|
Mali af, yersiz alınan özürlü aylıklarının
cezalarını kaldırıyor
Ekrem Sarısu - 02 Aralık 2010 Perşembe - Posta
Soru: Yüzde 60 özürlü olan kardeşim, özürlü
aylığı almaktayken, daha önce iki yıl sigortalı çalıştığı gerekçesi ile özürlü
aylığı Ekim ayında kesildi. İki yıllık aylığını cezalı olarak geri istiyorlar.
Kardeşim şu anda çalışmıyor. İsten parayı da ödeyecek durumumuz yok. Mağdur
durumdayız. ne yapmamız gerekiyor.
H. DEMİR
Cevap: Özürlü aylığı almaktayken sigortalı çalışmaya başlayanlar, muhtaçlığı
ortadan kalktığı için, özürlü aylığını kestirmesi gerekiyor. Kestirmeden yersiz
aylık alanlardan, ödenen aylıklar yüzde 50 fazlası ile geri istenmektedir.
Kardeşiniz iki yıl sigortalı çalıştığı halde özürlü aylığı aldığından, 2002
sayılı yasa hükmünce yersiz aldığı aylıklar yüzde 50 fazlasıyla geri
istenmektedir. Bu doğru bir işlemdir.
19 Kasım 2010 da TBMM sine sunulan mali af yasa tasarısının 17/4 ncü maddesi;
“Bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar yapılmış ödemelere ilişkin olmak üzere,
1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz
Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları
aylıkları % 50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, % 50 fazlaya ilişkin
tahsil edilmemiş tutarların tahsilinden vazgeçilir.” hükmünü içermektedir.
Tasarı aynı şekilde yasalaştırsa kardeşinizden istenen aylıkların yüzde 50
fazlasından kurtulursunuz. Ancak, aslık asıllarını ödemek zorundasınız.
Borçlanma yasası çıkarsa annenizi emekli edebilirsiniz
Soru: Annem 23 Mart 1952 doğumlu. İlk işe giriş tarihi 3 Aralık 1987 olup,
toplam 330 gün prim ödemesi var. Yeni çıkacak olan kanuna göre, borçlanma
yaparak kendisini emekli edebilir miyim?
Murat SAĞLAM
Cevap: Yeni çıkacak yasa, vergi ve prim borçlarının yapılandırılmasıyla ilgili.
Maalesef borçlanma yasası değil. Son yıllarda uygulanan sosyal güvenlik
politikalarına göre borçlanma yasası çıkmaz. Ancak, önümüzdeki yıl genel seçim
var. Seçimin hatırına geriye yönelik borçlanmaya imkân tanıyan bir yasa çıkarsa,
borçlanma yoluyla annenizin prim ödemesini 3600 güne tamamlayarak annenizi
emekli edebilirsiniz.
Prim yeterli olduğundan 48 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: Doğum tarihim 10 Aralık 1967, sigorta başlangıç tarihim 1 Ocak 1985 dir.
Başlangıç tarihimden bu yana SSK lı olarak çalışıyorum. Askerlik süremi de
borçlandım ve bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim?
Adnan KAYMAKÇI
Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48
yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim
ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 10 Aralık 2015 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
SSK avantajlı Bağ-Kura 41 aydan fazla prim ödemeyin
Soru: 28 Temmuz 1966 doğumlum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Mart 1986 dır. 6 Mart
1986 da askere gittim ve 18 ay askerlik yaptım. Toplam 6860 gün prim ödemem var.
1.5 seneden beri Bağ-Kur sigortalısıyım. Ne zaman emekli olabilirim? Hala
Bağ-Kurlu olarak çalışıyorum. SSK'dan mı? Yoksa Bağ-Kur' dan mı emekli olacağım?
Ercan OKTAY / İSTANBUL
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunuyor.
