|
Af kanunuyla tarımda süreksiz çalışanlara
sigortalılık hakkı tekrar geliyor
Ekrem Sarısu - 14 Ocak 2011 Cuma - Posta
Soru: Tarımda çalışanların sigorta hakkı kaldırılmıştı. Yeniden getirileceği ne
kadar doğru? Tarım iş yapanlar tekrar sigortalı olabilecekler mi? Olacaksa ne
kadar prim ödeyecek? Bilgi verirseniz memnun oluruz. Bu konuda bilgi edinmek
isteyen çok kişi var.
ŞEHMUZ
Cevap: 1 Ekim 2008’den itibaren kaldırıldığından, bu tarihten sonra tarım
sigortalısı olmak mümkün değildi. Af Kanunu ile yapılan düzenlemeyle; tarım veya
orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, 4/a sigortalısı(eski
adıyla Tarım SSK lısı) olma hakkına kavuşuyor. Tarım işçileri; kendilerince
prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında belirlenecek kazanç
tutarı üstünden, yüzde 20 yaşlılık, malûllük ve yaşlılık sigortası, yüzde 12,5
oranında Genel Sağlık Sigortası ve yüzde 2’de iş kazası ve meslek hastalığı
sigortasına olmak üzere toplam yüzde 34,5 oranında prim ödeyecekler.
Tarım sigortalıları günlük prime esas kazancın “17 katı” üstüden başlayarak,
takip eden her yıl bir puan artırılmak suretiyle (30 katını geçmemek üzere) prim
ödeyerek, 30 gün sigortalılık süresi kazanacaklar.
Tarım sigortalılarının primlerinin yılda bir defada veya birden fazla dönemler
de ödenmesini ve ödeme tarihlerini belirlemeye SGK yetkili kılınıyor.
Kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan haklardan yararlanabilmek için, olayın
olduğu tarihten en az bir ay önce sigorta tescilinin yapılması ve sigortalılığın
devam ediyor olması gerekiyor.
İş göremezlik ödeneği ve geliri almak için; iş kazasının olduğu tarihten en az
bir ay önce sigortaya tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona
ermemiş olması gerekiyor. Bu Kanun’a göre iş kazası veya meslek hastalığından
dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri
ya da malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için, prim
ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranacak. İş kazası
ve meslek hastalığı halinde durum, kendilerince veya işverenlerince kolluk
kuvvetlerine derhal, Kuruma da en geç üç iş günü içinde bildirilecek (İş
kazasını bildirmeyen tarım sigortalısına ceza uygulanabilecek, iş göremezlik
ödenmeyecek).
60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu olan tarım sigortalıları
sağlıktan yararlanamayacak.
Aynı tarihte emekli olmanıza karşın SSK da daha az prim ödersiniz
Soru:5 Mayıs 1969 doğumluyum. 15 Haziran 1994 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kura
girişim var. 16 yıl 6 ay 23 gün hizmet sürem var. Pirim borçlarımı hiç
aksatmadan gününde yatırdım. 1990 senesinde 8 ay kısa dönem askerlik yaptım.
Sorum şu: askerlik borçlanması nedir? Bağ-Kurdan ne zaman emekli olabilirim? SSK
ya geçsem daha kısa sürede mi emekli olurum?
Nevzat ŞAHİN/ANKARA
Cevap: Askerlikte geçen süreler borçlanılarak, askerlik süresi kadar
sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı artırılıyor. Askerlik süresinin
primlerinin ödenerek sigortalılık süresi olarak kazanılma işlemine “ askerlik
borçlanması” adı veriliyor. Kısa dönem olan askerlik sürenizi borçlanarak 8 ay
sigortalılık süresi kazanabilirsiniz. Ayrıca emekli olacağınız yaş haddi de
askerlik borçlanmasıyla 55 den, 54’e düşer.
Askerliğinizi borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve
54 yaş şartına tabi olursunuz. Ara vermeden 15 Ekim 2018 e kadar prim ödeyerek,
toplam prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı
dolduracağınız 5 Mayıs 2023 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Askerlik sürenizi borçlanmazsanız, 15 Haziran 2019 tarihine kadar prim ödemeniz
şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 15 Haziran
2019 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanıp sigortalı bir işe
girerek 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde
edersiniz. 1260 günden fazla prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız
tarihte SSK’ dan emekli olabilirsiniz. Her ne kadar aynı tarihte emekli
oluyorsanız da, Bağ-Kura yaklaşık 2867 gün prim ödemeniz gerekirken SSK ya 1260
gün prim ödeyeceksiniz.
48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün
Soru: Doğum tarihim 26 Mayıs 1964, SSK başlangıç tarihim 10 Mayıs 1986 olup
bugüne kadar 6500 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmasını ne kadar yapmam
lazım? Ve ne zaman emekli olabilirim?
Hüseyin ÜZÜLMEZ
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, askerlik
sürenizin 380 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 380 gün
geri giderek, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme
ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan
borçlanmadan sonra prim ödemseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 26 Mayıs 2013
tarihinde emekli olabilirsiniz.
Emekli olmak için 50 yaşın dolmasını beklemek zorundasınız
Soru: 24 Ağustos 1969 doğumluyum. 1 Eylül 1987 de SSK sigortam başladı. 5806 gün
prim ödemem var. Sağlık nedenlerinden dolayı da çalışamıyorum. Ne zaman emekli
olabilirim?
Mehmet KARAMAN
Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50
yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim
ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 24 Ağustos 2019 tarihinde emekli
olabilirsiniz.
Çalışanın işine son verirseniz kıdem tazminatı ödersiniz
Soru: 10 yıldır çalıştırdığımız apartman görevlisi, kendi isteğiyle görevinden
ayrılıyor. Ancak biz kıdem tazminatı vermek istiyoruz? Bu mümkün mü? Neler
yapabiliriz?
Nalân TEZCAN
Cevap: Kendi isteği ile ayrılan kıdem tazminatı alamaz. Ancak kıdem tazminatı
ödemek istiyorsanız çalışanınızın işine siz son verin. Ayrıca 15 yıl
sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödemesi olan kıdem tazminatını alarak
işinden ayrılabilir. 10 yıldan beri çalıştığına göre, 3600 gün prim ödemesi
vardır. İlk defa sigortalı olduğu tarih üstünden 15 yıl geçmişse, 15 yıllık
sigortalılık süresi de olduğundan, kendi isteği ile ayrılsa bile kıdem tazminatı
alarak ayrılabilir.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|
