|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma
zorunluluğu kaldırıldı
İbrahim Işıklı - 04 Haziran 2008 Çarşamba - Dünya
Çalışma hayatında, işverenlerin istihdam artışına en büyük engel olarak
gösterdiği düzenlemelerden birisi olan, eski hükümlü çalıştırma zorunluluğunda
önemli değişiklikler yapıldı.
5763 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'la
yapılan düzenlemeye göre; işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları
özel sektör işyerlerinde yüzde 3 özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde 4 özürlü ve
yüzde 2 eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde
çalıştırmakla yükümlü olacak. Diğer bir deyişle, özel sektör işyerlerinde eski
hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırılmış oldu.
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda
çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre
hesaplanacak.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli
iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınacak. Kısmi süreli iş
sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli
çalışmaya dönüştürülecek. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate
alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülecek. İşyerinin işçisi iken
sakatlananlara öncelik tanınacak.
Özürlü işçiler İş-Kur'dan sağlanacak
İşverenler çalıştırmakla yükümlü oldukları işçileri Türkiye İş Kurumu aracılığı
ile sağlayacaklar. Bu kapsamda çalıştırılacak işçilerin nitelikleri, hangi
işlerde çalıştırılabilecekleri, bunların işyerlerinde genel hükümler dışında
bağlı olacakları özel çalışma ile mesleğe yöneltilmeleri, mesleki yönden
işverence nasıl işe alınacakları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Yeraltı ve sualtı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamayacak
Yeraltı ve sualtı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamayacak ve işyerlerindeki
işçi sayısının tespitinde yeraltı ve sualtı işlerinde çalışanlar hesaba
katılmayacak. Yapılan düzenleme ile değişiklik öncesindeki uygulama da aynen
devam ettirilmiş olacak.
Bir işyerinden malulen ayrılmak zorunda kalıp da sonradan maluliyeti ortadan
kalkan işçiler eski işyerlerinde tekrar işe alınmalarını istedikleri takdirde,
işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa
boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak
zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma
yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye 6
aylık ücret tutarında tazminat öder.
Özürlü işçinin SSK primini işveren hissesi Hazine'ce karşılanacak
Özel sektör işverenlerince özürlü işçi kapsamında çalıştırılan Sosyal Sigortalar
Kanunu'na tabi özürlü sigortalılar ile korumalı işyerlerinde çalıştırılan özürlü
sigortalıların, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta
primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazine'ce karşılanacak.
Kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran
işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç
alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde
50'si Hazine'ce karşılanacak.
İşveren hissesine ait primlerin Hazine'ce karşılanabilmesi için işverenlerin
çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 506 sayılı kanun uyarınca aylık
prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na
verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine
isabet eden tutarı ile Hazine'ce karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın
ödenmiş olması şarttır. Bu fıkraya göre işveren tarafından ödenmesi gereken
primlerin geç ödenmesi halinde, Hazine'ce Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılacak
ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilecek.
Hazine'ce karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında
gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacak.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |