Emeklilik şartlarını ilk kez prim ödenen gün
belirliyor
Ekrem Sarısu - ekremsarisu@yaklasim.com - 04
Mayıs 2010 Salı - Posta
Soru: 1963 doğumluyum. 1983’te işe girdim. Girişim görünüyor ama prim ödenmemiş.
Şu anda primim 7853 gün. 2 yıl yaştan bekledim. Şu anda 3 ayım var. Bu, benim
emekli olmamı etkiler mi? Saim ÇAY
Cevap: Emeklilik açısından başlangıç tarihi, sigortalı adına ilk defa uzun
vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenen
gündür. Kuruma gönderilen giriş bildirgesi değil, adınıza ilk defa prim ödenen
gün başlangıç sayıldığından, emekli olacağınız şartları adınıza ilk defa prim
ödenen gün belirliyor.
Şayet adınıza ilk defa prim ödenen gün, 23
Kasım 1983’ten sonraki bir tarihse, 47 yaşında emekli olamazsınız. Girişiniz
bildirildiği halde, çalışmalarınızın neden bildirilmediğini işverenden
araştırın.
Bazen, işveren bildirimini yaptığı halde, aylık
bildirge ile ve 3 aylık (o tarihte üç aylıktı) bordolarda tutarsızlık
olduğundan, çalışma günleri sigortalının dosyasına işlenmediği veya yanlış
dosyaya işlendiği görülüyor. Bu tür bir yanlışlık varsa düzelttirmeniz halinde,
47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Yanlışlık yoksa, işveren giriş bildirgenizi
kuruma göndermesine karşın çalışmalarınızı bildirmemişse, 47 yaşında emekli
olabilmeniz için, hizmet tespit davası açarak en az bir gün çalıştığınıza dair
karar almanız gerekir.
Kıdem tazminatı alarak Eylül 2010’da ayrılabilirsiniz
Soru: Doğum tarihim 20 Aralık 1972. İlk sigorta girişim 21 Ağustos 1995’tir.
Eylül 2010’da 3935 gün prim ödemiş olacağım. O tarihte şu an çalıştığım firmada
1 yılımı doldurmuş olacağım. İşten o tarihlerde ayrılırsam 1 yıllık kıdem
tazminatımı alabilir miyim? Ulaş DAHİ
Cevap: Emekli olmak için aranan üç şarttan sigortalılık süresi ve prim ödeme
şartlarını yerine getiren ve emekli aylığı bağlanması için sadece aranan yaş
haddinin dolmasını bekleyenler, istedikleri takdirde kıdem tazminatını alarak
işlerinden ayrılabiliyor.
Yaş haddinden emekli olmak için aranan 15 yıl
sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını Eylül 2010’da yerine
getirmiş olacağınız ve aylık bağlanması için sadece yaş şartınız kalacağından,
bir yıllık kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilirsiniz.
Anneniz sigortalı olarak en az 1260 gün prim ödemeli
Soru: Annem 11 Nisan 1955 doğumlu. Eylül 1993’te Bağ-Kur’lu oldu. 6 yıl 6 ay 10
gün prim ödedi. SSK emeklisi olabilmesi için ne yapması gerekiyor? Neşe YILDIRIM
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda, fazla prim ödenen kurumdan emekli olunuyor.
Anneniz sigortalı bir işte çalışarak, 1260 gün prim ödemesi halinde, SSK
şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder. Anneniz SSK’da yaş haddinden emekli
olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına
tabi.
Annenizin Bağ-Kur’da 2288 gün prim ödemesi
görünüyor. Anneniz sigortalı bir işte çalışarak, 1312 gün daha prim ödeyerek
prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte SSK’dan emekli olabilir.
9 yıl KEY yatırılana 1500 lira ödendiğine göre 3 yıla 60 TL az
Soru: 25 Kasım 1947 doğumluyum. 1969-1978 yılları arasında 9 yıl SSK bordrolu
olarak çalıştım. 1979-1987 yılları arasında 9 yıl Bağ-Kur yatırdım. 1988-1992
yıllarında 5 yıl isteğe bağlı SSK ödemesi yaptım.
1967-1969 yılları arasında yaptığım askerliğimi 2 yıl borçlandım. Ocak 1993’ten
geçerli olmak üzere emekli oldum. Bana sadece 60.00 TL olmak üzere KEY (konut
edindirme yardımı) ödemesi yapıldı. Bu ödenen miktar doğru mudur? Doğru değilse
nereye başvurmam gerekli? Abdullah ERDOĞDU
Cevap: 1 Ocak 1987 ve 31 Aralık 1995 tarihleri arasında memur, işçi ve bağımsız
konutu olmayan emeklilere, taleplerine bakılmadan Konut Edindirme Yardımı
yapıldı. Çalışma hayatınız boyunca KEY yapılmasını gerektirecek bir durumunuz
yok.
