|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Devamlı mahiyetteki işyerlerinde uzlaşma
uygulaması
İbrahim Işıklı - 04 Ağustos 2010 Çarşamba - Dünya
Asgari işçilik incelemesi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'nın kayıtdışı istihdamla
mücadelede en etkin yöntemlerinden birisidir. Özellikle devamlı işyerlerinde de
asgari işçilik uygulanması henüz yeni bir kavramdır.
SGK'nın denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından devamlı mahiyetteki
işyerlerinde yapılan asgari işçilik incelemesi sonucunda tespiti yapılan ve
sigortalılara mal edilmeyen fark sigorta primine esas kazanç matrahı üzerinden
gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta primi ve buna
bağlı olarak uygulanacak idari para cezalarında, konuya ilişkin raporun Kurumun
ilgili birimine gönderilmesinden önce işverenle uzlaşma yapılabileceği hükme
bağlanmıştır.
Müfettiş tarafından, işveren ile birlikte incelemeye ilişkin tutanağın
düzenlenmesi esnasında, işverene, kanuni temsilcisine veya vekiline uzlaşma
hakkının olduğu hatırlatılır ve bu durum tutanakta belirtilir.
Uzlaşmaya varılması halinde bu durum tutanakla tespit edilecektir. Uzlaşılan
tutarlar kesin olup, uzlaşma konusu yapılan tutarlar hakkında işverence dava
açılamaz ve hiçbir mercie şikayet ve itirazda bulunulamaz. Uzlaşılan prim ve
idari para cezaları, uzlaşma tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren bir ay
içinde ödenir. İşveren, uzlaşılan idari para cezası tutarı için ayrıca peşin
ödeme indiriminden yararlandırılmaz. Uzlaşılan tutarların, bu sürede tam olarak
ödenmemesi halinde uzlaşma bozulur ve uzlaşılan tutarlar kazanılmış hak teşkil
etmez. Uzlaşmanın temin edilememiş veya uzlaşma
müzakeresinde uzlaşmaya varılamamış olması veya uzlaşmanın bozulması hallerinde
işveren, bu konuya ilişkin daha sonra uzlaşma talep edemeyecektir.
Uzlaşma neticesinde indirim yapılması nedeniyle tahsil edilmemiş olan sigorta
primlerinin daha sonra kurum veya mahkeme kararıyla sigortalılara mal edilmesi
halinde, daha önce eksik tahsil olunan sigorta primleri, sigortalının çalıştığı
süre ve sigorta primine esas kazancı dikkate alınarak gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.
Uzlaşma komisyonuna müfettişler arasından üç asıl ve üç yedek üye, rehberlik ve
teftiş başkanınca seçilir. Toplantılarda komisyona kıdemli üye başkanlık eder.
Grup başkanlığı bulunmayan illerde, asgari işçilik incelemeleri çalışmalarında
bulunmak üzere on ve üzerinde Müfettişin görevlendirilmesi halinde, bu illerde
de uzlaşma komisyonları oluşturulur. Bu durumda komisyonun ilde görev yapan
müfettişler arasından görevlendirilen asıl ve yedek üyeleri rehberlik ve teftiş
başkanınca belirlenerek komisyon üyelerine duyurulur.
Komisyonlar, esas itibarıyla incelemenin yapılmış olduğu ilin bağlı bulunduğu
grup başkanlığında toplanırlar. Grup başkanlığı bulunmayan bir ilde, 1'inci
madde gereğince oluşturulan komisyonlar sadece o ildeki uzlaşma taleplerinin
sonuçlandırılması görevini yerine getirirler.
Uzlaşma talebinin işveren veya tüzel kişiler ile küçükler ve kısıtlılar için
kanuni temsilcileri, vekilleri veya işverence uzlaşma konusunda noter onaylı
belge ile yetkilendirilmiş temsilcisi tarafından rehberlik ve teftiş
başkanlığına yapılması gerekmektedir.
Uzlaşma görüşmeleri sırasında işverenin, işverenin kanuni temsilcisinin, vekilin
veya işverence uzlaşma konusunda yetkilendirilmiş temsilcinin istemesi halinde,
bağlı oldukları meslek odasından bir temsilci ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci
Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu'na göre kurulan meslek
odasından bir meslek mensubunu bulundurabilirler. Bu kişiler uzlaşma
görüşmelerinde sadece görüş açıklayabilirler, ancak görüşmeler sonucunda
düzenlenecek tutanaklara imza atamazlar. Meslek mensuplarının uzlaşma
tutanaklarının tanzimi sırasında işveren, işveren vekili veya kanuni temsilcisi
ile birlikte bulunmalarında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
Uzlaşmaya başmüfettiş, müfettiş ve yetkili müfettiş yardımcıları tarafından
devamlı mahiyetteki işyerlerinde yapılan asgari işçilik incelemeleri sonucunda
düzenlenen asgari işçilik inceleme raporları girmektedir. Geçici işyerleri ile
ilgili olarak düzenlenen asgari işçilik raporları uzlaşma kapsamı dışında
tutulmuştur.
Taahhüt konusu işler ile inşaat ve benzeri işlerin devamlı işyerleri
sigortalıları ile yapılıp yapılamayacağına ilişkin olarak yapılan incelemeler
sırasında, taahhüt konusu işlerin devamlı işyerleri sigortalıları ile
yapılamayacağına yönelik değerlendirmeler sonrasında tescili önerilen geçici
işyeri dosyaları ile ilgili olarak tespit edilen asgari ya da fark işçilik
tutarları da uzlaşma kapsamına alınmamıştır.
İşverenin veya işverenin kanuni temsilcisinin, işveren vekilinin, uzlaşma
konusunda yetkilendirilmiş temsilcinin ve uzlaşma komisyonu üyelerinin katılımı
ile yapılan toplantıda, uzlaşmanın temin edilememesi halinde, uzlaşma talebinin
nelerden ibaret olduğu ve hangi hususlarda uzlaşma sağlanamadığı bilgilerini
içeren ve tarafların imzalarını havi tutanak düzenlenmek suretiyle tespit
edilecektir.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|
