|
Bağ-Kura kaydınızı yaptırıp aftan
yararlanmanız mümkün
Ekrem Sarısu - 02 Ocak 2011 Pazar - Posta
Soru: 1999 yılında butik tarzı bir spor salonu açtım. İş yeri açmanın
zorluklarını bilmediğim için parasal sıkıntı çektim ve Bağ-Kur’a başvuramadım.
Hiçbir sosyal güvencem yok. Yaşım otuz yedi. Bağ-Kur’a başvurup işlemlere
başlamak istedim. Kendi işimi kendim yürütüyorum. Yanımda bir çalışanım yok.
Biraz araştırdım edindiğim bilgilere göre, böyle bir başvuruda büyük cezalar
varmış. Hangi yolu izlemem gerekiyor?
Dilek GÜÇLÜ/İSTANBUL
Cevap: Sizin gibi Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların
sigortalık hak ve yükümlüğü 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren başlatıyor. Bağ-Kura
başvurduğundan sigortanız 1999 dan değil, 1 Ekim 2008 den başlatılacak.
Söylendiği gibi büyük ceza yok. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren tahakkuk
ettirilecek prim borcunuza vadesinden ödeme tarihine kadar gecikme cezası ve
gecikme zammı tahakkuk ettirecek. Af Kanunun yayımlanacağı tarihten önce
kaydınızı yaptırıp, prim borcunuzu çıkarttırırsanız, TBMM sinde görüşmeleri
devam eden Af Kanunuyla, gecikme cezası ve zammından kurtulmanız mümkün. Biran
önce Kaydınızı yaptırıp, kendinizi borçlandırırsanız;
-Af Kanunu yayımlandığı tarihi izleyen 2 nci ay sonuna kadar yazılı olarak aftan
yararlanmak için başvuruda bulunup,
- Prim borcunun aslı ile,
-Vade tarihinden af kanunun yayımladığın tarihe kadar enflasyon oranında
hesaplanan gecikme bedelini,
- Af Kanununun yayımlandığı tarihi izleyen 4 ncü ay sonunda kadar ödemeniz
halinde, başkaca bir bedel ödemeden, İkişer aylık sürelerde olmak üzere 12 ayda
6 eşit taksitte ödemeniz halinde yüzde 5, 18 ayda 9 eşit taksitte ödemeniz
halinde yüzde 7, 24 ayda 12 eşit taksitler ödemeniz halinde yüzde 12, 36 ayda 18
eşit taksitte ödemeniz halinde yüzde 15 oranında faiz uygulanacak.
-Gecikme cezası ve gecikme zammı borcunuz silinecek.
10 yıl geçtikten sonra kıdem tazminatı istenemez
Soru: 1984-1987 yılları arasında Antalya belediyesinde sigortalı olarak
çalıştım.1987 yılında istifa ederek ayrıldım. Geriye dönük tazminat hak ediyor
muyum?
Faruk ÖNOCAK
Cevap: İşinden kendi isteği ile ayrılanalar kıdem tazminatı alamıyor. Kendi
isteğinizle ayrıldığından kıdem tazminatı hakkınız yok. Biran için Kıdem
tazminatı hakkınızın olduğunu varsaysak bile, işten ayrılma tarihiniz üstünden
zamanaşımı süresi olan 10 yıldan fazla süre geçtiğinden, hakkınız zaman aşımına
uğradığından kıdem tazminatı alamayacaktınız.
Sigorta başlangıcı için 8 Eylül 1999 milat
Cevap: Eşim 1953 doğumlu ve 1976 yılından sigorta başlangıcı var. Durumu nedir?
Emekli olabilir mi?
Sadi BAK/SAKARYA
Cevap: 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle 23 yıldan fazla süredir sigortalı olanlar
bu tarihte uygulamaya konan ve emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından
kamuoyunda mezarda emeklilik olarak adlandırılan yasaya tabi olmadan, eski yasa
şartlarına tabi olarak emekli oluyor. Eşinizin sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül
1976 dan önceki bir tarihse, eşiniz eski yasaya göre yaş haddinden emekli olmak
için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi.
