24
Ağustos 2010'da Emekli Olabilirsiniz
Ekrem Sarısu - ekremsarisu@yaklasim.com - 01
Mayıs 2010
Soru: 24 Ağustos 1962 doğumluyum. 18 Kasım 1985’te Bağ-Kur’lu oldum. Primlerimi
aralıksız ödedim. 20 ay askerliğimi borçlandım. Ne zaman emekli olabilirim?
Murat ÜNAL
Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç
tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz.
Emekli olmak için 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 48 yaş şartlarına
tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 48 yaşınızı dolduracağınız 24
Ağustos 2010 tarihinde emekli olabilirsiniz.
18 yaşından önceki başlangıcınız geçerli
Soru: 7 Temmuz 1974 doğumluyum. 14 yaşında komi olarak 5 Nisan 1988 tarihinde
bir lokantada işe başladım. Bu tarihte sigorta girişim yapıldı.
SGK’dan bilgi aldığımda bana sigorta
başlangıcımın 18 yaşından küçük olduğum için otomatikman 18 yaşını doldurduğum 7
Temmuz 1992 tarihi olarak dikkate alınacağını belirttiler.
Bu doğru mu? Şu an 4800 gün prim ödemem var.
Emekli olacağım tarihi öğrenebilir miyim? Metin KESKİNOL
Cevap: 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan, bu tarihte yürürlüğe
konan ve emekli olmak için aranan prim ödeme gün sayısını artıran ve ayrıca yaş
şartı getirerek emekli olmayı zorlaştıran 4447 sayılı yasa şartlarına tabi
olarak emekli olacaksınız.
Sözü edilen yasanın yürürlük tarihi olan 8
Eylül 1999 tarihi itibarıyla sizin gibi sigortalı olanların, yeni yasaya
geçişleri kademeli olarak sağlandı. 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla sahip olunan
sigortalılık sürelerine göre getirilen yaş şartına ilişkin kademeler, Anayasa’ya
aykırı bulunarak, Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi üzerine yerine 23 Mayıs
2002 tarihi itibarıyla sahip olunan sigortalılık süresine göre belirlenen yeni
yaş kademeleri uygulamaya kondu. Yasanın, kademeleri belirleyen maddesinde, 18
yaşla ilgili bir düzenleme olmadığından, 18 yaşından önceki sigorta
başlangıcınız geçerli.
Otomatikman 18 yaşını doldurduğunuz tarihte
sigortalı olduğunuz gibi bir durum söz konusu değil. 5 Nisan 1988’deki başlangıç
tarihinize göre, emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim
ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 575 gün daha prim ödeyerek, 4800 gün olan
prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 7
Temmuz 2024 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Borçlanmayla 15 yılı doldurup kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz
Soru: Daha önceki yazılarınızdan, isteğe bağlı işten ayrılma durumunda kıdem
tazminatı alabilmek için 15 yıl sigortalı olmak ve 3600 gün prim ödemiş olmak
şartını taşımak gerektiğini biliyorum. Bunu yapmak içinde işyerimizin bağlı
olduğu sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden ‘Kıdem Tazminatı Alabilir’
yazısını alıp işverene ibraz etme gerekliliği olduğunu da biliyorum. İlk işe
giriş tarihim 1 Nisan 1998.
Bu tarih aynı zamanda benim sigorta başlangıç tarihim, yani 12 yıldır
sigortalıyım. Bu sürede 4190 gün prim ödemiş durumdayım. Prim şartını sağlamama
rağmen 15 yıl şartını sağlamıyorum. Benim sorum şu askerlik sürem bu süreye
dâhil edilebilir mi?
Ben yedek subay olarak askerlik yaptım. 1
Ağustos 1996-16 Aralık 1996 arasında eğitim birliğinde yedek subay öğrenci
olarak (4 ay 16 gün, sanırım bu süreyi borçlanmam gerekecek), 16 Aralık 1996-21
Kasım 1997 tarihleri arasında da yedek subay olarak askerlik hizmetimi yaptım.
