|
Yüzde 40 rapor alabilirseniz emekli
olabilirsiniz
Ekrem Sarısu - ekremsarisu@yaklasim.com - 28
Mart 2010 Pazar - Posta
Soru: 1968 doğumluyum. Sol ayağım felçli.
Askerliğimi yapmadım. 18 yıl, 2 ay Bağ-Kur, 3 yıl, 3 ay da SSK’ya prim ödedim.
Malulen veya normal yoldan nasıl emekli olabilirim? Tural ACARBAŞ
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce hastalığı ve rahatsızlığı olanlar
malulen emekli olamıyor. Bu nedenle malulen emekli olamazsınız. Ancak, yüzde
40’ın üstünde işgücü kaybınız varsa, engellilere tanınan haktan yararlanarak
erken emekli olmanız mümkün. Yüzde 40-49 arasında rapor alabilirseniz, 18 yıl
sigorta ve 4680 gün prim şartlarına tabi olarak, istediğiniz zaman emekli
olabilirsiniz.
Evde bakım aylığı için kişi başı aylık gelirinizin 347.92 liradan az olması
gerek
Soru: Annem ve babam öldükten sonra zihinsel engelli ağabeyime bakan hiç
evlenmemiş bir bayanım. Ağabeyim ve ben babamdan dolayı SSK’dan toplam 700 lira
yetim aylığı alıyoruz. 1 yıl sonra SSK’dan emekli olacağım.
Şu an çalışmıyorum ve başka bir gelirim yok. Ağabeyime baktığım için engelli
maaşı da alabileceğim söyleniyor. Bu doğru mu? Nereye başvurmam gerekiyor?
Gülçin KARA
Cevap: Hayatını başkasının bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede
engellilere bakanlar, aile içi kişi başına düşen gelir toplamı asgari ücretin
net tutarının üçte ikisinden (347.92 lira) az olması şartıyla, asgari ücretin
net tutarı kadar (521.89 lira) evde bakım aylığı alabilir.
Ağabeyinizin ‘ağır engelli’ ibaresini taşıyan
sağlık kurulu raporu varsa (veya alırsanız) kişi başına aylık geliriniz de
347.92 liradan az ise aylık 521.89 lira evde bakım aylığı alabilirsiniz.
Aylık gelirinizin 700 lira olduğunu belirtmişsiniz. Bu durumda aile içi kişi
başına düşen aylık geliriniz 350 lira olduğundan evde bakım aylığı alamazsınız.
Aylık 2.08 lira ile hakkınızı kaybediyorsunuz. Gelirinizi yuvarlayarak belirtmiş
olabilirsiniz. Gelirinizi hesaplayın.
Şayet evde bakım aylığı alma şartlarını
sağlıyorsanız bulunduğunuz yerdeki, yoksa en yakın yerdeki Sosyal Hizmetler
Çocuk Esirgeme Kurumu Müdürlüğü’ne başvurun.
Gerçeği yansıtmayan ücret bordrosunun hapis cezasına uzanan yaptırımı var
Soru: 2 yıldır fiş parası (vergi iadesi) alamıyorum. Maaşımın asgari ücretini
bankadan, kalanını elden alıyorum. Devlet fiş paramı oraya yatırıyor. Ama
patronum inkar ediyor. Ne yapabilirim? Bu işyerinde 5 yıldır çalışıyorum. Daha
önce fiş parası alıyordum. Murat ACUR
Cevap: Fiş, fatura toplanarak vergi iade alma usulü 1 Ocak 2008’de terk edildi.
Yerine, fiş fatura toplamadan kişinin medeni durumuna göre, kendisi eşi ve
çocukları için asgari geçim indirimi adı altında bir uygulama getirildi. Yeni
uygulamaya göre sigortalı için asgari ücretin yarısı (364.50 lira), eşi için
yüzde 10’u (72.90 lira), ilk iki çocuğu için ayrı ayrı asgari ücretin yüzde
7.5’i (her çocuk için 54.68 lira), sonraki her çocuğu için asgari ücretin yüzde
5’i (36.45 lira) kadar asgari geçim indirimi uygulanır.