Emekli olduğunuz 1 Ocak 1993 ile 31 Aralık 1995
sonuna kadar olan dönemde, adınıza kayıtlı bağımsız konutunuz yoksa, adınıza KEY
yatırılmıştır. 21 Mart 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KEY ödeme
listelerine göre, adına 9 yıl KEY yatırılan emekliye yaklaşık 1500 TL
ödenmektedir.
1993-1995 arasında konutunuz yoksa adınıza 3
tam yıl KEY yatırılmış olması ve 400-500 lira arasında ödeme almanız lazım. 60
lira KEY ödemesi oldukça düşük görünüyor. Emekli olduğunuzdan, itirazınızı
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapmanız gerekiyor.
Bir ay daha prim ödeyip 48 yaşınızı beklemeniz gerek
Soru: 3 Nisan 1964 doğumluyum. 30 Ekim 1985’te askerliği bitirdim. 25 Aralık
1985’te sigorta olarak çalışmaya başladım. 1991’e kadar SSK’ya prim ödedim. 3
Ekim 1991’den 1 Aralık 2006’ya kadar Bağ-Kur’lu olarak prim ödedim.
1 Aralık 2006’dan bugüne kadar işyerinde
sigortalıyım. Ve hâlâ prim ödeniyor. 18 ay olan askerliği borçlanarak bedelini
ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet VAROĞLU
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerlik sürenizi
borçlanmanız, sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek emekli olmak
için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi
olmanızı sağlıyor.
Ancak, primi ödenen son yedi yılda fazla prim
ödenen kurumdan emekli olunduğundan, bu şartlarla emekli olmak için 1 Haziran
2010’a kadar çalışarak prim ödeyip, 1 Aralık 2006’da başladığınız prim ödemenizi
1260 güne tamamlamanız gerekiyor. 1 Haziran 2010’a kadar prim ödedikten sonra
prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 3 Nisan 2012’de emekli
olabilirsiniz.
Babanız için en az 3600 gün prim gerekiyor
Soru: Babam 1932 doğumlu. 1979’da SSK’lı olarak 71 gün prim ödemiş. 24 ay (720
gün) askerlik yapmış. Babamın askerlik borçlanmasını yaptırırsak 791 gün primi
oluyor. Bu durumda babamın emekli olma ihtimali var mı? Varsa ne yapmamız
gerekir? MUSTAFA
Cevap: Babanızın 791 günle emekli olma ihtimali yok. Babanızın emekli olmak için
prim ödemesini en az 3600 güne tamamlaması gerekiyor. Şayet sağlık problemi
varsa, prim ödemesini 1800 güne tamamlayıp en az yüzde 60 işgücü kaybı raporu
alabilirse, malulen emekli olabilir.
1996-1998 için Bağ-Kur’lu olamazsınız
Soru: 1996’dan 1998’e kadar esnaflık yaptım ve vergi ödedim. Sonra kapanış
verdim. Bağ-Kur’a borcumu ödemek için gittim ama kaydım çıkmadı. Ben de ondan
sonra bıraktım. Şu an Bağ-Kur’dan 1996 ve 1998 yılları arasında esnaflıktan
dolayı, Bağ-Kur hakkımı arayabilir miyim? Yusuf BİÇKİN
Cevap: Bugün için Bağ-Kur’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların
sigortalılıkları, 1 Ekim 2008’den itibaren başlatılmaktadır. Sizin gibi 4 Ekim
2000’e kadar Bağ-Kur’a kayıt olmayanlara, 2 Ağustos 2003 ile 2 Şubat 2004
tarihleri arasında vergi kaydı ibraz etmeleri için süre verildi.
En geç 2 Şubat 2004’e kadar 20 Nisan 1982 ile 4
Ekim 2000 tarihleri arasındaki süre için vergi kaydı ibraz edenlerin Bağ-Kur’u
vergi mükellefiyet tarihinden itibaren başlatıldı. 1996 ve 1998 arasındaki
süreleri kazanabilmeniz için, 2 Şubat 2004’e kadar vergi kaydı ibraz etmeniz
gerekiyordu. Maalesef bu sürede vergi kaydı ibraz etmediğinizden, 1996 ve 1998
yılları arası için Bağ-Kur kaydı yaptırmanız mümkün değil.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|