|
Sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası ile norm ve standart birliği
sağlanacak
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar) Resul Kurt
Sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası
ile norm ve standart birliği sağlanacak
Resul Kurt e-mail: info@ resulkurt.comwww.resulkurt.com - 21 Nisan 2006
Cuma
Sosyal sigortalar ile genel sağlık sigortası bakımından kişileri güvence altına
almak, bu sigortalardan yararlanacak kişileri ve sağlanacak hakları, bu
haklardan yararlanma şartları ile finansman ve karşılanma yöntemlerini
belirlemek; sosyal sigortaların ve genel sağlık sigortasının işleyişi ile ilgili
usûl ve esasları düzenlemek üzere hazırlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu'nun görüşmeleri tamamlandı ve TBMM'de kabul edildi. Ancak,
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Sayın Cumhurbaşkanı
tarafından inceleniyor. Sayın Cumhurbaşkanı tarafından imzalandıktan sonra
yürürlüğe girecek.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sosyal güvenlikte bir çok
önemli düzenleme yapılarak norm ve standart birliği sağlanmaktadır. Getirilen
yeniliklerden bazılarına aşağıda yer verilmiştir.
Evlenme ödeneği
5434 sayılı kanunun 90. madde ile hem yetim aylığı alan kız çocuğu ile dul
aylığı alan eşe evlenmeleri halinde kamuoyunda çeyiz yardımı olarak bilinen ve
aylıklarının 12 katı tutarında evlenme ikramiyesi verilmektedir. 506 sayılı
kanuna göre Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından sadece yetim kız çocuklarına
506/ek 12. madde gereğince yetim aylığının 24 aylık tutarı kadar evlenme yardımı
yapılmaktadır. 5434 sayılı kanunda ve 506 sayılı kanunda evlenme ikramiyesi
bulunmasına karşın, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nda ve 2925 sayılı tarım SSK'da
ve 2926 sayılı tarım Bağ-Kur'da bu tür evlenme veya çeyiz yardımı ödemesi
yapılmamaktaydı.
Söz konusu Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yapılan
düzenleme ile sosyal güvenlik kurumlarındaki anlamsız farklıklar ortadan
kaldırılmış ve evlenmeleri nedeniyle bağlanan gelir veya aylıkları kesilmesi
gereken eş veya çocukların, evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta
oldukları aylık veya gelirlerinin bir yıllık tutarının bir defaya mahsus olmak
üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödeneceği öngörülmektedir. Evlenme ödeneği
alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde
boşanması halinde, bir yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık
bağlanmayacaktır. Bu düzenleme ile Bağ-Kur'dan aylık ve gelir alan eş veya
çocuklar da evlenme yardımından yararlanabileceklerdir.
Evlenme ödeneği verilmesi halinde, diğer hak sahiplerinin aylık veya gelirleri
evlenme ödeneği verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren
yeniden belirlenecektir.
Cenaze ödeneği
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri,
malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının
hak sahiplerine, asgarî ücretin üç katı tutarında (531,00.-YTL * 3 =1.593,00.-YTL)
cenaze ödeneği ödenecektir. Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa
çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Sosyal
Sigortalar Kanunu uyarınca halen, 5000 gösterge rakamının, sigortalının öldüğü
tarihte yürürlükte bulunan devlet memurlarının maaş katsayısı ile çarpımı
sonucunda bulunacak miktar üzerinden cenaze masrafı karşılığı ödenmektedir. 506
sayılı kanunun 103'üncü maddesi gereğince ödenen cenaze masrafı karşılığı
01/01/2006-30/06/2006 tarihleri arasında 5000 x 0,04265 = 213,25.-YTL olarak
uygulanmaktadır. Görüldüğü üzere, cenaze masrafı karşılığı yaklaşık 7,5 kat
artırılmış bulunmaktadır.
Emzirme ödeneği
Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle
sigortalı erkeğe, çocuğun yaşaması şartıyla doğumdan sonraki altı ay süresince
her ay, doğum tarihinde geçerli olan asgarî ücretin üçte biri tutarında emzirme
ödeneği verilir ( 531,00.-YTL / 3 =177,00.-YTL/ay * 6 = 1.062,00.-YTL). Emzirme
ödeneğine hak kazanan sigortalılardan 9'uncu maddeye göre sigortalılığı sona
erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa,
sigortalı kadın veya karısı analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı
erkek, doğum tarihinden önceki onbeş ay içinde en az üç ay prim ödenmiş olması
şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.
506 sayılı kanun uyarınca emzirme yardımı olarak bir sefere mahsus olmak üzere
50.-YTL ödenmektedir. Görüldüğü üzere, emzirme ödeneği yaklaşık 21 kat
artırılmış bulunmaktadır.
18 yaşından küçüklere sağlık yardımı
Genel sağlık sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın tescil
edilmiş olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir işleme gerek olmaksızın 18 yaşına
kadar genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık
hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlandırılır. 18 yaşından küçük çocuğun ana
ve babası da yok ise 18 yaşına kadar primi devlet tarafından ödenmek üzere genel
sağlık sigortalısı sayılır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