Bugün için SSK dan emekli olma hakkınız var. SSK da emekli olmak için;25 yıl
sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim
ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 49 yaşınızı
dolduracağınız 28 Temmuz 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ancak, bu
şartlarla emekli olabilmeniz için, Bağ-Kura toplam 41 aydan(1230 günden) fazla
prim ödememelisiniz. Çünkü, Bağ-Kura toplam 42 ay(1260 gün) ve daha fazla prim
ödediğinizde, son yedi yılda Bağ-Kura fazla prim ödemiş duruma geçeceğinizden,
Bağ-Kur şartlarına tabi olarak emekli olma durumunda kalırsınız. SSK dan emekli
olmanız avantajlı.
Babanız 48 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir
Soru: Babam 1 Ekim 1966 doğumlu. 1984 yılında SSK lı oldu. Bu güne kadar 6472
gün prim ödedi. Acaba ne zaman emekli olabilir? Bize bir tarih verebilir
misiniz?
Başak ÇAKMAK
Cevap: Babanız emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim
ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra
prim ödemese dahi, 48 yaşını dolduracağı 1 Ekim 2014 tarihinde emekli olabilir.
Af Bağ-Kur prim borçlularının sağlık yardımı almalarını da sağlayacak Soru:
Bağ-Kur sigortalısıyım. Ekonomik krizden dolayı dört yıldan beri prim borcumu
ödeyemiyorum Prim borcum olduğundan sağlık yardımı da alamıyorum. Af Kanunu
çıktığında bana ne gibi haklar sağlayacak? Sağlık yardımı alabilecek miyim?
HAMDİ
Cevap: TBMM sinde olan af yasa tasarısı, hem prim borcundan kurtaracak, hem de
sağlık yardımı almanızı sağlayacak. Yasa çıktığında, prim borcunuzun yüksek
oranlı gecikme cezası ve gecikme zammı silinecek. Yerine borcunuzun vade
tarihinden, af yasasının yürüklüğe girdiği tarihe, kadar enflasyon oranında yeni
gecikme zammı hesaplanacak. Prim borcunuzun aslı ile yeni hesaplanan gecikme
zammını peşin ödeyebileceğiniz gibi, yıllık yüzde 5 faiz uygulayarak 12 ayda 6
taksitte, yüzde 7 faiz uygulayarak 18 ayda 9 eşit taksitte, yüzde 10 faiz
uygulayarak 18 ayda 9 eşit taksitte, yüzde 15 faiz uygulayarak 36 ayda 18 eşit
taksitte ödeyebilirsiniz. İlk taksitinizi ödediğiniz tarihten itibaren de gerek
siz, gerekse eş ve çocuklarınız sağlık yardımı alabilecek.
Kendi isteği ile ayrılan kıdem tazminatı alamaz
Soru: 1988 yılında sigorta girişim yapıldı, parçalı olarak bazı firmalarda
sigortam yatırıldı ve son 14 yıl 3 aydır bir firmada çalışıyordum. Ve kendi
isteğimle işten ayrıldım. Son çalıştığım firmadan tazminat talep etme şansım var
mı?
Çelik ÇELİK
Cevap: Emekli olmak için aranan, sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını
yerine getiren, ancak yaşı dolduramayanlar, kıdem tazminatını alarak işten
ayrılabiliyor. Bunun için, sosyal güvenlik kurumu il veya merkez müdürlüğünden “
kıdem tazminatı alabilir” yazısı alarak işverene ibraz etmek gerekiyor.
Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme
ve doğum tarihinize göre, 59 veya 60 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim
ödeme şartlarını sağladığınızdan, kıdem tazminatı alabilir yazısı alarak
işverene ibraz etmiş olsaydınız, kıdem tazminatınızı alarak ayrılabilirdiniz.
İşten ayrılma tarihinizi bildirmemişsiniz. Şayet işten ayrılmanız çok yeni ise,
sosyal güvenlik kurumundan “kıdem tazminatı alabilir” yazısı alabilirseniz,
kıdem tazminatı almak işin şansınızı deneyebilirsiniz. İşten ayrılmanız eski
tarihli ise, kendi isteğinizle işten ayrıldığından kıdem tazminatı alamazsınız.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz
|
