|
Eşi doğum yapan sigortalının izin hakkı yok
Ekrem Sarısu -
ekremsarisu@yaklasim.com -
07 Mart 2010 Pazar - Posta
Soru: Eşi doğum yapan erkek sigortalının kaç
gün doğum izni var? Muhittin BİÇER
Cevap: Eşi doğum yapan erkek sigortalının maalesef izin hakkı yok. Bu, Avrupa
Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde çıkarılan 4875 sayılı İş Kanunu’nun bir
zafiyeti olarak ortaya çıkıyor. Eşi doğum yapan erkek sigortalıya, hiç değilse
birkaç gün (örneğin 3 gün) ücretli izin, sonrasında da talebine bağlı olarak
birkaç aya kadar (örneğin 4 ay) ücretsiz izin verilmesi yönünde yasal düzenleme
yapmakta yarar bulunuyor.
Sözler uçar yazılar kalır
Soru: 65 yaşında dul bir kadınım. Vefat etmiş babamdan 6 yıldır Bağ-Kur maaşı
alıyorum. 2 yıl önce sigortadan emekli oldum. Emekli olmak için sigortaya
müracaat ettiğimde Bağ-Kur maaşını kestirmek istedim. (2 yerden para alamam diye
düşünmüştüm) Ancak, dilekçemi sigortadan kabul etmediler.
İkisinden de maaş alabileceğimi söylediler. Fakat 5 aydır babamın maaşını
alamıyorum. Ayrıca benden, verdikleri parayı geri istiyorlar. Böyle bir hakka
sahipler mi? Aldığım parayı geri ödeyecek miyim? Gülseren GÜNAY
Cevap: Bağ-Kur, sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışan, kendi
çalışmalarından dolayı bu kurumlardan gelir ve aylık alan bekar, evlenmiş olsa
da boşanan veya dul kalan kız çocuklarına, anne veya babalarından dolayı yetim
aylığı ödemez.
Babanızdan yetim aylığı bağlattığınız sırada, sigortalı çalışmaya başladığınızda
veya emekli olduğunuzda yetim aylığınızı kestireceğinize dair taahhütname
imzaladınız.
Emekli aylığınız bağlandığında yazılı olarak başvuru yaparak yetim aylığınızı
kestirmeniz gerekiyordu. Dilekçeyi vermeniz, almıyorlarsa, posta ile göndermeniz
gerekiyordu. Fransız bilim adamının söylediği gibi ‘sözler uçar yazılar kalır’.
Şu anda resmiyette aylığınızı kestirmeyerek yersiz aylık almış görünüyorsunuz.
Maalesef ödedikleri aylıkları, kanuni faiziyle birlikte geri isterler.
1 Ocak 2014’te emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Ocak 1965 doğumluyum. 10 Eylül 1985’te SSK’lı oldum. 7600 gün primim
var. 1988’de askere gittim. Ne zaman emekli olabilirim? Mustafa ASLAN
Cevap: 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim
ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 1 Ocak 2014’te
emekli olabilirsiniz.
30 GÜN İÇİNDE DAVA AÇARSANIZ VERGİ VE CEZALAR KALDIRILIR
Soru: 3 yıl önce inşaat halinde bir daire satın aldım. Müteahhit arsa payı
tapusu verdiği için tapuda alış değeri düşük görünüyor (10 bin lira). 1 yıl
sonra müteahhit daireyi teslim etti. Alış bedeli üstünden fatura (130 bin lira)
kesti.
İskân alındığından emlak bildirimimi daire olarak yaptım. Daireyi geçen yıl
sattığımda (150 bin liraya), tapuda satış bedeli üstünden harç ödendi. Vergi
dairesi tapuda görünen satış değeri ile alış değeri arasındaki fark üstünden
(140 bin liradan) Gelir Vergisi istiyor. Bu konuda ne yapabilirim? C.TURNA
Cevap: Gelir vergisi açısından sorun yaşamamak için gayrimenkul alım
satımlarında tapuya, harca esas değerin yanında gerçek alım satım değerinin
yazdırılmasında yarar var. Sorunuza gelince, vergilendirmeye olayların gerçek
mahiyeti esastır. Her ne kadar tapu kayıtlarında alış değeriniz arsa payı
üstünden düşük görünüyorsa da elinizde gerçek alım satım değerinizi gösteren
fatura gibi önemli bir belge var.
