|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
Görev malullerinin sigortalılığı
Resul Kurt - e-mail: info@ resulkurt.comwww.resulkurt.com - 10 Şubat 2006 Cuma -
Dünya
Sayın Mevlüt Gençtürk; 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası'nın 44. maddesinde,
her ne sebep ve suretle olursa olsun vücutlarında hasıl olan arızalar veya düçar
oldukları tedavisi imkansız hastalıklar yüzünden vazifelerini yapamayacak duruma
giren iştirakçilere (malul) denileceği ve haklarında 5434 sayılı kanunun
malullüğe ait hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. 5434 sayılı TC
Emekli Sandığı Kanunu'nun 45. maddesinde, maluliyet gerektiren durumun görev
esnasında olması halinde de görev malulü sayılacağı belirtilmiştir.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası'nın 3. maddesinin II/C fıkrasında, kanunla
kurulu sosyal güvenlik kurumlarından malullük veya emekli aylığı almakta iken
506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası'na tabi bir işte çalışmaya başlayanlardan
yine aynı yasanın 78. maddesine göre tespit edilen prime esas kazançları
üzerinden yüzde 30 oranında (¨'ü işçi, Û'ü işveren) sosyal güvenlik destek primi
kesileceği öngörülmüştür.
Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş süreler, Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre
sigortalılık süresinden sayılmamakta ve 2829 sayılı "Sosyal Güvenlik Kurumlarına
Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun" hükümleri
uygulanmamakta ve toptan ödeme yapılmamaktadır. Bu sigortalılar sadece iş kazası
veya meslek hastalığı halinde, sosyal sigorta yardımlarından
yararlandırılmaktadır.
Ancak, görev malulü aylığı alanların SSK'ya yazılı olarak talepte bulunmaları
durumunda bu sigortalılar hakkında talep tarihini takip eden aybaşından itibaren
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının da uygulanacağı hükme bağlandığından
görev malulü aylığı alanlardan hem yüzde 30 (yüzde 22,5 işveren ve yüzde 7,5
işçi payı) Sosyal güvenlik destek primi hem de yüzde 20 oranında (yüzde 11
işveren ve yüzde 9 işçi payı) malullük yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerine
tabi tutulacaklardır. Geriye dönük olarak 2001-2005 yılları arasını borçlanmanız
mümkün değildir. Bu durumda, talep tarihinizden itibaren ödenecek toplam prim
tutarı yüzde 50'dir. Malullük yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olmak için
yazılı talepte bulunmayan görev malulleri içinse sadece yüzde 30 (yüzde 22,5
işveren ve yüzde 7,5 işçi payı) Sosyal güvenlik destek primi kesintisi
yapılacaktır.
Okuyuculara kısa cevaplar
Sayın O. Serttaş; serbest bölgede faaliyet gösteren işyerlerinde çalışan
işçilere ödenen ücretlerden hiçbir kesinti yapılmayacaktır. Sürekli olarak
serbest bölgede çalıştırılmanız halinde sizin ücretinizden vergi kesilmemesi
gerekmektedir.
Sayın Y. Sönmez; emeklilik tarihi yaş, sigortalılık süresi ve prim gün sayısına
göre belirlenmekte olup, sağlıklı bir hesaplama yapılabilmesi için ay-gün ve yıl
olarak bilgilerinizi vermeniz gerekir. Askerlik borçlanması yapmanız halinde
sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süresi kadar geriye gidecektir. Ayrıca,
emeklilik aylığınız ödediğiniz prim tutarına göre değişmektedir.
Sayın Süheyla Kökler; Sosyal Sigortalar Kanunu açısından yaşlılık aylığına hak
kazanmak için kadınların 20, erkek sigortalıların ise 25 yıl sigortalı olmaları
şartı bulunmakla birlikte, ileri yaşta bulunan sigortalılara bu yönden bir
kolaylık sağlanmış ve 15 yıllık sigortalılık süresinin bulunması halinde diğer
şartları da taşımaları durumunda yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanmaktadır.
4759 sayılı kanuna göre; 23.05.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini
kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malullük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları primi ödemiş bulunan sigortalılar da diledikleri zaman emekli
olabileceklerdir.
Ancak, 23.5.2002 tarihinde bu şartları yerine getirmeyen kadın sigortalılardan
15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 gün sayısını 24.5.2005 ile 23.5.2008
tarihleri arasında yerine getirenler, 54 yaşını doldurmuş olmaları halinde
yaşlılık (emeklilik) aylığına hak kazanacaklardır. Bu nedenle, Gaziantep Sigorta
İl Müdürlüğü işlemi doğrudur.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|