|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
SSK'lılar primlerini iade alabilir mi?
Resul Kurt - info@resulkurt.com - 24 Ağustos 2007 Cuma - Dünya
www.resulkurt.com
Esasen SSK sigortalılarının primlerini iade alabilmeleri mümkün değildir. Ancak
bazı durumlarda yaşlılık veya malullük sigortası kolundan aylığa hak
kazanabilmesi için gereken diğer koşulları gerçekleştiremeyen sigortalılara
ödediği primler geri verilebilmektedir.
Buna göre; sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılan ve malullük ve
yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan,
Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş bulunan sigortalıya,
50 yaşını doldurmuş bulunan ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalıya,
Kendisinin ve işverenlerinin ödediği, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları
primlerinin toplamı, yazılı isteği üzerine toptan ödeme şeklinde verilmektedir.
Toptan ödeme yapılabilmesi için, öncelikle, sigortalının işten ayrılması, toptan
ödeme yapılmasını istediğini yazılı olarak belirtmesi, sigortalının kadın ise
58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve bu sigortalıların ayrıca yaşlılık
aylığına da hak kazanmamış olması gereklidir.
Yukarıda belirtilen, 506 sayılı kanunun 64. maddesinde düzenlenen toptan
ödemenin haricinde, yine aynı yasanın ek 1. maddesinde; evlenme dolayısıyla
(işten ayrıldıkları tarihten itibaren bir sene içinde evlenmiş veya evlendikleri
tarihten itibaren bir sene içinde işinden ayrılmış olan kadın sigortalılar,
evlenme dolayısıyla işten ayrılmış sayılırlar) işlerinden ayrılan kadın
sigortalılara kendileri ve işverenleri tarafından 5417, 6900 ve 506 sayılı
kanunlara göre ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin yarısı,
yazılı talepleri üzerine, toptan ödeme şeklinde verileceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca ölen sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına toptan ödeme
yapılması ile ilgili düzenleme de 506 sayılı kanunun 65. maddesinde yapılmıştır.
506 sayılı kanunun ek 1. maddesi gereğince evlenmeleri dolayısıyla toptan
ödemeden faydalanmış bulunan kadın sigortalılardan 506 sayılı kanuna tabi bir
işe girenler, kendilerine verilen primleri aldıkları tarihten itibaren yüzde 5
faizi ile Sosyal Sigortalar Kurumu'na iade ettikleri takdirde sigortaya tabi
eski hizmetleri 506 sayılı kanunun uygulamasında değerlendirilmektedir.
Toptan ödeme şeklinde aldıkları primleri Sosyal Sigortalar Kurumu'na iade
etmeyenlerin sigortalılık süreleri, 506 sayılı kanuna tabi işlere yeniden
girdikleri tarihten başlamaktadır.
Grev ve lokavtın ertelenmesi
Başta THY olmak üzere bazı büyük şirketlerde işçi sendikaları ile işverenler
arasındaki görüşmeler olumsuzlukla sonuçlanınca, üst üste grev kararları
alınmaya başladı. Bazı durumlarda grev ve lokavt ertelenebiliyor.
Savaş halinde, genel veya kısmi seferberlik süresince grev ve lokavt yapılamaz.
Yangın, su baskını, toprak veya çığ kayması veya depremlerin sebebiyet verdiği
ve genel hayatı felce uğratan felaket hallerinde Bakanlar Kurulu, bu hallerin
vuku bulduğu yerlere inhisar etmek ve bu hallerin devamı süresince yürürlükte
kalmak üzere, gerekli gördüğü işyerleri veya işkollarında grev ve lokavtın yasak
edildiğine dair karar alabilir. Yasağın kaldırılması da aynı usule tabidir.
Başladığı yolculuğu yurtiçindeki varış mahallerinde bitirmemiş deniz, hava ve
kara ulaştırma araçlarında grev ve lokavt yapılamaz.
Karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt genel sağlığı
veya milli güvenliği bozucu nitelikte ise Bakanlar Kurulu bu uyuşmazlıkta grev
ve lokavtı bir kararname ile altmış gün süre ile erteleyebilir. Erteleme süresi,
kararnamenin yayımı tarihinde işlemeye başlar.
Bakanlar Kurulu'nun erteleme kararları aleyhine Danıştay'da iptal davası
açılabilir ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi istenebilir. Olağanüstü
halin ilan edildiği bölgelerde grev ve lokavt ertelenmesi kararlarına ilişkin
davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemez.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
