|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Aylık prim ve hizmet belgesinde "Hak edilen ücret ve prim, ikramiye ve bu
nitelikteki istihkak'ın" ayrı gösterilmesi
İbrahim Işıklı -
11.08.2010 Çarşamba - Dünya
Sosyal Güvenlik Kurumu, 12 Mayıs'ta yürürlüğe giren yeni Sosyal Sigorta
İşlemleri Yönetmeliği ile sigortalıların aylık prim ve hizmet belgesi ile işten
ayrılma bildirgelerinde ücret ve prim - ikramiye vb. ödemelerinin ayrı
gösterilmesi yönünde bir değişikliğe gidilmişti.
Bu çerçevede hangi ödemelerin ücret kabul edileceği ve hangi ödemelerin prim
ikramiye vb. ödeme sayılacağı konusunda tereddütler oluşmuştur.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 17'nci
maddesinin üçüncü fıkrasında; iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık
hallerinde kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereği
sigortalı sayılanlara verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına
esas tutulacak günlük kazancın hesabında prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi
ödemeler dikkate alınmış ise ödenek ve gelire esas alınacak günlük kazancın,
ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük
kazanca, %50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamayacağı
düzenlenmiştir.
12/5/2010 tarihli, 27579 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigorta
İşlemleri Yönetmeliğinin 102'nci maddesinde yapılan düzenlemeyle, aylık prim ve
hizmet belgesinin "Sigorta Primine Esas Kazanç" bölümü "Hak Edilen Ücret" ve
"Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" olmak üzere iki ayrı bölüme ayrılmış
olup, aynı yönetmeliğin geçici 23'üncü maddesi uyarınca uygulama 2010 / Temmuz
ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden başlamak üzere "e-Sigorta"
sistemi üzerinden 5 / 8 / 2010 tarihi itibariyle işletime açılmıştır.
Bu bağlamda, sigorta primine tabi olan kazançlardan;
- Sigortalının çalışmasının karşılığı olarak zamana göre, götürü, yüzde usulüne
göre veya bahşiş şeklinde yapılan ya da sigortalıya tam bir çalışma karşılığı
olmadan kanundan dolayı işverenin yanında çalıştığı süre ile bağlantılı olarak
(yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve tatil günlerinde
ödenen ücretler gibi) yapılan ödemeler ile kıdem zammı, vardiya zammı, gece
zammı, yıpranma zammı, eleman teminindeki güçlük zammı, makam tazminatı, özel
hizmet tazminatı, iş riski zammı, ek görev ücreti, meslek tazminatı gibi işçinin
çalışmasının karşılığı olarak çeşitli adlar altında yapılan ödemeler, "ücret",
- Sigortalının daha verimli çalışmasını ve işyerindeki üretimin arttırılmasını
sağlamak için sigortalının gösterdiği başarıya göre yapılan ödemeler, "prim",
- İşverenin sigortalılardan duyduğu memnuniyeti belirtmek ya da işyerine olan
aidiyet duygusunu artırmak amacıyla sigortalıların başarısına ve verimliliğe
bağlı olmaksızın yılbaşı, bayram, işyerinin kuruluş yıl dönümü, işçilerin
evlenmesi gibi durumlara göre, yapılan ödemeler, "ikramiye",
olarak değerlendirilerek, SGK'ya bildirilecektir.
Ücretler ödenip ödenmediğine bakılmaksızın hak edildikleri aya mal edilmek
suretiyle prime tabi tutulacaktır. Prim, ikramiye ve bu nitelikteki istihkaklar
ise öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilecek ve ücret dışındaki bu
ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan
kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere
üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilerek
prime tabi tutulacaktır.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz.
|