Asgari geçim indirimi üzerinden hesaplanan
Gelir Vergisi tutarı kadar çalışanın eline fazla para geçer. Örneğin, eşi
çalışmayan evli 4 çocuk sahibi asgari ücretle çalışan biri, asgari geçim
indirimi uygulaması nedeniyle Gelir Vergisi ödemez. Ücretinden kesilip vergi
dairesine yatırılması gereken 92.95 lira kadar eline fazla para geçer.
Sizde olduğu gibi işverenin, ücretin asgari
ücret kadar olan kısmını bankaya yatırıp kalan kısmını elden vermesi, kayıtdışı
işlemdir. Bu durumda ücret bordronuz, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge
kapsamına girer.
Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlemenin ve kullanmanın tespiti
halinde, 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası vardır. İşverenle görüşüp, şikayet
hakkınızı kullanarak, asgari geçim indirimini almak için Maliye Bakanlığı’na
başvurulacağını belirtin. İşveren vergi incelemesini göze alamayacağından,
asgari geçim indirimini ödeyecektir. İşverenle uzlaşarak sorunları çözmek en
akılcı olanıdır. İşverenle uzlaşmaya çalışın.
İki yıl elde tutulduktan sonra satılan AŞ hisse senedi vergiye tabi değil
Soru: Anonim şirket (AŞ) hisse senedi satışına vergi var mı? Anonim şirket
ortağının hissesinin bir kısmını veya tamamını sattığında, satış kazancından
dolayı beyanda bulunması ve vergi ödemesi gerekiyor mu? Turan BAŞPINAR
Cevap: Anonim Şirket hisse sendi satışından elde edilen kazancın, Gelir
Vergisi’ne tabi olup olmadığını, hisse senedinin elde bulundurma süresi
belirliyor. Borsaya kayıtlı olmayan AŞ hisse senedinin iki yıl ve daha fazla
süre elde bulundurulduktan sonra satılmasından sağlanan kazanç, tutarı ne olursa
olsun Gelir Vergisi’ne tabi değil. Ancak, edinme tarihinden itibaren iki yıl
içinde elden çıkarılan AŞ hisse senedi satışından sağlanan kazanç, değer artış
kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabi bulunuyor.
Anneniz SSK’dan dul, Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilir
Soru: Annem, babamın vefatından dolayı sosyal sigortalar kurumundan emekli maaşı
alıyor. Anneannem de dedemden dolayı Emekli Sandığı’ndan maaş alıyor. Annem
dedemden dolayı maaş alabilme hakkına sahip mi? Abdulkadir KORKMAZ
Cevap: Anneniz Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışmıyor veya Emekli Sandığı’ndan
kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığı almıyorsa, babanızdan dolayı SSK’dan
dul aylığı alırken, dedenizden dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilir.
Anneniz bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik kurumu il müdürlüğüne yazılı olarak
başvurarak babasından dolayı yetim aylığı bağlanmasını talep ettiğinde aylığı
bağlanacaktır.
Başka aylık alan yoksa annenizin aylığının artırılması gerekir
Soru: 1992 yılından beri babamdan yetim aylığı alıyordum. İki yıl önce,
çalışmaya başladığım için kesildi. Ama bildiğim kadarıyla maaşımın belli bir
bölümünün anneme bağlanması gerekiyordu. Ancak hâlâ bağlanmadı. Ne yapmamız
gerekiyor? Banu EMİR
Cevap: Babanızın hangi kuruma tabi olduğunu belirtmemişsiniz. Ancak, hangi
kurumdan emekli olursa olsun, babanızdan dolayı aldığınız yetim aylığınız
kesildiğinde annenizden başka aylık alan yoksa, annenizin dul aylığının tekrar
hesaplanarak artırılması gerekirdi. Bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüğü’ne durumu anlatan bir dilekçe ile başvurarak, annenizin aylığının
tekrar hesaplanarak artırılmasını talep edin.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|