|
Yurtdışı çalışmalarını borçlanarak emekli
olan, aylığını kestirmeden çalışamıyor
Ekrem Sarısu -
ekremsarisu@yaklasim.com -
08 Aralık 2009 Salı - Posta
Soru: Çalıştırdığımız işçilerden biri, yurtdışı
çalışmalarını borçlanarak Mayıs 2009’da emekli oldu. Kendisini tekrar işe
başlatmak istiyoruz. Ancak bu yolla emekli olanların (emekli numarası 4 ile
başlayanlar) destek primi ödeyerek çalışmaya başlamaları halinde, emekli
maaşları kesileceğinden çalışmak istemiyor. Bu noktada bize nasıl bir çözüm
önerirsiniz? İş sözleşmesi dışında herhangi bir şekilde çalışanı sıkıntıya
sokmayan bir çözüm ne olabilir? Mustafa ÇAMLI Cevap: Yurtdışı çalışma sürelerini
borçlanarak emekli olanlar emekli aylıklarını kestiremeden, sosyal güvenlik
destek primi ödemeden çalışamıyorlar. Yurtdışı çalışma süresini borçlanarak
emekli olan işçinizin emekli aylığını kestirmeden çalışması mümkün değil.
Maalesef başka önerilecek bir yol yok.
810 gün isteğe bağlı 547 gün çalışarak prim ödemelisiniz
Soru: 1974 doğumluyum. 10 Ekim 1993’te SSK’lı oldum. 1 Nisan 2006’dan beri
isteğe bağlı prim ödüyorum. 4317 günüm var. Ne kadar daha isteğe bağlı
ödemeliyim? Ne zaman emekli olabilirim? Semra KORKMAZ Cevap: 20 yıl sigorta,
5675 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 1357 gün daha prim ödeyerek, prim
ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 2024’te 50 yaşınızı dolduracağınız
tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim
ödemeleri 4/b sigortasına (Bağ-Kur) sayıldığından, bu şartlarla emekli
olabilmeniz için 27 ay (820 gün) isteğe bağlı prim ödedikten sonra, kalan 547
gün priminizi sigortalı bir işte çalışarak ödemelisiniz.
3600 günle 58 yaşını beklemeniz gerek
Soru: 21 Ekim 1971 doğumluyum. 1 Mayıs 1990’da SSK’lı oldum. 1 Ekim 2008’e kadar
3207 gün prim ödedim. 4/b sigortasına prim ödemem de 420 gün. Toplam 3627 gün
oluyor. Ne zaman ve hangi şartlarla emekli olabilirim? 3600 gün ile emeklilik
daha avantajlı gibi geliyor. Öyle olursa emekli maaşı yaklaşık yüzde kaç düşük
oluyor? Çiğdem RADAY Cevap: 3600 güne 21 Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz. Prim
ödemeleriniz muhtemelen asgari ücret üstündendir. Taban aylık uygulaması
nedeniyle emekli aylığınızda düşme olmaz. Ancak, 1748 gün daha prim ödeyerek (27
ay isteğe bağlı, kalan 990 günü sigortalı bir işte çalışarak) prim ödemenizi
5375 güne tamamlamanız şartıyla 21 Ekim 2017’de emekli olabilirsiniz. 2017’de
emekli olup, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar 12 yıl emekli aylığı
alabilirsiniz. Karar sizin. 3600 günle emekli olmayı düşünürseniz, emekli olana
kadar, prim ödemeden sağlık yardımı alamayacağınızı da göz ardı etmemeniz
gerekir.
Varlık barışı özel usulsüzlük cezasından kurtarmıyor
Soru: Varlık barışından faydalanarak, varlık beyan ettik. Yapılan vergi
incelemesinde, mal alım yapmış olduğumuz faturanın matrahtan, beyan ettiğimiz
varlık tutarı tenzil edildi. Ancak alım yaptığımız faturanın KDV dahil tutarı
üzerinden, yüzde 10 özel usulsüzlük cezası kesildi. Varlık barışına göre varlık
beyan edenlerde, vergi ve ceza ödemeyeceği belirtiliyordu. Ancak, bize özel
usulsüzlük cezası uygulanıyor. Bu doğru mu? M. ERTOK Cevap: ‘Bazı Varlıkların
Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun’ kapsamında yıl sonuna kadar
yurtdışı ve yurtiçinden varlık (para, döviz, altın, menkul kıymet, diğer sermaye
piyasası araçları ve taşınmaz) beyanında bulunuluyor. Buna göre yurtdışındaki
varlıklardan yüzde 2, yurtiçindekilerden yüzde 5 oranında vergiyi tahakkuk
tarihini takip eden ay sonuna kadar ödeyen mükellefler, beyan ettikleri
varlıklar nedeniyle 2004-2007 yılları için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatına
tabi tutulmuyor. Başka nedenlerle vergi incelemesi yapılsa da, gelir, kurumlar
ve KDV yönünden tespit edilecek olan matrah farkından, beyan edilen varlık
tutarları mahsup ediliyor. Bu, beyan edilen varlık tutarına kadar olan matrah
farkları için gelir, kurumlar ve katma değer vergisi salınamayacağı ve vergi
ziyaı cezası kesilemeyeceği anlamına geliyor. Nitekim, sorunuzdan yapılan vergi
incelemesi sonucu bulunan matrah farkından beyan ettiğiniz varlık tutarının
mahsup edildiği ve gelir, kurumlar vergisi yönünden vergi salınmadığı, vergi
cezası kesilmediği anlaşılıyor. Başka bir ifadeyle, varlık beyanıyla gelir (veya
kurumlar) vergisi ve bunlara ilişkin vergi cezası ödemekten kurtulmuşsunuz.
