|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
Bağ-Kur sigortalılarının malüllük aylığından
yararlanma koşulları
İbrahim Işıklı - e-mail:
ibrahimis@hotmail.com - 17 Ağustos 2005 Çarşamba - Dünya
1479 sayılı kanunun 28. maddesinde, "Madde 28 - Bu kanunun uygulanmasında
çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirdiği tespit edilen sigortalı malul
sayılır. Şu kadar ki, bu kanuna tâbi sigortalılığın başladığı tarihte malul
sayılacak derecede hastalık veya arızası bulunduğu önceden veya sonradan tespit
edilen sigortalı, bu hastalık veya arızası nedeniyle malullük sigortası
yardımlarından yararlanamaz.
Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş
sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin yönetmelikteki esaslara göre tespit
olunur" hükme bağlanmıştır.
1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar
Kurumu Kanunu, 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Kanunu ve 2926
sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu
kapsamında bulunan Bağ-Kur sigortalılarına malüllük, yaşlılık ve ölüm
sigortalarından yapılacak yardımlara başvurma ve bu sigorta kollarına göre ödeme
usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla Bağ-Kur Sigorta Yardımları İşlemleri
Yönetmeliği 13.08.2005 tarih ve 25905 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Bağ-Kur Sigorta Yardımları İşlemleri Yönetmeliği, 1479, 2108 ve 2926 sayılı
kanunlara göre Bağ-Kur sigortalısı olanların malüllük, yaşlılık ve ölüm
sigortalarından yapılacak yardımlara başvurma şekil ve şartlarına ve bu sigorta
kollarına göre ödeme usul ve esaslarına ilişkin hükümleri kapsamaktadır.
Bağ-Kur Sigorta Yardımları İşlemleri Yönetmeliği'nin 5. maddesi uyarınca,
çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirdiği tespit edilen sigortalı malül
sayılmaktadır. 1479, 2108 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamında Bağ-Kur
sigortalılığının başladığı tarihte malül sayılacak derecede hastalık veya
arızası bulunduğu önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı, bu hastalık
veya arızası nedeniyle malüllük sigortası yardımlarından yararlanamaz.
Sigortalının malüllük aylığından yararlanabilmesi için;
a) Bağ-Kur Sigorta Yardımları İşlemleri Yönetmeliği'nin 5'inci maddesine göre
malül sayılması,
b) Yazılı olarak istekte bulunması,
c) Talep tarihinde prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması,
d) En az beş tam yıl sigorta primi ödemiş olması,
şarttır. Ancak iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle malüllük taleplerinde
prim ödeme gün sayısı aranmaz. Sigortalılardan istenecek belgeler aşağıda
belirtilmiştir;
a) Talep dilekçesi,
b) Giriş ve terk tarihlerini gösterir ilgili mercilere tastik ettirilmiş
sigortalılık belgesi,
c) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
d) Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi birleştirilecek hizmetleri olan
sigortalıların varsa hizmet sürelerini belirtir belge,
gerekmektedir. Sigortalıların malüllüklerinin tespitinde;
a) Malüllük halinin tespitinde, Sağlık Bakanlığı, üniversiteler ve kamu iktisadi
teşebbüslerine ait hastanelerin sağlık kurullarınca verilecek raporlarda
belirtilen hastalık ve arızalar esas alınır.
b) Malüllük talepleri sağlık kurullarınca verilen raporlar esas alınarak Bağ-Kur
Sağlık Kurulu'nca karara bağlanır. Malüllüğün reddi halinde sigortalılar,
Bağ-Kur Sağlık Kurulu kararlarına il müdürlükleri vasıtasıyla itiraz
edebilirler. Sağlık Kurulu'nun iki kez ret ettiği rapora tekrar itiraz edilmesi
halinde dosya değerlendirilmek üzere Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kurulu
Başkanlığı'na gönderilir.
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu malüllük iddiaları; il müdürlüklerince
kurulan komisyon tarafından yapılacak tahkikat sonucu düzenlenen tahkikat
raporu, Tahsisler Daire Başkanlığı'nın bağlı bulunduğu genel müdür yardımcısının
başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. hukuk müşaviri ile Tahsisler Daire
Başkanı ve ilgili şube müdüründen oluşan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Tespit
Komisyonu'nda değerlendirilerek karara bağlanır. Üçüncü bir kimsenin suç sayılır
hareketi sonucu malül kalmaları halinde sigortalılar, iş kazasının meydana
geldiği mahalli, hangi il veya ilçe savcılığına intikal ettiğini, görgü
tanıklarını yazılı olarak Bağ-Kur'a bildirmek ve varsa kaza ile ilgili tutanak,
doktor raporu gibi belgeleri ibraz etmek zorundadırlar.
Malüllük aylığı Bağ-Kur sağlık kurulunca maluliyete esas alınan rapor tarihini
takip eden aybaşı itibariyle başlar. Bağ-Kur, malüllük aylığı bağlanan
sigortalıları, kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını dolduruncaya kadar kontrol
muayenesine tabi tutabilir. Kabul edilebilir özürü olmadığı halde, kontrol
muayenesini Bağ-Kur'un yazılı bildirisinde belirtilen tarihi takip eden aybaşına
kadar yaptırmayanların aylıklarının ödenmesi, kontrol muayenesi için belirtilen
tarihten sonraki aybaşından başlanarak durdurulur. Kontrol muayenesini,
Bağ-Kur'un yazılı bildirisinde belirtilen tarihten başlayarak, üç ay içinde
yaptıran ve malüllük halinin devam ettiği tespit edilenlerin aylıkları,
durdurulduğu tarih itibariyle tekrar başlatılır. Kontrol muayenesini, yazılı
bildiride belirtilen tarihten üç ay geçtikten sonra yaptıran ve malüllük halinin
devam ettiği tespit edilenlerin aylıkları, rapor tarihini takip eden aybaşından
başlanarak ödenir. Yapılan kontrol muayenesi sonucu malüllük halinin kalktığının
anlaşılması halinde malüllük aylığı kesilecektir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
