|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Çalışma izni alması gerekmeyen yabancılar
İbrahim Işıklı - 14 Haziran 2006 Çarşamba - Dünya
Ülkemizdeki en önemli sorunlardan birisi de yabancı uyrukluların kayıtdışı
istihdamıdır. Türkiye'de, dünyadaki ekonomik ve siyasi gelişmelere paralel
olarak çok sayıda yabancı uyruklunun çeşitli sektörlerde çalıştığı
bilinmektedir. Tam sayısı bilinmemekle birlikte, çoğunluğu eski Doğu bloğu
ülkelerinden yaklaşık bir milyon civarında yabancı uyruklunun kayıtdışı
çalıştığı tahmin edilmektedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca yayımlanan "Yabancıların Çalışma
İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik" (24.04.2004 tarih ve 25442 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır)
ile Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulanma Yönetmeliği'nin 55.
maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişikliğe göre özel kanunlarda
belirlenen hükümler saklı kalmak ve yabancı ile işverenin diğer kanunlardan
doğan yükümlülüklerini yerine getirmeleri kaydıyla;
a) Türkiye'nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmelerle çalışma
izninden muaf tutulanların,
b) Daimi ikametgahları yurtdışında olup bilimsel, kültürel ve sanatsal
faaliyetler amacıyla bir aydan az süre için geçici olarak Türkiye'ye gelen
yabancıların,
c) Türkiye'ye ithal edilen makine ve teçhizatın montajı, bakım ve onarımı,
kullanımına ilişkin eğitiminin verilmesi veya teçhizatı teslim almak veya
Türkiye de arızalanan araçların tamiri amacıyla; Türkiye'ye giriş tarihinden
itibaren üç ayı geçmemek ve bu durumu ibraz edeceği belgeler ile kanıtlamak
koşuluyla gelenlerin,
d) Türkiye'den ihraç edilen ya da Türkiye'ye ithal edilen mal ve hizmetlerin
kullanılmasına ilişkin eğitim amacıyla Türkiye'ye giriş tarihinden itibaren üç
ayı geçmemek ve bu durumu ibraz edeceği belgeler ile kanıtlamak koşuluyla
Türkiye'de bulunanların,
e) Türkiye'de fuar ve sirklerde gösteri ve benzeri görevli olarak Türkiye'ye
giriş tarihinden itibaren altı ayı geçmemek ve bu durumu ibraz edeceği belgeler
ile kanıtlamak koşuluyla bulunanların,
f) Eğitim süresiyle sınırlı olmak üzere durumunu ibraz edeceği belgeler ile
kanıtlayarak üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi ve görgülerini
artırmak üzere gelen yabancıların,
g) Sosyo-kültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında üç ayı aşmayan
bir sürede Türkiye'ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri ilgili
mercilerce bildirilenlerin,
h) Karşılıklılık esasına göre, öğrenci değişim programları çerçevesinde staj
süreleri ile sınırlı kalmak kaydıyla özel veya kamu kurum ve kuruluşlarında staj
yapacak yabancı öğrencilerin,
i) Türkiye'nin taraf olduğu ikili ya da çok taraflı sözleşmeler gereğince veya
konsorsiyumlar tarafından yürütülecek ulusal, uluslararası projelerde veya
uluslararası kuruluşlarda çalışacak yabancıların,
j) Bir yıl içerisinde görev süresi altı ayı geçmemek kaydıyla Türkiye'ye gelen
tur operatörü temsilcisi yabancıların,
k) Türkiye Futbol Federasyonu'nca veya Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nce
talepleri uygun bulunan yabancı futbolcular ile diğer sporcu ve antrenörlerin
sözleşmeleri süresince,
Çalışma izni almalarına gerek bulunmamaktadır. Ancak mesleki hizmetler
kapsamında olup, muafiyet hükümlerine tabi yabancı mimar, mühendis ve şehir
plancılarının, hizmet sürelerinin bir ayı aşması, (ı) bendi kapsamındakilerin
ise bir yılı aşması durumunda akademik ve mesleki yeterliliğini tamamlayarak
bakanlıktan çalışma izni alması, ilgili meslek kuruluşuna geçici üye olması ve
ulusal kurum ve kuruluşların uygulamalarına uyması zorunludur.
Muafiyet süreleri uzatılamaz. Ayrıca, (b), (c), (d), (e), (g) ve (j) bentleri
kapsamındaki yabancılar, muafiyet başlangıç tarihinden itibaren oniki ay içinde
muafiyet hükümlerinden sadece bir kez yararlanır.
Yukarıda sayılan yabancıların, geliş amaçlarını, ne kadar süre ile ve nerede
kalacaklarına ilişkin bilgileri, bulundukları yerin emniyet makamlarına
bildirmeleri gerekmektedir.
İstanbul, ÇASGEM'i bekliyor
4857 sayılı İş Kanunu'nun 82. maddesi ile sanayiden sayılan, devamlı olarak en
az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı
işyerlerinde iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanların
çalıştırılması zorunluluğu getirilmiştir.
26.01.2006 tarih ve 26061 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik
değişikliği ile 20/09/2006 tarihine kadar iş güvenliği ile görevli mühendis veya
teknik elemanlar için iş güvenliği uzmanlığı sertifikası şartı aranmayacağı,
ancak 20.09.2006 tarihinden itibaren iş güvenliği ile görevli mühendis veya
teknik elemanlar için iş güvenliği uzmanlığı sertifikası şartı aranacaktır.
Bakanlık tarafından sertifikalandırılmış, iş güvenliği ile görevli mühendis veya
teknik elemanlar iş güvenliği uzmanı olarak çalıştırılabilecektir. Bakanlıkça
düzenlenen sertifika eğitim programlarına katılan ve eğitim sonunda düzenlenecek
sınavda başarılı olan mühendis veya teknik elemanlara sertifika verilmektedir.
Sertifika programı, Ankara, İzmir ve Bursa'da düzenleniyor. Maalesef,
Türkiye'nin en büyük sanayi ve istihdam merkezi olan İstanbul'da düzenlenmiyor.
Dolayısıyla, iş güvenliği uzmanına en çok ihtiyacın olduğu İstanbul'daki
işyerlerini cezai müeyyideler bekliyor. Bu nedenle bakanlığın, İstanbul'da da
mutlaka en kısa zamanda sertifika programı düzenlemesi gerekiyor.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|