|
|
|
|
|
Emekli aylığı alan kız çocuğu SSK dan yetim aylığı alamaz |
|
14.03.2009 |
|
| ||
|
Emekli aylığı alan kız çocuğu SSK dan yetim
aylığı alamaz Ekrem Sarısu - 14 Mart 2009 Cumartesi - Posta Soru: Memuriyetinden dolayı emekli sandığından emekli olup, emekli olup emekli aylığı alan dul bayan, SSK emeklisi vefat etmiş babasından yeni yasaya göre maaş alabilir mi? Yeşim Cevap: Emekli Sandığından emekli olmuş emekli aylığı alan bir bayan, ne eski yasaya, ne de yeni yasaya göre, vefat eden babasından dolayı SSK dan yetim aylığı alamaz. Çünkü eski yasaya göre de, yeni yasaya göre de; da bekâr, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan kız çocukları ana ve babalarından dolayı sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmamak veya kendi çalışmalarından dolayı bu kurumlardan gelir ve aylık almaması gerekiyor. Girişiniz bildirilmemişse hakkınız zamanaşımına uğradı Soru: 2 Haziran 1966 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Mayıs 1985 tarihinde. 1990 kadar 755 gün SSK var. 21 Mayıs 1990 dan bugüne aralıksız Bağ-Kurum var. 13. basamaktayım Askerliğimi 1986 la 1987 arasında da yaptım. Ben ne zaman emekli olurum? Emekli olmak için SSK’ya mı geçeyim? Bağ-Kur’da mı kalayım? Askerlik borçlanması yapmamı tavsiye eder misiniz? Ayrıca 1978 la 1985 arasında bir işyerinde sigortasız çalışmam var. Dava açmam halinde faydası olur mu? Baha Yücel Cevap: SSK dan emekli olmak avantajlıdır. Sizin gibi yeni yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 den önce sigortalı olanlar primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, SSK ya geçerek en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün pim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 gün prim ödedikten sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 6 Haziran 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK dan emekli olmayı düşünürseniz askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok. Bağ-Kurda askerliğinizi borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ekim 2011 tarihine kadar ara vermeden prim ödeyerek prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 2 Haziran 2015 tarihinde Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz. 1978- 1988 yılları arasında sigortasız çalışmanız için dava açarak gün kazanmanız, işverenin SSK ya girişinizi bildirip bildirmediğine bağlı. Şayet işveren işe giriş bildirgesi ile girişinizi SSK ya bildirmemişse işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açmanız gerekiyordu. Hakkınız zaman aşımına uğradığından bugün dava açsanız bir şey elde edemezsiniz. Ancak, işveren 1978 da girişinizi SSK ya bildirmiş, çalıştığınız günlerinizi bildirmemişse, dava açabilirsiniz. Mahkemede çalışmalarını kanıtlayabilirseniz davayı kazanarak 1978-1985 arasındaki günlerinizi kazanmanız mümkün. Anneniz SGK ya göre doğum borçlanması yapamaz Soru: Annem 1 Ocak 1949 doğumlu. Sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarih Ekim 1985 olup, 245 gün prim ödemesi var. SSK ya isteğe bağlı olarak da 1700 gün prim ödedi. Halen de isteğe bağlı olarak prim ödemeye devam ediyor. Yeni Sosyal Güvenlik reformu kapsamında, kadınlara getirilen doğum borçlanması hakkından annem de yararlandırabilir mi? 1970 ve 1975 doğumlu iki çocuğu var ve sağ. Yararlanabiliyor ise nasıl bir yol izlemeliyim? Fatma Karasu Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumu(SGK) doğum borçlanmasıyla ilgili olarak yayımlamış olduğu tebliğ ve genelgede, sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumlar için borçlanma yapılamayacağını açıklamış bulunuyor. SGK’ nın tebliğ ve genelgesine göre, anneniz doğumları sigorta başlangıç tarihinden önce olduğu için borçlanma yapamaz. Ancak, yasa da bu şekilde bir hüküm yok. Yasa borçlanma için; sigorta tescil, doğumdan sonraki 2 yıl süresince hizmet sözleşmesine tabi olarak çalışmama(iki yıl prim ödenmemiş olması), doğan çocuğun yaşaması ve borçlanma bedelinin bir ay içinde ödenmesi şartlarını arıyor. Esas olan yasadır. Tebliğle ve genelgeyle yasada olmayan şartlar getirilmesi genel hukuk kurallarına aykırıdır. İş Mahkemesine dava açmanız halinde annenizin borçlanma hakkı alabileceğiniz kanaatindeyiz. Bağ-Kur devam ederken sigortalı olunmaz Soru: 1 Ocak 1952 doğumluyum. SSK başlangıcım 1979 yılıdır. 1990 yılına kadar 2200 gün prim ödemem var. 1991 yılında Bağ-Kurlu oldum. Ancak işler düzenli olmadığından 2000 den beri prim yatıramıyorum. Yaklaşık bir yıl önce bir şirkette çalışmaya başladım ve bir senedir SSK sigortalısıyım. Vergi mükellefliğim duruyor. Yani bir taraftan ticaretle de uğraşıyorum(işi çocuklarım götürüyor) Bir taraftan da ücretli olarak çalışıyorum. Sorum şu; 2.5 yıl daha prim ödeyerek prim ödememi 3.5 yıla(1260 güne) tamamlasam ,SSK dan emekli olabilir miyim? Duyduğuma göre; 5 yıl prim borcu olan borcunu sildirebiliyormuş. Borç sildirme dilekçesinden sonra prim tekrar işlemeye başlıyormuş. Prim borcumu sildirip, 2,5 sene prim ödesem, SSK dan emekliliğimi istediğim zaman problem çıkar mı? Üçler Karagöz Cevap: Yeni yasanın Ek 17 nci maddesi hükmünce; 