|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
SSK isteğe bağlı sigorta bildirimlerinde
çakışma
İbrahim Işıklı -e-mail: ibrahimis@hotmail.com - 12 Ekim 2005 Çarşamba - Dünya
Bir işyerinde sigortalı olarak çalıştıktan sonra bazı nedenlerden dolayı işten
ayrılan ve bir daha da herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmayanların
sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla isteğe bağlı sigortalılık
uygulanmaktadır. İsteğe bağlı sigortalılar sadece uzun vadeli sigorta kolları
olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait primleri ödemektedirler.
İsteğe bağlı sigortaya devam edenler, zorunlu sigortalıların uzun vadeli sigorta
kollarından yararlandıkları bütün haklardan aynen yararlanmaktadırlar. Sosyal
Sigortalar Kurumuna isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalıların, isteğe
bağlı sigorta primi öderken zaman zaman kısa süreli de olsa bir işte
çalışmalarından dolayı SSK'ya veya diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi
zorunlu sigortalı oldukları görülmektedir. Bu işteki çalışmaları kısa sürdüğü
için isteğe bağlı sigortaya kapanış ve yeniden açılış yaptırmadan prim ödemeye
devam etmekte ve sonradan bu sigortalıların hizmetlerinin çakışması nedeniyle
zorunlu sigortalılığın başladığı tarihten geçerli olarak isteğe bağlı
sigortalılıkları ise iptal edilmesi nedeniyle de hak kayıplarına uğraya
bilinmektedir. SSK isteğe bağlı sigortalılarının bu şekildeki hak kayıplarına
ilişkin olarak SSK tarafından yeni bir düzenleme yapılmıştır. Buna göre;
A - Başlangıçtaki çakışmalar
1) 01/05/2003 tarihinden önce isteğe bağlı sigortaya devam etmek için yazılı
başvuruda bulunanların, isteğe bağlı sigorta başlangıç tarihinde SSK'ya veya
diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi sigortalılığının bulunduğunun
anlaşılması halinde, isteğe bağlı sigortalılık, SSK'ya veya diğer sosyal
güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aybaşından
itibaren yeni bir talep şartı aranmaksızın başlatılacaktır.
2) 506 sayılı kanunun 4842 sayılı kanunla değişik 85'inci maddesi, isteğe bağlı
sigorta priminin art arda üç ay ödenmemesi halinde isteğe bağlı sigortanın sona
erdirilmesini hükme bağladığından, art arda üç ay primini ödemeyenlerin
sigortalılıklarının sona ereceği hususu dikkate alınarak, bu durumda 01/05/2003
tarihinden sonraki isteğe bağlı sigortanın başlangıç tarihinde SSK'ya veya diğer
sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi zorunlu sigortalılığının bulunduğunun
anlaşılması halinde de SSK veya diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi
çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren yeni bir talep
şartı aranmaksızın isteğe bağlı sigortalılığı geçerli sayılacaktır.
B - İsteğe bağlı sigortalılık süresindeki çakışmalar
1) 01/05/2003 tarihinden önce SSK'ya veya diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına
tabi hizmetlerin isteğe bağlı sigortalılık ile çakıştığının anlaşılması halinde
çakışma sonrasında primi ödenmiş isteğe bağlı sigortalılık, yeni bir talep şartı
aranmaksızın devam ettirilecek ve sadece çakışan süredeki isteğe bağlı
sigortalılık iptal edilerek, primi ödenen süreler geçerli sayılacaktır.
2) 506 sayılı kanunun 85'inci maddesi gereğince, 01/05/2003 tarihinden sonraki
sürelerde art arda üç ay primini ödemeyenlerin isteğe bağlı sigortalılıklarının
sona ereceği hususu dikkate alınarak, 01/05/2003 tarihinden sonraki
çakışmalarda, sadece bu hususa bakılacak, dolayısıyla art arda üç ayı geçmeyen
ödememe durumunda yeni bir talep aranmaksızın isteğe bağlı sigortalılık devam
ettirilecek ve sadece zorunlu sigortalılıkla çakışan isteğe bağlı sigortalılık
süreleri iptal edilecektir.
C - İsteğe bağlı sigortalılıkla zorunlu sigortalılık çakıştığı halde
03/11/2003 tarihinden sonra da prim ödenmesi
Gerek isteğe bağlı sigortalılığın başlangıcında gerekse isteğe bağlı sigortanın
devam ettiği sürede sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmalarının bulunduğu
sonradan tespit edilen sigortalıların isteğe bağlı sigortaya devamında yukarıda
açıklanan hususlar doğrultusunda işlem yapılacak, sigortalıların 01/05/2003
tarihinden önceki aylara ait ödenmemiş primlerinin olması ve 03/11/2003
tarihinde de 1080 gün sigortalı hizmetinin bulunması halinde, isteğe bağlı
sigortalılıkları bu nedenle iptal edilmeyecek ve 01/05/2003 tarihinden önceki
aylara ait ödenmeyen primler de tahsil edilmeyecektir.
D- İsteğe bağlı sigorta hizmetlerinin sosyal güvenlik kuruluşlarına bildirilmesi
506 sayılı kanunun geçici 85'inci maddesinde 01/05/2003 tarihinden önce isteğe
bağlı sigortalı olup, isteğe bağlı sigorta prim borçlarını 03/11/2003 tarihine
kadar ödemeyenlerin, borcun ödenmeyen kısmına ait sürelerin hizmetten
sayılmayacağı hüküm altına alınmıştır. Anılan tarihe kadar borcunu ödemeyenlerin
isteğe bağlı sigortalılıkları prim ödedikleri en son ay itibariyle sona ermekle
birlikte, primlerin daha sonra tahsil edilmesi söz konusu olmadığından, isteğe
bağlı sigortalılık içerisinde primi ödenmemiş süreler oluşmaktadır.
Bu tür hizmetlerin diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına bildiriminde, Geçici
85'inci madde gereği primi ödenmemiş süreler dikkate alınmaksızın, isteğe bağlı
sigortanın başladığı tarih ile sona erdiği tarih kesintisiz olarak belirtilecek,
ancak, primi ödenmemiş süreler gün sayısına dahil edilmeyecektir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|