|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Yurtdışında çalışan işçiler 4/a'lı sayılacak
İbrahim Işıklı - 08 Aralık 2010 Çarşamba - Dünya
Sosyal güvenlik reformu öncesinde, ülkemiz ile
sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt
dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin sosyal
güvenliği 506 Sayılı Kanun'un 86'ncı maddesi uyarınca Topluluk Sigortası ile
sağlanmaktaydı.
Ancak, 5510 sayılı Kanun'la birlikte bu uygulama değiştirilmiş ve ülkemiz ile
sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt
dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin 4/(a)
bendi kapsamında (SSK) sigortalı sayılacağı ve bunlar hakkında kısa vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacağı hükme
bağlanmıştı.
Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde,
Türkiye'de yasal olarak ikamet etme şartı ile diğer şartlar aranmaksızın
haklarında isteğe bağlı sigorta hükümlerinin uygulanacağı belirtilmişti. Bu
kapsamda, ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen
işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk
işçilerinden isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel
sağlık sigortası primi alınmayacağı hükmü getirilmişti. Örneğin, asgari ücret
üzerinden isteğe bağlı sigorta primi ödeyeceklerden malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortası primleri yatıracak kişilerden aylık 760.50 * %20=) 152.10.-TL isteğe
bağlı sigorta primi alınmaktadır.
Sosyal güvenlik reformu ile birlikte getirilen yeni dönemde Türkiye ile sosyal
güvenlik sözleşmesi imzalamayan ülkelerde Türk işverenlerin yurtdışındaki
işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri hakkında emeklilik
primi olan uzun vadeli sigorta kolu primleri alınmayacağı, sadece kısa vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanacağı
belirtilmiştir.
Ayrıca isteyen işçilerin kendi primlerini isteğe bağlı sigorta ile
ödeyebilmeleri öngörülmüştür. Ancak, dileyen işçiler kendi emeklilik primlerini
isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyebilmeleri sağlanmıştı. İsteğe bağlı sigorta
primlerinin 1.10.2008 tarihinden itibaren 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı
sayıldıkları dikkate alındığında, bu işçilerimizin daha geç emekli olabilme ve
daha az maaş almaları sonucunu doğurmaktaydı. İşte bu konuda daha önce hem
bizim, hem de diğer çalışma hayatı yazarlarının yaptığı eleştiriler ve iş
adamlarımızın yoğun çabaları sonucu bu düzenleme değiştiriliyor.
Torba Kanun'da yer alan bir madde ile 5510 sayılı Kanun'un 5' inci maddesinin
(g) bendine "Bu kapsamda yurt dışındaki işyerlerindeki çalışmaları devam eden
sigortalıların, bu sürede ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri 4 üncü
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılır" cümlesi
ekleniyor.
Bu düzenleme yasalaşırsa, Bağ-Kur'dan emeklilik tehlikesi ortaya çıkan Türkiye
ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamayan ülkelerde Türk işverenlerin
yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin
ödeyeceği isteğe bağlı sigorta primleri 4/a, yani SSK sigortalısı olarak
değerlendirilecek.
Ancak burada mutlaka 2008 Ekim ayı ile yasanın çıkacağı 2010 Aralık ayları
arasındaki sürelerde ödenen isteğe bağlı sigorta primlerinin 4/a, yani SSK
sigortalısı olarak kabul edileceğine dair bir düzenleme yapılmalı ve
mağduriyetler önlenmelidir. SGK'nın hatalı uygulamasının cezasını işçiler
çekmemelidir.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz
|