|
Kıdem tazminatı alarak işinizden
ayrılabilirsiniz
Ekrem Sarısu -
ekremsarisu@yaklasim.com - 08
Nisan 2010 Perşembe - Posta
Soru: 31 Temmuz 1975 doğumluyum. İlk sigorta
girişim 15 Ekim 1991 tarihidir. Bugün itibarıyla toplam 4624 gün prim karşılığı
166.187.04 TL ödenmiştir. Bu bilgilere göre şirketimden ne zaman kıdem tazminatı
almaya hak kazanabilirim? Bir de askerliği saydırırsam bu süre düşer mi? Alpay
ÇADIRARDIÇ
Cevap: Emekli olmak için süre, prim şartlarını yerine getirip yaş şartını yerine
getirmeyenler, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. Yaş haddinden
emekli olmak için aranan, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme
şartlarını sağladığınızdan kıdem tazminatını alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
Bunun için yapmanız gereken, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez
müdürlüğünden ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısı alarak işverene ibraz etmektir.
Askerlik borçlanmasının kıdem tazminatı almanıza bir katkısı olmaz. Sadece prim
ödeme gün sayınızı artırır.
Her duyduğunuza inanmayın yaş şartı kalkmadı
Soru: Tam emin olmadığım bir şey geldi kulağıma. Ama ne kadar doğru ya da yanlış
bilemiyorum. Ve sizden yardım istiyorum. Duyduğuma göre, 1997 yılından önce işe
girenlerde yaş sınırı aranmıyormuş.
Böyle bir şey var mı? Benim işe giriş tarihim 1 Aralık 1982’dir. Böyle bir şey
varsa emeklilik dilekçemi verebilir miyim? Bu konuda beni aydınlatırsanız,
sevinirim. Mustafa SARIBUĞDAY
Cevap: Duyduklarınıza inanmayın. Son yıllarda emekli olmayı kolaylaştıracak
değil, tam tersine zorlaştırılacak düzenlemeler yapılıyor. Bunun da en önemli
nedeni Sosyal Güvenlik Kurumu’nun mali durumu. Bütçeden sosyal güvenlik
sistemine aktarılan kaynak 55 milyar TL’yi aşmış durumda.
Emekli olmak için aranan yaş hadlerinde bir değişiklik yok. 8 Eylül 1976’dan
önce sigortalı olan erkekler ile 8 Eylül 1981’den önce sigortalı olan kadınlarda
emekli olurken yaş haddi aranmıyor. Bunların dışındaki sigortalılar sigorta
başlangıç tarihlerine göre değişen belli yaş hadlerini doldurmadan emekli
olamıyorlar.
Örneğin, siz emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme
ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 5150 gün prim ödemiş olmak şartıyla, 47 yaşınızı
dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 47 yaşınızı doldurmadan emeklilik
dilekçesi veremezsiniz. Daha doğrususu emeklilik dilekçesi vermenize mani bir
durum yok. Dilekçe verseniz de emekli olamazsınız.
Silinen prim borçları nedeniyle kaybedilen süreler tekrar kazanılabiliyor
Soru: 1 Temmuz 1988’de Bağ-Kur’a kaydım var. 1992’ye kadar prim ödedim. Ondan
sonra bıraktım. 1 Mayıs 2008’den 28 Mart 2010’a kadar olan prim borcumu ödedim.
Şu anda aylık primlerimi yatırıyorum. 1992’den 2008’e kadar aradaki borcumu
ödeyemedim. Şu anda ödeme gücüm yok. Ne yapmam gerekiyor nasıl emekli
olabilirim? Ahmet SEYHAN/BURSA
Cevap: Bağ-Kur’a 30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla 5 yıldan fazla prim borcu
olanların prim borçları, sigortalılıkları durdurularak silindi. Sizin de 1992
ile 1 Mayıs 2008 arasındaki prim borçlarınız silinmiş. Silinen primlere ilişkin
süreler, sigortalılık süresi olarak değerlendirilmiyor.
Ancak, silinen primlerin güncel tutarlar üstünden ödenmesi halinde, sigortalılık
süreleri tekrar kazanılabiliyor. İleride ödeme gücünüz olduğunda prim borcunuzu
ödeyerek günlerinizi tekrar kazanabilirsiniz.
