|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
Hizmet tespit davalarında zaman aşımı
Resul Kurt - e-mail:
resulkurt@hotmail.com - 11 Mart 2005 Cuma - Dünya
Sayın Resul Bey, 11.11.1987 yılında Bağ-Kur'a
kayıt oldum ve aralıksız 06.04.2001 gününe kadar prim ödemesinde bulundum.
26.04.2001 tarihinde SSK'ya 5 gün prim yatırdım. 01.06.2001 tarihinde isteğe
bağlı sigortaya üye olarak prim ödemeye başladım. Kasım 2004'te 3.5 yıl ödemede
bulunarak prim ödemeyi sonlandırdım. Bu surette bu güne kadar yaklaşık 6.000 gün
prim ödemesi yaptım. Ancak 1974 yılında çalıştığım Orman İşletme Şefliği'nde
resmi evraklarda belirtildiği üzere çalışmış olmama karşın o günlerde SSK'ya
bildirim yapılmadığından SSK primim yatırılamadı ve SSK sicil numarası alamadım.
Yukarıda izah ettiğim çerçeve içerisinde 1974 yılında çalışmış olduğum günler
için SSK'ya bildirim yapılmadığından ve prim ödenemediğinden emeklilik hakkımı
çoktan doldurmuş olmama karşın o günler için SSK numarası alamadığımdan 2012
yılına kadar beklemem gerektiği söylenmektedir. Halbuki 1974 yılında resmi
devlet kurumunda ücretli olarak çalıştığım belgelerle sabittir. Bu durumda
emeklilik hakkımı kazanmak için nasıl bir yol izlemem gerekir?
Erenköy Durağan/Sinop
Sayın Durağan, Sosyal Sigortalar Kurumu açısından üç türlü kayıp ve kaçak
bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, sigortalıların Sosyal Sigortalar Kurumu'na
hiç bildirilmemesi, ikincisi çalışma gün sayılarının eksik bildirilmesi ve
üçüncüsü ise sigorta primine esas kazanç tutarlarının eksik bildirilmesidir.
Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 6. maddesinde, çalıştırılanların işe alınmalarıyla
kendiliğinden sigortalı olacakları, sigortalılar ile bunların işverenleri
hakkında sigorta hak ve yükümlerinin sigortalının işe alındığı tarihten
başlayacağı, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamayacağı ve
vazgeçilemeyeceği, yapılan hizmet sözleşmelerine sosyal sigorta yardım ve
yükümlerini azaltmak veya başkasına devretmek yolunda hükümler konulamayacağı
hükme bağlanmıştır. Prim belgeleri işverenleri tarafından Sosyal Sigortalar
Kurumu'na verilmeyen çalışanların, fiilen veya işyeri kayıtlarından tespit
edilecek her türlü bilgiden ya da kamu kuruluşları tarafından düzenlenen belge
veya alınan bilgilerden bu işyerindeki çalışmalarının saptanması durumunda bu
işyerindeki sosyal sigorta hakları, sigortalının işe giriş tarihinden veya
çalışmalarının fiilen veya işyeri kayıtlarından ya da kamu kuruluşları
tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden saptanabildiği tarihten
itibaren sağlanmaktadır. 506 sayılı kanunun 3395 sayılı kanunla değiştirilen 79.
maddesinin 10. fıkrasında, "Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren
tarafından verilmeyen veya çalıştıkları kurumca tespit edilemeyen sigortalılar,
çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde
mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme
kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara
alınır" denilmektedir. Madde hükmünden de açıkça anlaşılacağı üzere, çalışmaları
fiilen veya iş yeri kayıtlarından tespit edilecek her türlü bilgiden ya da kamu
kuruluşları tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden tespit
edilemeyen sigortalıların çalışmalarını ancak yargı kararıyla ispatlamaları
gerekmektedir. Belirtilen yetkili mahkeme, iş mahkemesi veya iş mahkemesi
bulunmayan yerlerde bu davalara iş mahkemesi sıfatıyla bakan asliye hukuk
mahkemeleridir.
Kendileri için prim belgeleri işverenleri tarafından verilmeyen veya
çalıştıkları Sosyal Sigortalar Kurumu'nca fiilen veya iş yeri kayıtlarından
tespit edilecek her türlü bilgiden ya da kamu kuruluşları tarafından düzenlenen
belge veya alınan bilgilerden tespit olunamayan sigortalıların, hizmetlerinin
tespiti maksadıyla mahkemeye başvurmaları için kendilerine tanınan süre beş yıl
olarak belirlenmiştir. Bu beş yılık süre, zaman aşımı süresi olmayıp hak
düşürücü süredir. Hak düşürücü sürenin başlangıç tarihi, sigortalının işyerinden
ayrıldığı yılın sonundan itibaren başlamaktadır. Ancak, sizin resmi bir kurumda
çalışmış olmanız nedeniyle davanız büyük ihtimalle kabul edilecektir. Öncelikle
SSK'dan belirttiğiniz resmi kurumdaki çalışmalarınıza ait bildirilen ücret ve
gün sayılarının bildirilmesini talep edin. Bildirilmemiş olduğunun tarafınıza
yazılı olarak bildirilmesinden sonra da iş mahkemesinde hizmet tespit davası
açarak bildirilmeyen sigortalılığınızı tespit ettirebilirsiniz.
Eski dostlar, eskimeyen dostluklar
Hafta ortasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden 1992
yılında mezun olan sınıf arkadaşlarımızla bir araya geldik. Okul arkadaşlığının
insan hayatındaki yerinin bir başka olduğunu herkes bilir. Eski günleri, anıları
ve aramızda olmayan dostları, sevgili hocalarımızı, sınavları ve tabii ki ülke
ekonomisini konuştuk. Daha dün okul sıralarında birlikte olduğumuz
arkadaşlarımızın gerek kamu kesiminde (genel müdür yardımcısı, daire başkanı,
kaymakam, müfettiş, kontrolör) veya gerekse özel sektörde (mali müşavir,
yönetici vb.) görev yapmalarından büyük mutluluk duyduk. Bu güzel gecede bizleri
buluşturan başta Mustafa Akboğa, Ahmet Karadağ ve Vakıf Factoring Genel Müdür
Yardımcısı Kemal Akçay'a, çevre illerden gelen dostlarımıza ve dostluğunu
esirgemeyerek gecemize katılan Esenyurt Belediye Başkanı Necmi Kadıoğlu'na tüm
arkadaşlarım adına şükranlarımı sunuyorum.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
