|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Reformdan sonra emekli işçinin destek primi
oranları
İbrahim Işıklı - 02 Temmuz 2008 Çarşamba - Dünya
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun yürürlüğe
girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olanlar, sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek 4/a (SSK) sigortalısı olarak çalışamayacaklardır. Ancak, 5510 sayılı
kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife
malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu kanunun
yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam
edenler sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışabileceklerdir.
4 / (a) bendi kapsamında çalışanlar (SSK'lılar) için sosyal güvenlik destek
primi prime esas kazançlar üzerinden kısa vadeli sigorta kolları prim oranına
(yüzde 1 ila yüzde 6,5 oranları arasında) yüzde 30 oranının eklenmesi suretiyle
bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren
hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi
olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Bunlar hakkında sadece
iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. Yani, 4/a
sigortalısı için sosyal güvenlik destek primi, yapılan işin iş kazası ve meslek
hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre yüzde 31 ve yüzde
36,5 arasında değişen oranda prim alınacaktır.
Tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere 5510 sayılı kanuna göre veya
yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları,
çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilecektir.
Diğer bir deyişle emeklilik sonrası çalışma yasağı sadece 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten sonra
ilk defa sigortalı olan kişiler için geçerlidir.
Gerek halen sigortalı olarak çalışanlar ve gerekse de sosyal güvenlik
kanunlarına göre yaşlılık aylığı alanlar sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışabileceklerdir.
Ancak, sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510 sayılı kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden yaşlılık aylığı
bağlandıktan sonra 5510 sayılı kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları
tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilmesi öngörülmektedir.
5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı
olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar
ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma
bakımından 5510 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin
uygulanmasına devam edilir.
Ancak 5510 sayılı kanunun 4/(a) bendi kapsamında (SSK'lı) çalışanlar için sosyal
güvenlik destek primi prime esas kazançlar üzerinden 81'inci maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranına
yüzde 30 oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının
dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan
kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü
bunların işverenleridir. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve meslek hastalığı
sigortası hükümleri uygulanır.
Yani, kamuoyunda bilindiğinin aksine, 5510 sayılı kanunun yürürlük tarihinden
önce sigortalı olanlar, emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalışabileceklerdir. Bu sigortalıların ne zaman emekli
olduklarının/olacaklarının bir önemi yoktur.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |
