|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Reformda işverenlerin prim borçlarına halef
olması
İbrahim Işıklı - 05 Mart 2008 Çarşamba - Dünya
Kamuoyunda sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510 sayılı Kanun'un 89.
maddesinde "Prim borçlarına halef olma, gecikme cezası ve gecikme zammı ile
iadesi gereken primler" düzenlenmiştir.
Halen TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmeye devam edilen değişikliğe
göre; sigortalının çalıştırıldığı işyeri aktif veya pasifi ile birlikte
devralınması veya intikal etmesi ya da başka bir işyerine katılması veya
birleşmesi halinde eski işverenin kuruma olan prim ile gecikme cezası, gecikme
zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarından, aynı zamanda yeni işverenin de
müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı öngörülmüştür.
Bu hükme aykırı sözleşme hükümleri kuruma karşı geçersizdir. Bu fıkranın
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu
yetkili kılınmıştır.
Ödenmeyen borca hem gecikme cezası, hem de gecikme zammı
Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse,
ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay
için % 3 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılacaktır. Bu düzenlemeyle 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nda yer alan mevcut uygulamaya benzer bir
düzenleme getirilmektedir.
Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak
üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığı'nca
açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen
devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak
gecikme zammı hesaplanacaktır. Ancak, ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı
günlük hesaplanacaktır.
Bakanlar Kurulu, ilk üç ay için uygulanan gecikme cezası oranını iki katına
kadar artırmaya veya bu oranı % 1 oranına kadar indirmeye, yeniden kanuni
oranına getirmeye ve uygulama tarihini belirlemeye yetkilidir. Dava ve icra
takibi açılmış olsa bile, prim ve diğer kurum alacaklarının ödenmemiş kısmı için
gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilir.
Yanlış veya yersiz alınan primler kanuni faizle iade edilecek
Yanlış veya yersiz alınmış olduğu tespit edilen primler, alındıkları tarihten on
yıl geçmemiş ise, hisseleri oranında işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı
sigortalılara veya genel sağlık sigortalılarına veya hak sahiplerine kanuni
faizi ile birlikte geri verilecektir. Kanuni faiz, primin kuruma yatırıldığı
tarihi takip eden aybaşından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre
için hesaplanacaktır. Ancak Borçlar Kanunu'nun 65. maddesi hükmü saklıdır.
Prim iadesi nedeniyle sigortalıların, isteğe bağlı sigortalıların, genel sağlık
sigortalılarının aylık, gelir, ödenek ve sağlık hizmetlerinden yararlanma
şartlarını yitirmeleri durumunda, 5510 sayılı Kanun'a göre ödenen aylık, gelir
ve ödenekler ile sağlanan sağlık hizmetleri durdurulacaktır. Yanlış veya yersiz
yapılan masraflar 5510 sayılı Kanun'un 96. maddesi hükümlerine göre ilgililerden
geri alınacaktır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
