faydalanma olanağı var mıdır? Eğer varsa nasıl ve nereye başvuru yapılmalıdır. Sinem Kıraytun Cevap: Başkasının yardımı olmaksızın, hayatını sürdürmeleri mümkün olmayacak derece de özürlü olduğuna ilişkin “Ağır Özürlü” ibareli raporu bulunan özürlü kimselerin, sahip oldukları ev de ikamet ediyorlar ve bu daireden kira geliri veya benzer bir gelir elde etmiyorlarsa, Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu’ ndan bakıma muhtaç özürlü aylığı veya evde bakım aylığı alabilirler. Evde bakım aylığı bağlanmasında; ailenin bütçesine giren sürekli ve istikrarlı gelirler dikkate alındığından, özürlünün barınma ihtiyacını gidermek için oturduğu daire evde bakım aylığı yapılmasına mani olmamaktadır. Ailenin, aylık ücret, menkul veya gayrimenkul gelirlerinin, toplamı ailedeki kişi sayısına bölünmesi sonucunda kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin net tutarının 2/3 ünden yani 318,12 TL den(Kurum Maliyeden aldığı görüşe dayanarak asgari ücretin net tutarını hesaplarken asgari geçin indirimini dikkate almıyor) az ise, tam teşekküllü hastaneden alacağınız, “Ağır Özürlü” sağlık kurulu raporu ile, bulunduğunuz yerdeki Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu İl Müdürlüğü’ne, eğer yok ise Kaymakamlığa(mal müdürlüğüne) başvurunuzu yapabilirsiniz. Başvurunuzu Kaymakamlığa yaptığınızda, Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu’ndan “Evde Bakım” aylığı için, yani bakıcı aylığı için başvuru yaptığınızı belirtin. Yüzde 40-60 arası raporu olanlar 3 ncü derece engelli hakkına tabiler Soru: 15 Şubat 1976 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1993’ dür. Prim gün sayım 3100 gün olup özürlü raporu aldığım tarih 27 Temmuz 2006’ dır. Hastanenin bana verdiği rapor yüzde 57 oranında özürlü olduğum yönündeydi. Vergi indiriminden yararlanmak amacıyla Ankara’ ya gönderdiğimde bana % 40 olarak geri geldi. Bu durumda hangi dereceden ve nasıl emekli olabilirim. Kani Gedik Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih yerine yıl olarak vermişsiniz. Oysa 1 gün bile emeklilik şartlarını değiştirebiliyor. Sorunuzu 1 Temmuz 1993 tarihinde sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Raporunuzun yüzde 57 den 40 a düşürülmesinin bir önemi yok. Çünkü; yüzde 40 ile 60 arasında raporu olanlar 3 ncü derece engelli sayılıyor. 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle sizin gibi 9 yıldan fazla 12 yıldan az süredir sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış 3 ncü derece engelliler emekli olmak için; 16 yıl sigortalılık süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. 3760 gün prim ödemeniz varsa 2009 da 16 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz Soru: Doğum tarihim, 28 Ocak 1965’dir. Askerliğimi 1985 – 1986 yıllarında yaptım. Bağ-Kur giriş tarihim olan 5 Mart 1987 tarihinden beri aralıksız aidatımı yatırıyorum. Askerliğimi borçlandım. Ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin Cebeci-Isparta Cevap: Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi askerlik süreniz(18 ay kabul edilmiştir) kadar geri götürerek emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Ekim 2010 tarihine kadar prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 28 Ocak 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Yüzde 60’ın üstünde işgücü kaybı raporu almanız lazım Soru: 01.06.1966 doğumluyum. 12.01.1991 yılında trafik kazası geçirdim. Bu kaza sonucu bir ayağım sakat kaldı. SSK başlangıç tarihim 08.10.1982 olup, 39 gün prim ödemem var. 06.02.1990-06.03.1998 tarihleri arasında 8 yıl 1 ay ve 08.02.2001-23.01.2008 tarihleri arasında 6 yıl 15 gün olmak üzere Bağ-Kura toplam 15 yıl 15 gün prim ödedim. 2006 yılında emekli olmak için Bağ-Kura başvurdum, Sevk ettikleri tam teşekküllü Devlet Hastanesi % 44 heyet raporu verdi. Rapora itiraz ettim. İzmir Ege Üniversitesine sevk ettiler. Ege Üniversitesinde heyetten geçip % 67 iş görmezlik raporu verildi. Bu rapora Bağ-Kur Genel Müdürlüğünden itiraz edilmesi sonucu emekliliğim kabul edilmemiştir. Bende Bağ-Kur kapatıp sigortalı işe başladım. Sigorta başlangıcım 20.12.2007 dir. Hala devam etmekteyim. 