Yedek subay olarak görev yaptığım bu süre
içerisinde benden Emekli Sandığı için kesinti yapılmıştı. Yani toplamda eğitim
ve yedek subay sürem dâhil 15 ay 21 gün askerlik hizmetim var.
Bu süreyi 12 yıllık mevcut sigortalılık süreme ekleyebilir miyim? Bu durumda 13
yıl 3 ay 21 gün sigortalı sayılabilir ve 1 yıl 9 ay sonra 15 yıl sigortalı olmak
şartını sağlamış olmaz mıyım? Ufuk ÖZKAN/TRABZON
Cevap: Sorunuzda da belirttiğiniz gibi, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün
prim ödemesi olan, kendi isteğiyle de olsa kıdem tazminatını alarak işinden
ayrılabiliyor. 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, sigortalılık sürenizi
15 yıla tamamladığınızda kıdem tazminatını alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
Yedek subaylık döneminizde Emekli Sandığı
iştirakçisi olarak emekli keseneği ödediniz. Dolayısıyla yedek subaylık
döneminiz ve bu dönemin yüzde 25 fazlası fiili hizmet süresi zammı olarak (360
güne 90 gün hesabıyla) sigortalı sürenize eklenir. Ancak, yedek subay okul
döneminizde, prim ödenmediğinden sürenize eklenmez.
Yedek subay okul dönemini borçlanma hakkınız
var. Bu süreyi borçlanmanız halinde, hem sigortalılık süresi, hem de prim ödeme
gün sayısı olarak kazanırsınız. Bu şekilde sigortalılık sürenizi 15 yıla
tamamladığınızda, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
Haziran 2010’da emekli olabilirsiniz
Soru: 15 Nisan 1960 doğumluyum. 1 Şubat 1987 tarihinde Bağ-Kur’lu oldum. 1980
yılında askere gittim. 20 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanmamı yatırıp
Bağ-Kur’dan emekli olmak istiyorum. Borçlanmayı ödediğimde Haziran 2010’da
emeklilik hakkına sahip olabilir miyim? MUZAFFER
Cevap: Bağ-Kur başlangıç tarihinden önce 20 ay olarak yaptığınız askerlik
sürenizi borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 20 ay geri gider ve emekli
olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Yaş
şartını sağladığınızdan, prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız 1 Haziran
2010 tarihinden itibaren emekli olabilirsiniz.
Daha az Taşıt Vergisi için kasko değerinin yüzde 5’inin vergiden fazla olması
gerek
Soru: Motor silindir hacmi 3000 santimetreküp (cm3) olan 1998 model bir
otomobilim var. Eski otomobiller için dilekçe vererek, yıllık Taşıt Vergisi
düşürülüyormuş. Ben de dilekçe vererek vergimi düşürebilir miyim? Bu konuda beni
aydınlatabilir misiniz? Özgür TATLI
Cevap: Taşıtının kasko değerinin yüzde 5, ödeyeceği Motorlu Taşıt Vergisi’nden
fazla olanlar, vergi tarifesinde aynı yaş grubunda bulunan taşıtlar için bir alt
kademede belirlenen tutarda vergi ödeyebiliyor.
Otonuzun 2010 yılı Motorlu Taşıtlar Vergisi 1.099 TL’dir. Otonuzun kasko
değerinin 15.000 TL olduğunu varsaydığımızda vergi tutarı olan 1.099 TL, kasko
bedelinin yüzde 5’i olan 750 TL, fazla olduğundan, vergi tarifesindeki aynı yaş
grubuna ait bir alt kademedeki taşıtlara ait 731 TL ödemeniz gerekir.
Bu uygulamadan yararlanarak daha az vergi
ödemeniz için, bir sigorta acentesine, ‘Motorlu Taşıtlar Vergisi tutarına esas
olan kasko sigortası değeri bildirim formu’ düzenletip onaylatarak, bir dilekçe
ekinde, taşıtınızın yönünden bağlı olduğunuz vergi dairesine vermeniz yeterli
olacaktır. Hatta varsa, geçmiş yıllarda fazla ödediğiniz vergileri de düzeltme
talep ederek geri alabilir veya Taşıt Vergisi borcunuza mahsup ettirebilirsiniz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|