|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
İş güvenliği ile görevli mühendis veya
teknik elemanların görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları
İbrahim Işıklı - e-mail:
ibrahimis@hotmail.com - 26 Ocak 2005 Çarşamba - Dünya
İşyerlerinde, çalışanların maruz kaldıkları en
önemli tehlike, iş kazası ve meslek hastalığıdır. İşyerlerinde iş kazası ve
meslek hastalıklarının önlenmesine ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun
olarak işyerlerinde gerekli çalışmaların yapılmasını sağlamaya yönelik olarak
4857 sayılı İş Kanunu ile sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi
çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde iş
güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanların çalıştırılması
zorunluluğu getirilmiştir. İş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik
elemanların nitelikleri sayısı, görev, yetki ve sorumlulukları, eğitimleri ve
çalışma şartları ile ilgili usul ve esasları belirlemek üzere, "İş Güvenliği ile
Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile
Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" 20.01.2004 tarih ve 25352 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanmış olup, bu yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir
yıl süre ile iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanlar için iş
güvenliği uzmanlığı sertifikası şartı aranmayacağı hükme bağlanmıştı.
Yönetmeliğin geçici 1. maddesi uyarınca belirlenen bir yıllık süre 20.01.2005
tarihinde doldu.
Dolayısıyla 20.01.2005 tarihinden itibaren sanayiden sayılan, devamlı olarak en
az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı
işyerlerinde üniversitelerin kimya, makine, maden, jeoloji, metalurji, endüstri,
elektrik, elektronik, inşaat, fizik, jeofizik, bilgisayar, tekstil, petrol,
uçak, gemi, çevre, gıda mühendisliği ve mimarlık bölümleri ile ziraat
fakültelerinin tarım makineleri bölümünden mezun iş güvenliği uzmanı
çalıştırılması gerekmektedir.
İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Elemanların Görev, Yetki ve
Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 5. maddesi
uyarınca, işverenler, işyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının
tesis edilmesi, sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin
yürütülmesi için gerekli tedbirlerin belirlenmesi, bu tedbirlerin uygulanması ve
uygulamaların izlenmesi işlerini yürütmek üzere, işyerinin risk grubuna ve işçi
sayısına göre bir veya daha fazla iş güvenliği uzmanını görevlendirmek ve bu
görevlerin yapılması için gerekli yer araç-gereç ve personeli temin etmekle
yükümlüdürler. İşverenler, işyerinde görev yapan iş güvenliği uzmanının çalışma
şartları ile yetki ve sorumlulukları konusunda çalışanları bilgilendirmekle
yükümlüdür. İşverenler, iş güvenliği uzmanının görevini etkili bir şekilde
yapmasının sağlamak için işletme içinde gerekli planlama ve düzenlemeleri
yapmasına imkan sağlar. İşverenler, işyerinde başka bir görevi yürüten mühendis
veya teknik elemanı iş güvenliği uzmanlığı sertifikasına sahip olması şartı ile
iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirebilirler. İş güvenliği uzmanlarının, bu
yönetmelikte belirtilen görevlerinin eksiksiz olarak yerine getirebilmeleri için
bu konu ile ilgili yeterli çalışma süresi sağlanır. İş güvenliği uzmanları bu
süre içersinde başka bir işle görevlendirilemezler.
6. madde uyarınca ise, çalışanlar, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının
oluşması için bu konuda hazırlanan talimat ve prosedürlere uymakla
yükümlüdürler.
İş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilecek mühendis veya teknik elemanların
bakanlıkça verilen iş güvenliği uzmanlık sertifikasına sahip olmaları
gerekmektedir. İş güvenliği uzmanlığı sertifika sınıfları "A-B-C sınıfı İş
Güvenliği Uzmanlığı Sertifikası" olmak üzere 3 farklı sınıfa ayrılmaktadır.
Mühendis veya teknik elemanların, işyerlerinde iş güvenliği uzmanı olarak
görevlendirilebilmesi için gerekli olan sertifika eğitim programlarının
hazırlanması, uygulanması, sınav komisyonun teşekkülü ve sınavın yapılış şekli
ile ilgili usul ve esaslar, İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Komisyonu tarafından
belirlenir. Eğitimin süresi, teorik ve pratik olarak 120 saatten az
olamayacaktır.
Sertifikaya sahip iş güvenliği uzmanlarından;
. A sınıfı sertifikaya sahip olanlar; bütün işyerlerinde,
. B sınıfı sertifikaya sahip olanlar; I'inci, II'nci, III'üncü ve IV'üncü risk
gruplarında yer alan işyerlerinde,
. C sınıfı sertifikaya sahip olanlar; I'inci, II'nci ve III'üncü risk
gruplarında yer alan işyerlerinde görev yaparlar.
İşyerinde birden fazla iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi halinde, en az
bir iş güvenliği uzmanında yukarıda belirtilen şartlar aranır. İş güvenliği
uzmanları, yönetmelikte belirtilen görevleri eksiksiz yerine getirmek için:
I'inci risk grubunda yer alan işyerlerinde; ayda en az 1 iş günü,
II'inci risk grubunda yer alan işyerlerinde; ayda en az 2 iş günü
III'üncü risk grubunda yer alan işyerlerinde; ayda en az 3 iş günü,
IV'üncü risk grubunda yer alan işyerlerinde; ayda en az 4 iş günü,
V'inci risk grubunda yer alan işyerlerinde; ayda en az 5 iş günü gitmek
zorundadırlar.
Bir iş güvenliği uzmanı en fazla on işyeri ile sözleşme yapabilir. İş Sağlığı ve
Güvenliğine İlişkin Risk Grupları Listesi Tebliği, 13.04.2004 tarih ve 25432
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|