Emekli aylıklarında iyileştirme zaman alacak |
24.04.2010 |
|
| ||
Emekli aylıklarında iyileştirme zaman alacak Ekrem Sarısu - ekremsarisu@yaklasim.com - 24
Nisan 2010 Cumartesi - Posta Cevap: Emekli aylığını, ortalama aylık kazanç tutarı ve aylık bağlama oranı belirliyor. Ortalama aylık kazanç tutarı 1000 lira, aylık bağlama oranı yüzde 60 olan sigortalıya 600 lira aylık bağlanıyor. Çalışma hayatı boyunca SSK’ya bildirilen ve üstünden prim ödenen prime esas kazanç tutarı, emekli aylığı bağlanmasına esas ortalama aylık kazanç tutarını belirliyor. Prim gün sayısı da aylık bağlama oranını belirliyor. Dolayısıyla, çalışma hayatı boyunca üstünden prim ödenen kazanç tutarı ne kadar yüksek olursa ve ne kadar çok prim gününüz olursa, emekli aylığı da o kadar yüksek olur. Sizden önce emekli olup, sizden fazla emekli aylığı alan olması normal. Çünkü sizden daha çok primi olabilir. SSK’ya bildirilen kazanç tutarları sizden fazla olabilir. Taban aylık uygulaması nedeniyle prim gün
sayısı sizden az olsa da aynı tutarda aylık alabilirsiniz. Ayrıca son yıllarda
sürekli emekli aylıklarını düşürecek yönde çıkarılan yasalardan dolayı, aynı
şartlarda olsanız da sizden önce emekli olduğundan sizden fazla emekli aylığı
alabilir. Bu durum, adil ve hukuki değil ama maalesef kanuni. Çünkü, şikayet
ettiğiniz husus yasalarla belirlenen sistemden kaynaklanıyor. Emekli aylıkları
arasındaki şikayet ettiğiniz farkı gidermek için çalışma başlatıldığı biliniyor.
Nitekim ilgili bakan bu tür bir yasanın bütçeye 8 milyar lira yük getireceğini
açıkladı. Ayrıca, Anayasa Mahkemesi’ne emekli aylıkları hesaplanmasına ilişkin
yasa maddelerinin iptali için görüşülen bir dava var. Mahkemeden çıkacak karara
göre, aylıklarda bir iyileştirme ve uyumlaştırma yapılacağı ve en azından
eşitsizliklerin giderileceği anlaşılıyor. Cevap: Eşinizin askerlik yaptığı tarihi
belirtmemişsiniz. Sorunuzu eşinizin askerliğini sigorta başlangıç tarihinden
önce yaptığı varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Eşinizin, askerliğinin tamamını
borçlanmasına gerek yok. 375 günü borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi
375 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ile 50 yaş şartlarına tabi
olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemese de 50
yaşını dolduracağı 1 Ocak 2014’te emekli olabilir. Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce
yaptığınız askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz
askerlik süreniz kadar (18 ay kabul edilmiştir) geri gider ve 25 yıl sigorta,
5675 gün prim ile 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Askerlik borçlanmasından
sonra 1015 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 15
Ağustos 2020’de emekli olabilirsiniz. Cevap: Engellilere erken emekli olmaları
açısından bazı avantajlar sağlanıyor. Sağlanan avantajlar 6 Ağustos 2003
itibarıyla sigorta süresine ve vergi indirim hakkı alıp alınmadığına göre
değişiyor. Örneğin, 6 Ağustos 2003 itibarıyla 12 yıldan fazla süredir sigortalı
olan, yüzde 40 oranında işgücü kaybı raporu ve vergi indirim hakkı olan
sigortalı, 15 yıl süre ve 3600 gün prim şartlarıyla emekli olabiliyor. Sigorta
başlangıç tarihinizi ve prim sayınızı bildirdiğinizde daha detaylı bilgi
verebiliriz. Cevap: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200
metrekareyi aşmayan tek dairesi olan ve emekli aylığından başka geliri olmayan
emekliler, şehitlerin dul ve yetimleri, gaziler, engelliler ve geliri olmayan
işsizlerin Emlak Vergisi oranı, Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden, bu
kişiler Emlak Vergisi ödemiyor. Bu uygulamadan yararlanmayı gerektiren şartlara
sahipsiniz. Ancak dairenizi kiraya verdiğinizden, kira geliri elde ediyorsunuz.
Gelir elde etmek de sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından yararlanılmasına
engel. Kira geliri elde ettiğinizden, sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından
yararlanamazsınız. Maalesef Emlak Vergisi ödemek zorundasınız. 1- Emekli olabilmesi için ne kadar gün prim yatırması gerekli? 2- İki ayrı kurumun hizmet birleşmesi nasıl yaptırılacak? Ne zaman yaptırırsa avantajlı olur? İsmet GÜLER Cevap: 1) Eşiniz bir işte çalışarak 1260 gün prim ödemesi halinde 4/a’da (SSK) emekli olmak için 20 yıl sigorta, 5750 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi olur. 1260 günden sonra prim ödemese de 9 Ocak 2024’te emekli olabilir. 2) SGK’dan hizmetlerin birleştirilmesini talep
edeceksiniz. Talep tarihinin yarattığı bir avantaj yok. Ancak emeklilik
işlemlerinin uzamaması için emekli olunacak tarihten bir yıl önce hizmetleri
birleştirmekte yarar var. Cevap: 6 Ağustos 2003’te sizin gibi 3 yıldan fazla, 6 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış olan 3’üncü derece engelliler, 18 yıl sigorta ve 4080 gün prim şartlarına tabidir. 2414 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 4080 güne tamamlamanız şartıyla, 18 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 13 Haziran 2018’de emekli olabilirsiniz. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 919 | |||
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
|