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle Bağ-Kura 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlardan prim borçlarını 31 Temmuz 2009 Cuma günü mesai saati sonuna kadar ödemeyenlerin sigortalılığı durdurulacak ve prim borçları silinecek. Silinen primlere ilişkin olan süreler sigortalılık süresi olarak dikkate alınmayacak. Borçlulardan isteyenler 31 Temmuz 2009 u beklemeden yazılı başvuruda bulunarak prim borçlarını sildirebilecekler. Sigortalılığı durdurulan ve prim borcu silinenlerin 1 Mayıs 2008 den itibaren sigortalılıkları yeniden başlatılacak. Dolayısıyla 1 Mayıs 2008 den bugüne kadar olan prim borçlarının silinmesi söz konusu değil. Bu kapsamda 30 Nisan 2008 e kadar olan prim borcunuzu sildirebilirsiniz. Ancak, Bağ-Kur sigortalısıyken SSK lı olmanızın sıkıntı yaratacağınıza hiç şüphe yok. Çünkü sosyal güvenlik sistemimizde teklik ilkesi geçerlidir. Aynı süre içinde birden fazla sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olmak mümkün değil. Gelir vergisi mükellefiyetinizi terk ederek Bağ-Kur sigortanızı kapatmadınız sürece sorun yaşarsınız. İşini çocuklarınız ilgilendiğine göre, işinizi çocuklarınızı devredin. Gelir vergisi mükellefiyetinizi kapatın. Aksi takdirde emekli olacağınız zaman sorun yaşarsınız. Yurtdışı çalışma süreleriniz borçlanarak kazanabilirsiniz Soru: Türkiye’ de 6 sene sigortalı çalıştıktan sonra ayrılıp Dubai’ye geldim. Şu anda burada yönetici olarak bir Dubai firmasında çalışıyorum. Eşim ve çocuklarım da T.C. Vatandaşı olup onlarda benimle birlikte yaşıyorlar. İleri de Türkiye’ye döndüğümüzde sigorta işimiz nasıl olacak? Veya şimdi prim yatırmam gerekli mi? Nereye yatıracağım? Mustafa Cevap: Türkiye’ye döndüğünüzde Dubai’deki çalışma sürelerini borçlanarak kazanarak, emekli olmak için aranan diğer şartları da(süre ve yaş şartı) sağlamanız halinde emekli olabilirsiniz. Eşinizde çalışıyorsa, çalışma sürelerini borçlanarak, sigortalılık süresi olarak kazanabilir. Çalışmıyorsa, ev hanımı olarak yurtdışında bulunduğu süreleri borçlanabilir. Şuan için borçlanma yapmanız gerekli değil. Türkiye’ye döndüğünüz de borçlanma yapabilirsiniz. Primi 5400 güne yaşı 58 e tamamlamalısınız Soru: 1958 doğumluyum. 1 Haziran 1983 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum. Zorunlu sigortalı olarak 221günü prim ödedim. Bağ-Kur isteğe bağlı sigortaya da 3415 gün olmak üzere toplam 3636 gün prim ödemem var. 50 yaşını da doldurduğum için, 3600 günle hemen emekli olabilir miyim? Ayşe Boz Cevap: Bağ-Kurdan en erken kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan; 15 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartlarını sağlamasına 1 Ekim 1999 tarihi itibariyle sizin gibi 10 tam yıldan fazla süre kalanlar 58 yaş şartlarıyla emekli olabiliyor. 1763 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 2016 da 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Kıdem tazminatını için süre ve prim şartını sağlamak gerekiyor Soru: 21 Ağustos 1972 doğumluyum. 1 Şubat 1994 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaya başladım. Aynı iş yerinde 12 senedir çalışıyorum. Kendi isteğimle işten ayrılıp kıdem tazminatı alabilir miyim? 4990 gün prim ödemem var. Özlem Öztürk-Ankara Cevap: Kendi isteğiyle işten ayrılanlar kıdem tazminatı alamaz. İşinizden istifa ederek ayrıldığınız da kıdem tazminatı alamazsınız. Ancak, emeklilik için aranan süre ve prim şartını yerine getiren, ancak; yaş şartını doldurmayanlar kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabiliyor. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 56745 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 685 gün daha prim ödeyerek, 4990 gün olan prim ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 21 Ağustos 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ayrıca 685 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Şubat 2014 tarihinde kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılmanız mümkün. Bu durumda emekli aylığı bağlanacak 50 yaşın dolmasını çalışmadan evinizde bekleyeceğiniz gibi, başka bir iş yerinde hatta aynı iş yerinizde çalışarak da bekleyebilirsiniz. Malul aylığı için en az yüzde 60 engelli raporu gerekiyor Soru: Yüzde 49 özürlü raporum var. Sigorta başlangıç Tarihim 20 Mart 1996 dır. Toplam prim ödeme gün sayım 1083 gündür. Malulen ne zaman emekli olabilirim? Saime Özsoy Cevap: Malulen emekli olmak için en az yüzde 60 özürlü raporu gerektiğinden yüzde 49 raporla malulen emekli olmazsınız. Ancak; özürlü hakkıyla emekli olmanız mümkün. 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle sizin gibi 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan, vergi indirim hakkı almış 3 ncü derece özürlüler 17 yıl sigortalılık süresi, 3920 gün prim ödeme şartlarıyla yaş şartı aranmadan emekli olabiliyor. Vergi indirim hakkı alıp, 2837 gün daha prim ödeyerek, 1083 gün olan prim ödemeniz 3920 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(ara vermeden prim öderseniz Şubat 2017 ayı sonunda) İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 1274 | |||
|
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
| ||||