Alış bedeliniz, karşı inceleme yoluyla müteahhidin defter kayıtlarından tespit
edilebilir, kazanç elde etmediğiniz ortaya çıkar ve Gelir Vergisi ödemezsiniz.
Şayet vergi salınmış, ihbarname tebliğ etmişse (henüz edilmediğini düşünüyoruz),
30 gün içinde vergi mahkemesine dava açmanız halinde, salınan vergi ve cezalar
kaldırılır.
Şayet vergi dairesi henüz vergi salmamışsa, vergi dairesine yazılı olarak
başvurup, gerçek alış değerinizin tapuda görünen değer olmayıp, ibraz edeceğiniz
faturadaki değer olduğunu, bu değer müteahhidin defter kayıtlarından karşı
inceleme ile tespit edildikten sonra işlem yapılmasını talep edin.
Emekli ikramiyesi için dava açabilirsiniz
Soru: Nisan 1960’ta SSK’lı olarak İETT Genel Müdürlüğü’nde işe başladım. Ekim
1960’ta işten ayrıldım. Nisan 1961’de askere gittim. Şubat 1964’te İETT’de memur
olarak işe başladım. Kasım 1982’de yine işten ayrıldım. Bu arada askerliğimi
borçlanarak ödedim.
Daha sonra SSK’lı olarak işe başladım ve emekli oldum. Emekli Sandığı’nda geçen
sürenin emekli ikramiyesini 5 Haziran’da yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararına
göre alabilir miyim? Yılmaz ŞENVARDAR
Cevap: Anayasa mahkemesinin iptal kararı, Resmi Gazete’de yayımlandığı 5 Haziran
2009’dan itibaren bir yıl sonra, yani 5 Haziran 2010’da yürürlüğe girecek.
Hukuki bir boşluk doğmaması için, idarenin en geç 5 Haziran 2010’a kadar iptal
kararı gerekçeleri doğrultusunda, yeni bir düzenleme yapması lazım.
Henüz yapılan bir düzenleme mevcut değil. Mahkemeler daha önce sizin durumunuzda
olup, emekli ikramiyesini almak için dava açanlara, Anayasa Mahkemesi kararı
ortaya çıktıktan sonra emekli ikramiyesi alabileceği yönünde kararlar veriyor.
Emekli Sandığı’ndan emekli ikramiyenizi talep edip, ret yazısı geldiğinde İdare
Mahkemesi’nde dava açarak, yargı yoluyla emekli ikramiyesi alma şansınızı
deneyebilirsiniz.
Yaş haddinden daha erken emekli olabilirsiniz
Soru: 22 Şubat 1958 doğumluyum. 2 Aralık 1994’te Bağ-Kur’lu oldum. 15 yıl 2 ay
25 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim veya kısmi emekli olabilir miyim?
Cemal
Cevap: Prim ödemenizi 25 yıla tamamlayacağınız 2 Aralık 2019’da emekli
olabilirsiniz. Ayrıca, yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl (5400 gün) prim ve
58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 22 Şubat 2016’da
emekli olmanız da mümkün.
Ticari faaliyette bulunan emekli Emlak Vergisi ödemek zorunda
Soru: Emekliyim. İkamet ettiğim 75 metrekarelik bir dairem var. Bir de küçük bir
sıhhi tesisat tamir dükkanım bulunuyor. Gelir Vergisi mükellefiyim. Dükkanın
doğru dürüst kazancı bile yok. Ancak boş vakitlerimde kahveye gitmemek için
açtım.
Dairemin üç katı değerinde dairesi olan emekliler, Emlak Vergisi ödemiyor. Ben
Emlak Vergisi ödüyorum. Ben de diğer emekliler gibi Emlak Vergisi ödemesem olur
mu? Ahmet
Cevap: Türkiye sınırları için de brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek dairesi
olan ve emekli aylığından başka geliri olmayan emeklilerin, Emlak Vergisi
oranları Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden, vergi ödemiyor.
Daireniz her ne kadar 75 metrekare olsa da
emekli aylığınızdan başka, kendi nam ve hesabınıza yapmış olduğunuz ticari
faaliyetinizden dolayı geliriniz olduğundan, Emlak Vergisi ödemek zorundasınız.
Şayet faaliyetinize son verirseniz, Emlak Vergisi ödemeyen emekli arkadaşlarınız
gibi siz de vergi ödemezsiniz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|