360 günden beri sigortalıyım. Sorum yeni yasaya göre emekli olabilmem için, nasıl bir yol izlemem gerekir? Sigortaya bu şekilde başvursam emekli olabilir miyim? Yeni yasaya göre Bağ-Kur veya SSK dan emekli olabilir miyim? Sinan Akşit Cevap: 15 tam yıl prim ödemeniz ve yüzde 67 iş görmezlik raporu ile malulen emekli olmanız gerekirdi. Talebiniz reddolduğunda dava açsanız, yargı yoluyla emekli olma ihtimaliniz yüksekti. Yeni yasa malulen emekli olmada rapor oranını yüzde 66.66 dan yüzde 60 a düşürdü. Yeni yasaya göre malulen emekli olmak için 10 yıl sigortalılık süresi 1800 gün prim ödeme ve yüzde 60 işgücü Yüzde 60 şın üstünde çalışma gücünüzü kaybettiğinize dair rapor alabilirseniz SSK dan malulen emekli olabilirsiniz. Engelli çocuğu olan anneye yeni haklar getirildi Soru: Özel bir şirkette işçi olarak çalışmaktayım. 20 Mayıs 1963 doğumluyum ve 1 Kasım 1983 tarihinden itibaren sigortalıyım ve 4450 iş günüm var. Benim yüzde 90 özürlü ve bakıma muhtaç bir çocuğum var. Özürlü çocuğu olan annelere erken emeklilik hakkı veren bir yasanın çıktığı yolunda duyum aldım. Eğer böyle bir yasa varsa ben bu yasadan faydalanabilir miyim? Faydalanabilirsem ne zaman emekli olabilirim? Ve nasıl bir yol izlemem gerekiyor? Kerziban İpek Cevap: Yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, özürlü çocuğu olan kadın sigortalıya yeni haklar getirildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 28 nci maddesinin konuyla ilgili fıkrası; “Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.” Hükmünü içermektedir. Çocuğunuz yüzde 90 oranında özürlü ise yasanın aradığı, başka birisinin sürekli bakımına muhtaç şartına uygun olduğundan 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren ödeyeceğiniz primlerin yüzde 25 i kadar bir süre, prim ödeme gün sayınıza eklenecek. Ayrıca prim ödeme gün sayınıza eklenen süre emekli olmak için aranan yaş haddinizden düşecek. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 40 yaş şartlarına tabisiniz. emekli olmak için eksik gününüz 550 gün. Ancak; 1 Ekim 2008 den sonra prim ödeme gün sayınız yüzde 25 oranında(1/4 oranında) artırılacağından, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 440 gün prim ödemeniz halinde, çocuğunuzdan dolayı prim ödemeniz 110 gün artırılır ve toplam prim ödemeniz 5000 güne yükselerek emeklilik için prim şartını yerine getirmiş olursunuz. Ara vermeden prim öderseniz 11 Kasım 2009 da emekli olabilirsiniz. 110 gün yaştan da düşebilir. Ancak yaş haddini doldurduğunuzdan, yaş da sorununuz yok. 15 yılı dolduracağınız 14 Ekim 2012 de emekli olabilirsiniz Soru: 05.02.1952 doğumluyum. SSK girişim 14.10.1997. Hala çalışmaktayım ancak 2006 – 2007 yılları arasında 1 yıl çalışmadım. Ne zaman kısmi emeklilik hakkına sahip olabilirim? N.Bağcı-İstanbul Cevap: Sorunuzu bayan olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. En erken kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 gün prim ödemeniz varsa( olduğu anlaşılıyor) 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 14 Ekim 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ekim 2009 da SSK dan emekli olabilirsiniz Soru: Doğum tarihim 7 Ekim 1961 dir. Sigortalı olarak çalışmaya başladığım tarih 15 Haziran 1984 dür. 1888 gün prim ödemem var. 1 Ocak 1986 dan itibaren da Bağ-Kur sigortalısı oldum. 18 yıl 5 ay 3 gün prim ödemem var. Şu an ise hala Bağ-Kurluyum Son yedi yılda, 2 yıl Bağ-Kur, 5 yıl SSK ya prim ödedim. Hangi kurumdan ne zaman emekli olurum? Hangi kuruma başvurmam gerekli? Suat Temiz Cevap: Primi ödenmiş son yedi yılda SSK ya Bağ-Kurdan fazla prim ödediğinizden emekli olmak için SSK şartlarına tabisiniz. SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 48 yaşınızı dolduracağınız 7 Ekim 2009 tarihinde SSK dan emekli olabilirsiniz. Emekli başvurunuzu bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne yapmanız gerekiyor. Bulgaristan çalışmanızın 4 yıl 10 ayı borçlandığınızda emekli olursunuz Soru: Ben 28.03.1962 doğumluyum.1989 yılında Bulgaristan’ dan geldim. SSK giriş tarihim, 01.09.1989’dir. Ödenmiş 6353 prim günüm var ve 743 gün askerlik borçlanması yaptım. Yurt dışı borçlanmasından yararlanmak istiyorum. Emekli olabilmem için yatırmam gereken prim gün sayısı ne kadar olmalıdır? Hangi tarihte emekli olabilirim? Rıdvan Öztürk Cevap: Bulgaristan çalışmanızın 4 yıl 10 ayını borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 4 yıl 10 ay geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme eve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanma bedelini ödemeniz şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 28 Mart 2009 tarihinde emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1047 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
