|
ÝÞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLÝK
Emekli iþçi çalýþtýrmanýn avantajlarý
kalkýyor!
Resul Kurt - info@resulkurt.com - 23
Mayýs 2008 Cuma - Dünya
Aslýnda emeklilik, aktif çalýþma yaþamýný sona erdirme anlamýna geliyor. Fakat,
ekonomik koþullar nedeniyle ülkemizde emekli olanlar aktif çalýþma hayatýndan
çekilmiyor ve emekli olarak yine çalýþmaya devam ediyor.
Okurumuz, Birol Öztuncer diyor ki, halen emekli olup, bir þirkette sosyal
güvenlik destek primi ödeyerek çalýþmaktayým. Prim oraným yüzde 7,5 iþçi, yüzde
22,5 iþveren payý olmak üzere toplam 30'dur. Ýþyerimizin iþ kazasý ve meslek
hastalýðý sigortasý prim oraný 2,3'tür. Sosyal güvenlik reformu sonrasýnda iþçi
ve iþveren prim oraný nasýl deðiþecek?
5510 sayýlý Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu'nun yürürlüðe
girdiði tarihten sonra ilk defa sigortalý olanlar, sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek 4/a (SSK) sigortalýsý olarak çalýþamayacaklardýr.
Ancak, 5510 sayýlý kanunun yürürlüðe girdiði tarihten önce iþtirakçi veya
sigortalý olanlar, vazife malžllüðü, malžllük ve yaþlýlýk veya emekli aylýðý
baðlananlar ve 5510 sayýlý kanunun yürürlüðe girdiði tarihte sosyal güvenlik
destek primi ödeyerek çalýþmaya devam edenler sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalýþabileceklerdir.
4/(a) bendi kapsamýnda çalýþanlar için sosyal güvenlik destek primi prime esas
kazançlar üzerinden kýsa vadeli sigorta kollarý prim oranýna (yüzde 1 il‰ yüzde
6,5 oranlarý arasýnda) yüzde 30 oranýnýn eklenmesi suretiyle bulunan toplamdýr.
Yüzde 30 oranýnýn dörtte biri sigortalý, dörtte üçü iþveren hissesidir. Bu
kapsamda sayýlan kiþilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanlarýn prim
ödeme yükümlüsü bunlarýn iþverenleridir. Bunlar hakkýnda sadece iþ kazasý ve
meslek hastalýðý sigortasý hükümleri uygulanýr. Yani, 4/a sigortalýsý için
sosyal güvenlik destek primi yapýlan iþin iþ kazasý ve meslek hastalýðý
bakýmýndan gösterdiði tehlikenin aðýrlýðýna göre yüzde 31 ve yüzde 36,5 arasýnda
deðiþen oranda prim alýnacaktýr. Okurumuzun iþyerinde iþ kazasý ve meslek
hastalýðý sigortasý prim oraný 2,3 olduðuna göre, okurumuz için yüzde 7,5 iþçi
payý ve yüzde 24,8'de iþveren payý olmak üzere prime esas kazançlarý üzerinden
toplam yüzde 32,3 oranýnda sosyal güvenlik destek primi kesilecektir.
Ancak, normal sigortalýlar için 1 Ekim 2008'den sonra sosyal güvenlik reformuyla
birlikte beþ puanlýk prim indirimi uygulanacak. Yani, 4/(a) bendi kapsamýndaki
sigortalýlarý çalýþtýran özel sektör iþverenlerinin, malžllük, yaþlýlýk ve ölüm
sigortalarý primlerinden, iþveren hissesinin beþ puanlýk kýsmýna isabet eden
tutar Hazine'ce karþýlanacak. Ýþveren payý yüzde 6 olarak uygulanacak.
Kamu idareleri iþyerleri ile bu kanuna göre sosyal güvenlik destek primine tabi
çalýþanlar ve yurtdýþýnda çalýþan sigortalýlar hakkýnda uygulanmayacak.
Reform öncesinde, emekli iþçiler için normal sigortalýlara göre daha az SSK
primi ödenirken, bu deðiþiyor.
Nakliye iþverenleri dertli!
Okurumuz Serdar Türkay diyor ki; uluslararasý nakliye sektöründeki týr
þoförlerinin ücretlerinin büyük bir kýsmýnýn sefer baþýna prim ve harcýrah
olarak ödeniyor. Ýþ akdi feshedilen iþçiler yargýya baþvurduklarýnda sefer
baþýna ödenen harcýrahlardan kýdem ve ihbar tazminatýnýn hesaplandýðýný,
sektörün bu yüzden büyük bir sýkýntý yaþadýðýný iletmiþ.
Kýdem tazminatýna esas olacak ücretin hesabýnda, çýplak ücretine ilaveten iþçiye
saðlanmýþ olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akitten ve kanundan doðan
menfaatler de göz önünde bulundurulur. Bu menfaatlerin belirlenmesinde þu
hususlara dikkat edilmelidir.
1- Yapýlan ödemenin sözleþmeden veya kanundan doðmasý,
2- Süreklilik arzetmesi,
3- Ýþçiye saðlanan bir menfaat niteliði taþýmasý,
4- Para ve para ile ölçülebilir olmasý gerekli.
Yani, iþçiye sürekli olarak saðlanan, para ve parayla ölçülebilir tüm ödemelerin
kýdem ve ihbar tazminatýnda dikkate alýnmasý gerekiyor. Mevcut yasal
düzenlemeler bu yönde.
Ýktisadi Dayanýþma Gazetecilik
Matbaacýlýk ve Danýþmanlýk Ltd. Þti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalýna Hoþ Geldiniz. |