Fakat vergi incelmesinde özel usulsüzlük cezası uygulamasına gidildiği
anlaşılıyor. Varlık barışıyla sağlanan vergi avantajına ilişkin 5811 sayılı
yasanın 3/5’inci maddesinde, vergi incelemelerinde gelir, kurumlar ve Katma
Değer Vergisi yönünden bulunan matrah farkından, beyan edilen varlık tutarının
mahsup edilmesinden sonra kalan matrah tutarı üstünden tarhiyat yapılacağı hüküm
altına alınmış olup, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası kesilmeyeceği yönünde
bir hüküm yoktur. Dolayısıyla, şartların varlığı halinde, özel usulsüzlük cezası
kesilmesi mümkün. Ancak, özel usulsüzlük cezası belli tespitler sonucu
kesilebilir. Hangi gerekçe ile özel usulsüzlük cezası kesildiğini bilemiyoruz.
Özel usulsüzlük cezasını dava konusu yapabilirsiniz.
Bayram tatilinde çalışan yüzde 100 mesai alır
Soru: İşverenim bayramın dördüncü günü olan pazartesi günü çalıştırdı. Bayram
tatilindeki bir günlük çalışma için alacağım mesai ücreti nasıl hesaplanacak?
Kaç lira fazla para alacağım? Saadettin İPER Cevap: Bayram tatilinde yapılan
fazla çalışma yüzde 100 zamlı ödeneceğinden bir günlük ücretinizin iki katı
kadar ücret almanız gerekir.
Askerliğinizin 13 ayını borçlanmanız yeterli
Soru: 28 Temmuz 1964 doğumluyum. 15 Haziran 1986’da SSK’lı oldum. 6240 gün prim
ödedim. Haziran 2011’de 25 yıl sigorta sürem doluyor. Yaş açısından da sürem 28
Temmuz 2013’te doluyor. Askerden sonra sigortalı olarak çalışmaya başladım.
Askerliğimi borçlanabilir miyim? Borçlanarak emekli olacağım tarihi daha erkene
alma imkanım var mı? Yoksa 28 Temmuz 2013’te mi emekli olurum? Borçlanırsam ne
kadar yatırmam gerekir? Ne zaman emekli olabilirim? Hazret YAŞAR Cevap:
Başlangıç tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan askerlik sürenizin 13 ayını
borçlanmanız halinde 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi
olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 28
Temmuz 2012’de emekli olabilirsiniz.
Taşıt Vergisi’nin Bakanlar Kurulu’nca artırılması bekleniyor
Soru: 2010’da ödenecek taşıt vergileri ne kadar artırıldı? Cemal BAKIR Cevap:
Motorlu Taşıt Vergileri her yıl, yıl başından itibaren geçerli olmak üzere bir
önceki yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılır. Ayrıca, Bakanlar Kurulu’nun
bu oranı artırma yetkisi olduğu gibi, belirlenen vergi miktarlarını taşıtların
teknik özelliklerine, yakıt türlerine, kullanım amaçlarına göre ayrı ayrı veya
topluca 20 katına kadar artırma yetkisi bulunuyor. 2009 yılı yeniden değerleme
oranı yüzde 2.2 olarak belirlendi. 2010 yılı bütçe kanununda vergi gelirlerinde
yüzde 18.2 oranında vergi artışı öngörüsü göz önüne alındığında, Taşıt Vergisi
artışlarının yüzde 2.2 ile sınırlı kalmayacağını ve Bakanlar Kurulu’nca artış
yapılacağını söylemek kahinlik olmaz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |