|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Serbest bölge ve organize sanayi
bölgelerindeki asgari işçiliğin tespiti
İbrahim Işıklı - 17 Ekim 2007 Çarşamba - Dünya
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim kaybının önlenmesi amacıyla özel bina
inşaatlarında belediyelerden yapı kullanma izin belgesi (iskan) alınabilmesi
için işverenlerin ilgili SSK sigorta müdürlüğünden ilişiksizlik belgeleri
getirmeleri istenmektedir. "Asgari işçilik" olarak tanımlanan bu uygulama bir
işin yapılabilmesi için çalıştırılması gereken en az işçi sayısını ve bu işlerde
çalışacak işçilerin kazanabilecekleri en az ücreti ifade etmektedir.
İnşaat işlerinde asgari işçilik oranının hesaplanabilmesi için gerekli olan bina
maliyeti, inşaatın ruhsatnamesinde yazılı bulunan yüzölçümü ile metrekare birim
maliyet bedelinin çarpımı suretiyle hesaplanmaktadır.
Başladığı yıl içinde bitirilmiş olan inşaatın maliyetinin hesaplanmasında, o yıl
için tespit edilen birim maliyet bedeli; yapımına 01.05.2004 tarihinden sonra
başlanılan veya 01.01.2003 tarihinden sonra başlandığı halde 01.05.2004
tarihinden sonra bitirilen ve faaliyeti iki yıldan fazla süren özel bina
inşaatlarının maliyetinde ise bitirildiği yıldan bir önceki yıla ilişkin birim
maliyet bedeli esas alınarak hesaplanacaktır.
Serbest bölge veya organize sanayi bölgesi müdürlüklerince düzenlenen yapı
ruhsatnamelerinde kayıtlı inşaatın, ruhsatnamedeki yapı sınıf ve grupları ile
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca yayımlanan yapı yaklaşık birim maliyetlerini
gösterir listede yer alan yapı sınıf ve gruplarının uyuşmaması, bu bölgeler
içinde farklı nitelikte ve özellikteki inşaatlar için tek ruhsat verilmesi gibi
durumlarda sorunlarla karşılaşılması üzerine SGK Başkanlığı uygulamada
karşılaşılan sorunlara çözüm amacıyla bir düzenleme yapmıştır.
Serbest bölge veya organize sanayi bölgesinde, kullanım amaçları, nitelikleri ve
özellikleri birbirinden farklı birden fazla yapı için tek ruhsat verilmiş
(örneğin; sanayi tesisi, idare binası, sığınak, hangar ve diğer yardımcı
tesislerin aynı ruhsat içinde değerlendirilmiş) olması halinde, her bir yapının
kullanım amacı, niteliği ve özellikleri dikkate alınarak, Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı'nca yayımlanan yapı yaklaşık birim maliyetlerini gösterir listeden
belirlenecek yapı sınıf grupları esas alınarak her yapı için ayrı ayrı hesaplama
yapılarak tek değerlendirme yapılacaktır.
Kullanım amaçları, nitelikleri ve özellikleri birbirinden farklı birden fazla
yapı için tek ruhsat verildiği durumlarda, her yapının başlama ve bitiş tarihi,
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ve genelgelerde inşaatın başlama ve bitiş
tarihleri ile ilgili olarak yapılan açıklamalara göre belirlenecektir. Resmi
belgelerle kanıtlanması halinde ise yapıların başlama ve bitiş tarihlerinin
tespitinde, bu belgelerdeki tarihler esas alınarak işlem yapılacaktır.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 38'inci maddesinde, özel bina inşaatı
işyerleri ile ilgili yapılacak asgari işçilik uygulamasında bina maliyetinin
hesaplanması sırasında, yapının kullanım amacı, niteliği ve özellikleri dikkate
alınarak, inşaatın ruhsatnamesi ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca
yayımlanan yapı yaklaşık birim maliyetlerini gösterir listede kayıtlı yapının
sınıf ve grubunun farklı olduğunun anlaşılması halinde, Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı'nca yayımlanan birim maliyet listesindeki yapı sınıfı ve grubunun esas
alınarak işlem yapılacağı belirtilmiş olmasına karşın bu işlemlere karşı
işverenlerce itiraz edilmesi durumunda ne yapılacağı hususu düzenlenmemiştir.
Bu bağlamda, bina maliyetinin hesaplanması sırasında inşaatın ruhsatnamesindeki
yapı sınıf ve grubu ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca yayımlanan yapı
yaklaşık birim maliyet listesinde kayıtlı yapı sınıf ve grubunun farklı
olduğunun anlaşılması halinde, yukarıda belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca
işlem yapılacak olmakla birlikte, bu işlemlere işverenlerce itirazda bulunulması
durumunda, öncelikle sosyal güvenlik kontrol memurları tarafından yapının
kullanım amacı, niteliği ve özellikleri tespit edilerek, asgari işçilik
uygulamasına ilişkin ön değerlendirme ya da araştırma işleminde esas alınması
gereken yapı sınıf ve grubu, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca yayımlanan yapı
yaklaşık birim maliyet listesinden sigorta müdürlüklerince belirlenecektir.
Yapılan bu işlemler sonucuna göre, inşaat maliyeti tespit edilerek SGK'ya
bildirilmesi gereken prim tutarı hesaplanabilecektir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30 |