Memurlar da doktorlar gibi ek iş yapabilir mi? |
22.07.2010 |
|
| ||
Memurlar da doktorlar gibi ek iş yapabilir mi? Ekrem Sarısu - ekremsarisu@yaklasim.com - 22
Temmuz 2010 Perşembe - Posta Cevap: Tam Gün Yasası’nın Anayasa Mahkemesi’nce bazı maddelerinin iptal edilmesi üzerine, öğretim üyesi doktorlar ve her ne kadar Sağlık Bakanlığı karşı çıksa da kamuda görev yapan doktorların muayenehane açabilecekleri ve özel hastanelerde çalışabilecekleri ortaya çıktı. Doktorlarla ilgili tartışmalar beraberinde, memurların da mesai saati sonunda dışarıda ek iş yapıp yapamayacakları tartışmalarını gündeme taşıdı. Bu konuda uzmanlar ikiye bölünmüş durumda. Bazı uzmanlar, memurlar aynı doktorlar gibi, mesai saati sonunda dışarıda iş yapabileceklerini ileri sürerken, bazı uzmanlar da kamu görevlilerinin dışarıda iş yapamayacağı görüşünde. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesi hükmü memurların, Türk Ticaret Kanunu’na göre tacir veya esnaf sayılmayı gerektirecek faaliyetlerde bulunmasını, ticari ve sanayi kuruluşlarında görev almasını, ticari vekil, mümessillik, kolektif şirket ortaklığı, komandit şirketlerde komandite ortak olmasını yasaklamıştır. Yasada serbest meslek faaliyeti için bir
yasaklama yok. Bu durumda ortaya memurların mesai saati dışında serbest meslek
faaliyetinde bulunabileceği gibi bir sonuç çıkmaktadır. Ancak, sadece 657 sayılı
yasaya göre memurun dışarıda iş yapıp yapmayacağı hususunda yargıya varmak
yanlış. Çünkü, memurun çalıştığı kurumun Teşkilat Kanunu ve yönetmenliklerinde
de dışarıda çalışıp çalışamayacağı hususunda bir saptama olup olmadığına bakmak
gerekiyor. Şayet çalışılan kurumun teşkilat kanununda, ikincil mevzuatında
(yönetmelik vb.) ve diğer özel kanunlarda bir yasaklama yoksa, memur mesai saati
dışında dışarıda serbest meslek faaliyetinde bulunabilir. Sorunuzdaki vergi
dairesinde çalışan kişi, dışarıda serbest meslek faaliyetinde bulunamaz. Çünkü,
Vergi Usul Kanunu ve 3568 sayılı Serbest Muhasebesi Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanunu, vergi memurunun bu tür bir çalışma yapmasını yasaklamış
bulunuyor. 1) Ne zaman emekli olabilirim? 2) Sigorta emeklisi olmamda sıkıntı olur mu? 3) Ocak 1987’de doğum yaptım. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Müjgan ÇAK Cevap: 1) SSK’da emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 41 yaş şartlarına tabisiniz. 770 gün daha prim ödeyerek 4230 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 770 gün eksik priminizi isteğe bağlı olarak Bağ-Kur’a ödeseniz de SSK’dan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’a isteğe bağlı olarak 1260 günden az prim ödedikçe SSK’dan emekli olmada sıkıntı olmaz. 3) Yasada olmasa da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)
doğum borçlanması için işten ayrıldıktan sonra 300 gün içinde doğum yapma şartı
arıyor. Şayet işten ayrıldığınız tarihten itibaren 300 gün içinde doğum yapmış
ve doğum sonrasında 2 yıl süresince prim ödememişseniz, borçlanma yaparak 720
gün kazanabilirsiniz. Bu takdirde 50 gün daha prim ödeyip emekli olabilirsiniz.
Ancak, işten ayrıldıktan 300 gün sonra doğum yapmışsanız SGK borçlanma
yaptırmaz. Mahkemeler bu durumda olanlara borçlanma yapabileceği yönünde
kararlar verdiğinden, iş mahkemesine dava açarak yargı yoluyla
borçlanabilirsiniz. Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl
sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 805 gün
daha prim ödeyerek, 2795 gün olan prim ödemenizi 2600 güne tamamlayacağınız
tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak, 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim
ödemeleri Bağ-Kur’a sayıldığından, bu şartlarla emekli olabilmeniz için 570 gün,
19 ay daha isteğe bağlı prim ödedikten sonra isteğe bağlıdan çıkıp, kalan 455
gün prim eksiğinizi sigortalı bir işte çalışarak tamamlamalısınız. Aksi takdirde
5400 gün prim ödeyerek Bağ-Kur şartlarıyla emekli olabilirsiniz. Cevap: Doğum tarihinizi belirtmemişsiniz.
Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş
şartına tabisiniz. 2225 gün daha prim ödeyerek, 3000 gün olan prim ödemenizi
5225 güne tamamlayacağınız tarihte, 48 yaşınızı dolduruyorsanız emekli
olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli
olabilirsiniz. 600 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız
şartıyla, doğum tarihinize göre 56-60 yaşında da emekli olabilirsiniz. Hizmet
tespit davasında zaman aşımı süresi, işten ayrılma tarihinden itibaren beş
yıldır. İşten ayrılan biri, beş yıl içinde hizmet tespit davası açabilir. Ancak,
girişiniz kuruma bildirilmiş ve çalışma süreleriniz bildirilmemişse her zaman
dava açabilirsiniz. Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık
süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ve süre şartını
sağladığınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 47 yaşınızı dolduracağınız 10
Ocak 2013’te emekli olabilirsiniz. Cevap: İşveren, yıllık ücretli iznini işyerinin bulunduğu yerden başka bir ilde geçireceğini belgeleyen ve istemde bulunan işçiye, gidiş-dönüşte yolda geçecek süreleri karşılamak üzere, toplam 4 güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır. İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti - Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
Ekrem Sarısu
Okunma: 917 | |||
Yazarın En Çok Okunan 5 Yazısı
|