|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Devamlı işyerlerinde SGK ile uzlaşma
uygulaması
İbrahim Işıklı - 29 Temmuz 2009 Çarşamba - Dünya
Asgari işçilik incelemelerinde işverenlere uzlaşma hakkının getirilmemiş
olmasından dolayı eleştirilmekteydi. İşte 08.05.2008 tarih 26870 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan 5754 sayılı kanunla 5510 sayılı kanunun 85'inci maddesinde
bu yönde bir düzenleme yapılmıştı.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yapılan
düzenleme ile; kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından devamlı
mahiyetteki işyerlerinde yapılan asgari işçilik incelemesi sonucunda tespiti
yapılan ve sigortalılara maledilmeyen fark sigorta primine esas kazanç matrahı
üzerinden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta
primi ve buna bağlı olarak uygulanacağı belirtilmiştir.
İdari para cezalarında, konuya ilişkin raporun kurumun ilgili birimine
gönderilmesinden önce işverenle uzlaşma yapılabilecektir. Uzlaşmaya varılması
halinde bu durum tutanakla tespit edilir.
Uzlaşılan tutarlar kesin olup, uzlaşma konusu yapılan tutarlar hakkında
işverence dava açılamaz ve hiçbir merciye şikayet ve itirazda bulunulamaz.
Uzlaşılan prim ve idari para cezaları, uzlaşma tutanağının düzenlendiği tarihten
itibaren bir ay içinde ödenir. İşveren, uzlaşılan idari para cezası tutarı için
ayrıca peşin ödeme indiriminden yararlandırılmaz.
Uzlaşılan tutarların, bu sürede tam olarak ödenmemesi halinde uzlaşma bozulur ve
uzlaşılan
tutarlar kazanılmış hak teşkil etmez. Uzlaşmanın temin edilememiş veya uzlaşma
müzakeresinde uzlaşmaya varılamamış olması veya uzlaşmanın bozulması hallerinde
işveren, bu konuya ilişkin daha sonra uzlaşma talep edemeyecektir.
Uzlaşma neticesinde indirim yapılması nedeniyle tahsil edilmemiş olan sigorta
primlerinin daha sonra kurum veya mahkeme kararıyla sigortalılara mal edilmesi
halinde, daha önce eksik tahsil olunan sigorta primleri, sigortalının çalıştığı
süre ve sigorta primine esas kazancı dikkate alınarak gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.
5754 sayılı kanunla 5510 sayılı kanunun 85'inci maddesinin 11'inci fıkrası ile
ise "Asgarî İşçilik Tespit Komisyonu'nun çalışma usûl ve esasları, komisyonda
görev alacak teknik elemanların nitelikleri, asgarî işçilik tespitinde
uygulanacak yöntem, verilerin belirlenmesi, tamamlanmış veya devam etmekte olan
işlerle ilgili yapılacak yerinde tespit kriterleri, uzlaşma komisyonlarının
oluşumu, çalışma usul ve esasları ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer
usûl ve esaslar, kurum tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir" hükmü
yer almıştır.
"Asgari İşçilik İncelemelerinde Uzlaşma Yönetmeliği" 25.04.2009 tarih 27210
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış olup, yönetmeliğin 01.10.2008 tarihinden
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.
Uzlaşmaya konu "Devamlı mahiyetteki işyerlerinde yapılan asgari işçilik
incelemeleri" başmüfettiş, müfettiş ve yetkili müfettiş yardımcıları tarafından
devamlı mahiyetteki işyerlerinde yapılan asgari işçilik incelemeleri sonucunda
düzenlenen raporları kapsamakta olup, geçici işyerleri ile ilgili olarak
düzenlenen asgari işçilik raporları uzlaşma kapsamı dışında tutulmuştur.
Taahhüt konusu işler ile inşaat ve benzeri işlerin devamlı işyerleri
sigortalıları ile yapılıp yapılamayacağına ilişkin olarak yapılan incelemeler
sırasında, taahhüt konusu işlerin devamlı işyerleri sigortalıları ile
yapılamayacağına yönelik değerlendirmeler sonrasında tescili önerilen geçici
işyeri dosyaları ile ilgili olarak tespit edilen asgari ya da fark işçilik
tutarları da uzlaşma kapsamına alınmamıştır.
Taahhüt konusu işler ile inşaat ve benzeri işlerin devamlı işyeri sigortalıları
ile yapılamayacağına yönelik değerlendirmeler sonrasında, kayıtdışı işçiliğin
devamlı işyeri sigortalılarının kuruma bildirilmemesinden kaynaklandığının
anlaşılması ve taahhüt konusu işle ilgili olarak asgari işçiliğin tespit
edilmesi için devamlı işyerinin gelir getirici tüm faaliyetlerinin dikkate
alınarak devamlı işyerinde asgari işçilik incelemesi yapılması gerektiğinin
anlaşılması üzerine Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı'ndan alınan izin sonrasında
taahhüt konusu işin yapıldığı dönemde işyerinin tüm faaliyetleri esas alınmak
suretiyle yapılan asgari işçilik incelemeleri sonucunda düzenlenen raporların
uzlaşmaya tabi olacağı açıktır.
Asgari işçilik incelemeleri sırasında, isimleri belirlenmesine rağmen alt kimlik
bilgilerine ulaşılamaması nedeniyle priminin alınması önerildiği halde hizmet
verilemeyen işçilik tahakkuklarının da (sicilsiz tahakkuklar) uzlaşma kapsamına
alınmasına imkan bulunmamaktadır.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |
