|
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU
SMMM ve YMM'ler tarafından asgari işçilik
raporu düzenlenemeyecek işyerleri
İbrahim Işıklı - e-mail:
ibrahimis@hotmail.com - 23 Kasım 2005 Çarşamba - Dünya
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 130'uncu maddesinde 4958 sayılı kanunla
yapılan düzenleme ile 3568 sayılı kanuna istinaden yetki almış serbest
muhasebeci mali müşavirler (SMMM) ile yeminli mali müşavirlerce (YMM) de işyeri
kayıtları asgari işçilik araştırması yönünden incelenebilecektir. Bazı
işyerlerinde SMMM ve YMM'ler tarafından asgari işçilik raporu düzenlenemeyecek
olup, uygulama 16-355 ek sayılı SSK genelgesi ile duyurulmuştur. Buna göre;
1- İhale konusu işlerin, hariçten sigortalı istihdam edilmeksizin, işi üstlenen
kimsenin veya hariçte tescilli daimi mahiyetteki işyerlerinin sigortalıları ile
yapıldığının ileri sürülmesi halinde, 506 sayılı kanunun 83'üncü maddesi ve bu
madde hükmüne istinaden Bakanlar Kurulu'nca çıkarılmış olan "Sigorta Primlerinin
Hak Edişlerden Mahsup Edilmesi ve Ödenmesi ile Kesin Teminatların İadesi
Hakkında Yönetmelik"in 6'ncı maddesinin son fıkrası uyarınca, işverene ait daimi
nitelikteki işyerinin defter ve belgelerinin sigorta müfettişlerince incelenmesi
gerekmektedir.
Yine, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri
Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 7'nci
maddesinde de, meslek mensuplarınca hariçten işçi çalıştırılmaksızın daimi
nitelikteki işyerlerinin sigortalıları ile yapılan işler hakkında bu yönetmelik
hükümlerine göre rapor düzenlenemeyeceği öngörülmüştür.
Bu durumda, sözü geçen daimi nitelikteki işyerlerine ait defter ve belgelerin
sadece sigorta müfettişlerince incelenmesi gerektiğinden, münhasıran tescil
edilmemiş olan ihale konusu işler ile ilgili işyeri kayıtlarının meslek
mensuplarınca incelenmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla meslek
mensuplarınca bu nitelikteki işlerle ilgili inceleme raporu düzenlenmiş olsa
bile bu raporlara göre işlem yapılmayacaktır.
SSK'nın bu uygulaması, hem kurumun iş yükünü artırmakta ve hem de işverenlerin
teminat iadesinin gecikmesinden dolayı kaybı olmaktadır. Bu nedenle, mutlaka
SMMM ve YMM'lerin ihale konusu işlerin hariçten sigortalı istihdam edilmeksizin
işi üstlenen kimsenin veya hariçte tescilli daimi mahiyetteki işyerlerinin
sigortalıları ile yapılması halinde de rapor düzenlemelerine olanak
tanınmalıdır.
2- İnşaat ruhsatnamesi olmayan, ruhsatnamesi olmakla birlikte imar mevzuatına
göre ruhsatı hükümsüz olan veya yapıldığı sonradan anlaşılan inşaat işyerleri
ile ilgili olarak kurumumuza herhangi bir işçilik bildirimi yapılmamış ise bu
bildirimlerin işyeri kayıtlarıyla uygunluğunun tespiti de söz konusu
olamayacaktır. Bu nedenle, bu tür işyerleri hakkında meslek mensuplarınca
inceleme raporu düzenlenmemesi gerekmektedir. Örneğin, yapıldığı sonradan
anlaşılan ruhsatsız bir bina inşaatı dolayısıyla kurumumuza hiç işçilik
bildirilmemiş olacağından, bu durumdaki işyerleri ile ilgili olarak meslek
mensuplarınca rapor düzenlenmesi mümkün değildir.
3- Piyasadan hazır halde alınıp satılan işler dolayısıyla da rapor
düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Bu durumda da, kurumun iş yükünü artırmakta ve hem de işverenlerin teminat
iadesinin gecikmesinden dolayı kaybı söz konusu olduğundan meslek mensupları
tarafından rapor yazılması sağlanmalıdır.
4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işçilere ücret hesap pusulası verilmesi
4857 sayılı İş Kanunu'nun 37. maddesine göre, işveren işyerinde veya bankaya
yaptığı ödemelerde işçiye ücret hesabını gösterir imzalı veya işyerinin özel
işaretini taşıyan bir pusula vermek zorundadır.
Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta
tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit
eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi
her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Bu işlemler damga
vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaf tutulacaktır. Ücretin bankadan
ödenmesi halinde de mutlaka ücret hesap pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.
Aynı kanunun 102. maddesinin b fıkrasına göre, 37. maddeye aykırı olarak, ücrete
ilişkin hesap pusulası düzenlemeyen işveren veya işveren vekiline 2005 yılında
285,78.-YTL para cezası verilecektir. (Bu cezalar her yıl VUK 298. maddesince
belirlenen yeniden değerleme oranında artmaktadır.)
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|