Emekli olmak için ya prim borcunuzu ödeyerek toplam prim ödemenizi 25 tam yıl
tamamlayarak normal ya da bundan sonra prim ödemenize devam ederek, prim
ödemenizi 15 tam yıla tamamlayarak yaş haddinden emekli olacaksınız.
Arsa payı devrinde tapu harcı dairenin satış bedeli üstünden hesaplanıyor
Soru: Müteahhidin yeni başladığı inşaattan satın alınan dairenin arsa payı
tapusu alırken, tapu harcı hangi değer üstünden ödenecek? 2002’de benzer bir
daire alımında arsa payı değeri olan 8.000 TL üstünden harç ödenmişti. Aynı
şekilde arsa payının değeri üstünden harç ödememiz mümkün mü? KADİR
Cevap: Arsa payı değeri üstünden harç ödeme devri sona erdi. 492 sayılı Harçlar
Kanunu’nun 63’üncü maddesine yapılan ve 28 Şubat 2009 tarihinden itibaren
yürürlüğe giren uygulamaya göre, kat irtifakı kurulup arsa payı tapusunun
alıcıya devri işleminde, dairenin gerçek değeri üstünden binde 16.5 alıcı, binde
16.5 satıcı ayrı ayrı tapu harcı ödemek zorunda.
Örneğin, müteahhitten temelden 300.000 TL’ye alınan dairenin emlak vergi değeri
10.000 TL olan arsa payının tapu tescilinde, 300.000 TL olan dairenin gerçek
satış değeri üstünden, 4.950 TL alıcı, 4.950 TL de satıcı tapu harcı
ödeyecektir.
Eşiniz yaşı beklerken prim ödemesi avantaj sağlamıyor
Soru: Eşim 21 Mayıs 1997’den itibaren isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı oldu. 25
Temmuz 2006 tarihinde çıktı. Ve Bağ-Kur’a 9 yıl 2 ay prim ödedi. 4 Ağustos
2006’da SSK’lı olarak çalışmaya başladı.
1 Nisan 2010’da terk etti. 3 yıl 7 ay SSK’ya prim ödedi. Doğum tarihi 16 Haziran
1955. Eşim 15 yılını primle tamamlarsa neyi etkiler? 57 yaşta mı? Yoksa 58
yaşında mı emekli olacak? Eşim SSK’dan mı emekli olur? Mehmet ARK
Cevap: Eşiniz primi ödenmiş son yedi yılda SSK’ya fazla prim ödediğinden SSK
şartlarıyla emekli olacak. SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl
sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme 58 yaş şartlarına tabi.
Prim ödemesi yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 58 yaşını
dolduracağı 16 Haziran 2013 tarihinde emekli olabilir. Eşinizin 58 yaşı
beklerken prim ödemesine gerek yok. 15 yılını prim ödeyerek tamamlamasının
sağladığı avantaj da bulunmuyor.
Üç ayda bir yayımlanacak KEY listelerini takip etmeniz gerek
Soru: KEY ödemem emekli numarama yatmış. Alamadım. Dilekçe yazdım. Ancak şimdi
ödenecek olan listede adım yok. KEY’imi almam için ne yapmam gerekiyor? Nereye
başvurmam gerekiyor? Duygu BULUT
Cevap: Sizin gibi KEY ödemelerini alamayarak itiraz edenler için, en son
yayımlanan listeden sonra, her üç ayda bir KEY ödeme listesi yayımlanacak. Son
hak sahibi listesinin 31 Mart 2011 tarihinde yayımlanması gerekiyor. Listeleri
takip edin.
Ancak, listede adınızın neden çıkmadığına dair ilk listede itiraz ettiğiniz
kuruma başvuru yaparak bilgi istemenizde bir sakınca yok. İlk ilan dönemi (21
Mart 2010’a kadar olan dönem) için KEY’inize yüzde 10, sonraki ilan dönemleri
(üçer aylık dönemler) için de yüzde 1.25 oranında faiz tahakkuk ettirilmesi
gerekiyor.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|