3600 gün prim ödemesi varsa, istediği zaman emekli olabilir. Yoksa, prim
ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Şayet eşinizin
sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 dan sonraki bir tarihse ve bugün için 3600 gün
prim ödemesi varsa, yine istediği zaman emekli olabilir. 3600 gün prim ödemesi
yoksa: primini 23 Mayıs 2011 e kadar 3600 güne tamamlayabiliyorsa, tamamlayacağı
tarihte, bu tarihten sonra tamamlayabiliyorsa, prim ödemesini 3600 güne
tamamlayacağı tarihte 58 yaşını da doldurması şartıyla emekli olabilir.
Annenizin çeyiz yardımı alıp alamayacağı aylık aldığı kuruma göre değişir
Soru: Annem rahmetli babamdan kalan emekli maaşını alıyordu. Ama şuanda, resmi
olarak evlendi. Annem çeyiz parası alabilir mi?
Bilal UÇAR
Cevap: Annenizin hangi kurumdan dul aylığı aldığını belirtmemişsiniz. Annenizin
çeyiz yardımı alıp almadığı aylık aldığı kuruma göre değişir. Babanız 1 Ekim
2008 den önce memur olmuş ve anneniz Emekli sandığından aylık alıyorsa, 12 aylık
tutarın da çeyiz yardımı alabilir. Ancak anneniz SSK veya Bağ-Kurda dul aylığı
alıyorsa çeyiz yardımı alamaz.
Taban aylık uygulaması nedeniyle eşinizin aylığında düşme olmaz
Soru: Eşim 1972 doğumlu. Sigorta girişi 1988’dir. 5800 gün ödenmiş sigorta primi
var. Bir sene önce işten çıkartıldı. Şu anda asgari ücretle çalışıyor. Önceki
dönemde primi 2.000 TL ye yakın tutar üstünden ödendi. Şu anda asgari ücretten
prim ödeniyor. Eşim ne zaman emekli olur? Ve emekli maaşı son ödenen prim
üzerinden mi hesaplanır? Maaşı düşer mi?
Bedriye YILDIRIM
Cevap: Eşinizin sigorta başlangıcını tarih yerine yıl olarak vermişsiniz. Bir
gün bile emekli olma şartlarıyla değiştiriyor. Eşiniz, 23 Mayıs 1988 ve önceki
bir tarihte sigortalı olmuşsa, emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi,
5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi. 23 Mayıs 1988 den sonraki bir
tarihte sigortalı olmuşsa, 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51
yaş şartlarına tabi. Eşinizin prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim
ödemese de, 50 yaşını (veya 51) dolduracağı tarihte emekli olabilir. Emekli
aylığına tüm çalışma hayatı boyunca üstünden prim ödediği ortalama kazanç tutarı
ve prim ödeme gün sayısı etkili oluyor. Taban aylık uygulaması nedeniyle
eşinizin aylığında düşündüğünüz gibi düşme olmaz.
220 gün askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olursunuz
Soru: Doğum tarihim 1 Aralık 1964. On sekiz ay askerliğimi yaptıktan sonra işe
başladım. İşe giriş tarihim 1 Temmuz 1987. Toplam iş günüm 7500. Askerlik
borçlanmamı yaparsam ne zaman emekli olabilirim?
Ali ALTUNTAŞ/DENİZLİ
Cevap: Askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç
tarihiniz 220 gün geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,
5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli
olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 1
Aralık 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yapmazsanız 50
yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Af Kanunundan yararlanırsınız ancak toplu prim ödeyerek emekli olmazsınız
Soru: Ekim 1988 de Bağ-Kur kaydım var. Yaş olarak ne zaman emekli olurum? Yeni
afla borcumu ödeyerek emekli olabilir miyim?
Muhammet ÇETİN
Cevap: Emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz.
25 tam yıl prim ödeme süresini dolduracağınız Ekim 2013 tarihi itibariyle 51
yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 51 yaşınızı
dolduracağınız tarihte emekli olabiliriniz. Af kanundan yararlanarak borcunuz
ödemenizi halinde gecikme zammı ve gecikme zammı borcunuzun bir kısmından
kurtulabilirsiniz. Ancak af kanunundan yararlanarak eksik günlerinize toplu prim
ödeyerek emekli olamazsınız. Ancak belirttiğimiz şartlarda ve tarihte emekli
olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|