|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
Anonim şirket ortaklarının sosyal güvencesi
Resul Kurt - e-mail:
resulkurt@hotmail.com - 01 Nisan 2005 Cuma - Dünya
AŞ ortaklarımızdan yurtdışında eğitimini
aldıktan sonra şirketimizde işe başlamıştır. Herhangi bir sosyal güvencesi yok.
1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'na göre anonim şirket kurucu ve ortakları Bağ-Kur
kapsamındadırlar. Bu ortağımızı ortak kapsamından çıkarıp SSK girişi yapsak,
daha sonra ilerde tekrardan ortak olduğu takdirde Bağ-Kur kapsamına girmek
zorunda mıdır? Tekrardan ortak olduğu takdirde SSK girişini devam etmemizde bir
problem olur mu? Cevabınız için şimdiden teşekkürler. Ahmet Gündoğdu
Sayın Gündoğdu; anonim şirket, paylara bölünmüş belli bir esas sermayesi bulunan
ve borçlarından dolayı yalnız mameliki ile sorumlu olan ve tüzel kişiliği olan
şirkettir. Anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi
ortaklarının 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun 24. maddesi gereğince zorunlu
Bağ-Kur sigortalısı olmaları gerektiğinden, Sosyal Sigortalar Kurumu kapsamında
sigortalı olamazlar.
Anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi ortaklarının
Bağ-Kur ile ilgilendirilmeleri gerektiğinden 04.05.1979 tarihinden itibaren
ortaklık görevlerinin yanı sıra şirket içinde üçüncü bir kişinin yapması gereken
bir görevi yapsalar dahi Bağ-Kur ile olan ilgilerinin devam etmesi ve 506 sayılı
kanuna göre sigortalı sayılmamaları gerekmektedir.
Kanunen şirketi idare ve temsil etme yetkisi bulunmayan anonim şirketlerin
ortaklarının (yani kurucu ortak ile yönetim kurulu üyesi olmayan ortakların),
şirkette bir hizmet akdine istinaden çalışmaları durumunda Sosyal Sigortalar
Kurumu kapsamında sigortalı olmaları gerekmektedir. Ancak, anonim şirketlerin
kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyeleri, ortağı olmadıkları başka bir
işyerinden, kurucu ortak olmadan daha önce SSK'ya tabi çalışmaları var ise, bu
çalışmaları kesintiye uğrayıncaya kadar SSK'ya bildirilmeye devam ederler.
Kanunen şirketi idare ve temsil etme yetkisi bulunmayan anonim şirketlerin
ortakları ise gerek başka bir işyerinde ve gerekse şirkette bir hizmet akdine
istinaden çalışmaları durumunda Sosyal Sigortalar Kurumu kapsamında sigortalı
olmaları gerekmektedir.
Şirket yönetim kurulundan veya kurucu ortak için şirket ortaklığından çıkması
durumunda şirkette normal sigortalı olarak SSK'ya tabi çalışabilir ve daha sonra
şirket ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğunda ise SSK bildirimi devam
edebilir. Sigortalılığı kesintiye uğrayıncaya kadar Bağ-Kur'lu olmasına gerek
bulunmamaktadır.
Okuyuculara cevaplar
Sayın Resul Bey; dul bir bayan, ölmüş dedesinin Emekli Sandığı'ndan aldığı
emekli maaşını alabilir mi? Bu durumda olan muhtaç bir yakınım var, beni
bilgilendirirseniz sevinirim. İyi çalışmalar. Hasan Kılıç
Sayın Kılıç, TC Emekli Sandığı mevzuatı uyarınca emeklilerin vefat etmesi
halinde eş ve çocuklarına aylık bağlanmaktadır. Ancak, torunlarına aylık
bağlanması mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle yakınınız dedesinden dolayı TC
Emekli Sandığı'ndan aylık alamayacaktır.
Sakatlık vergi indiriminden yararlananların emekliliği
01/01/1963 doğumluyum, 27/01/1999 yılından beri bugünkü tarih itibarı ile 6 yıl
2 aydır 9. basamaktan isteğe bağlı prim yatırmaktayım. Daha önce SSK'dan
1987-1994 tarihleri arasında 686 günlük primim var. Kendimin yüzde 75 sakatlık
raporum var. Askerliğimi de yapamadım. Bu durumda emekli olabilir miyim? Adem
Başal
Sayın Başal, Bağ-Kur Kanunu'nun uygulanmasında, çalışma gücünün en az üçte
ikisini yitirdiği tespit edilen sigortalı malul sayılmaktadır. Şu kadar ki, 1479
sayılı kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte malul sayılacak derecede
hastalık veya arızası bulunduğu önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı,
bu hastalık veya arızası nedeniyle malullük sigortası yardımlarından
yararlanamamaktadır.
Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş
sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin yönetmelikteki esaslara göre tespit
olunacaktır. 4956 sayılı kanunun 18. maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı
Bağ-Kur Kanunu'nun 29. maddesine göre, malullük aylığından yararlanabilmek için;
a) Bu kanunun 28'inci maddesine göre malul sayılmak,
b) En az beş tam yıl sigorta primi ödemiş olmak,
c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü
borçlarını ödemiş olmak,
şarttır.
Adem bey, yazınızda belirtmemişsiniz ama, sakatlığınızın Bağ-Kur
sigortalılığından önce mevcut olduğunu sanıyorum. Eğer, yüzde 75 sakatlığınızın,
Bağ-Kur sigortalısı olduğunuz tarihten önce var olması halinde Bağ-Kur'dan
malulen emekli olamazsınız. Bu durumda yani, sakatlığınızın Bağ-Kur
sigortalılığından önce mevcut olması durumunda Bağ-Kur'luluğunuzu sona
erdirmeniz ve bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlamanız halinde
sakatlık vergi indiriminden de yararlanmanız durumunda 3,5 yıl SSK'ya prim
ödemek koşuluyla SSK'dan emekli olabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
