|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
Çalışmayan işçi için SGK primi mi ödenecek?
Resul Kurt - info@resulkurt.com - 03
Eylül 2010 Cuma - Dünya
Sosyal Güvenlik Kurumu, 1 Temmuz tarihinden geçerli olmak üzere e-bildirge
sisteminde önemli değişiklikler yaptı. Artık ay içinde eksik gün sayısı olan
sigortalılar için eksik gün sayısını yazmak gerekecek. Yine, sigortalıların "Hak
Edilen Ücret" ve "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak"larının ayrı ayrı
girilmesi isteniyor.
Sistem değişince okurlardan gelen sorular da arttı. Okurlarımız SGK
Başkanlığı'nın e-bildirge sisteminde duyuruları okuyunca kafaları karışmış ve ne
yapacaklarını bilemez olmuşlar.
SGK açıklamasını okuyunca inanın benim de kafam karıştı. SGK açıklamasında
aynen;
"Aylık prim ve hizmet belgesinde yapılan bu değişikliklere istinaden, 2010 /
Temmuz ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinden
başlanılarak e-Sigorta programı vasıtasıyla yapılacak olan girişler sırasında,
sigortalının ay içindeki prime esas kazanç tutarı "Hak Edilen Ücret" ve "Prim
İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" olarak ayrı ayrı girileceği gibi, ay içinde
bazı günlerde çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan
sigortalılar için "Eksik Gün Nedeninin" yanı sıra ayrıca "Eksik Gün Sayısı" da
girilecektir.
Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini özellikle XML dosya transfer etmek
suretiyle düzenleyen işverenlerin, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde
yapılan bu değişikliklere istinaden, bilgisayar alt yapılarını da aşağıda
belirtilen iş kuralları çerçevesinde revize etmeleri gerekmektedir.
1- Prim ödeme gün sayısına 1 ila 30 arasında bir gün sayısı girilmiş olması
halinde,
- "Hak Edilen Ücret" bölümüne, sigortalıların ay içinde hak ettikleri ücretleri
girilecek olup, prim ödeme gün sayısına karşılık gelen prime esas kazanç alt
sınırının altında ve prim ödeme gün sayısına karşılık gelen prime esas kazanç
üst sınırının üstünde ücret girişine izin verilmeyecektir.
- "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" bölümüne, sigortalılara ilgili ayda
ödenen ücret dışı ödemeler (prim, ikramiye ve bu nitelikteki istihkaklar)
girilecek olup, "Hak Edilen Ücret" bölümüne girilen kazanç tutarı da dikkate
alınarak, prim ödeme gün sayısına karşılık gelen üst sınırının üstünde, ücret
dışı ödeme girişine izin verilmeyecektir.
2- Prim Ödeme Gün Sayısına 0 (sıfır) yazılmış olması halinde,
- "Hak Edilen Ücret" bölümüne, 0,00 TL ila 30 günlük prime esas kazanç üst
sınırına kadar giriş yapılmasına izin verilecektir.
- "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" bölümüne, "Hak Edilen Ücret"
bölümüne girilmiş olan kazanç tutarı da dikkate alınarak 30 günlük prime esas
kazanç üst sınırına kadar giriş yapılmasına izin verilecektir"
denilmektedir. Haliyle işverenler SGK'nın tüm teamüllere aykırı olan bu
açıklamasını okuyunca şaşırıp kalmış durumda.
Ne yani, şimdi ay içinde hiç çalışmayan işçiler içinde mi SGK primi ödenecek?
Acaba SGK mevzuat değişikliği yaptı da bizim gözümüzden mi kaçtı diye
araştırdım. Ancak böyle bir mevzuat değişikliği yapılmamıştı.
Uzun yıllardan bu yana sosyal güvenlik mevzuatında temel bazı düzenlemeler
vardır. Buna göre, sigortalılara, çeşitli nedenlerle (ücretsiz izin, istirahat
gibi) ay içinde çalışmasının bulunmadığı ve ücret ödenmediği aylarda prime esas
kazanca dahil olacak nitelikte ücret dışında prim ikramiye gibi bir ödeme
yapılması halinde, ücret dışındaki bu ödemeler, ödemenin yapıldığı ayda
sigortalının prim ödeme gün sayısının bulunmaması nedeniyle ödemenin yapıldığı
tarihi takip eden iki ayı geçmemek üzere ilgili ayların prime esas kazancına
dahil edilecektir. Ancak ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayda da ücret
ödemesine hak kazanılmadığı durumlarda, ücret dışındaki bu ödemeler prime esas
kazanca dahil edilemeyecektir. (5510 Sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin 1'incii
fıkrasının (A) Ve (B) Bentleri Kapsamındaki Sigortalılar İle Sadece Genel Sağlık
Sigortasına Tabi Sigortalıların Prime Esas Tutulacak Kazançlarına Dair Tebliğ 28
Eylül 2008 tarih ve 27011 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır.)
Ama SGK bundan haberdar olmadığı gibi, e-bildirge sistemine deneme amacıyla
ücretsiz izinli işçi için ikramiye girişi yaptığımda prim de aldığını gördüm.
Yani SGK sessiz sedasız programını da uygulamasını da değiştirmiş. Açıkçası
sosyal güvenlik mevzuatı son birkaç yılda arap saçına döndü.
Aylar, yıllar geçmesine rağmen bir türlü düzenlenmeyen mevzuatlar bir yanda
beklerken, yazılımlarla mevzuat birbiriyle örtüşmüyor. Olan da sigortalıya,
işverene ve emekli-dul-yetime oluyor. Bakın 2 yıldan bu yana geçen zaman
süresinde doğum borçlanması düzenlemesi tamamlanamadığı gibi, basit bir genelge
için bile aylardır vatandaş mağdur ediliyor. Çıkması gereken mevzuat çıkmıyor
ama öbür yanda mevzuata aykırı programlar çıkartılıyor.
SGK Başkanlığı'ndan okurlarım adına bir açıklama yapmalarını rica ediyorum.
Lütfen yukarıda yer alan Prim Ödeme Gün Sayısına 0 (sıfır) yazılmış olması
halinde prim ve ikramiye ödenip ödenmeyeceğine ilişkin sorunu gideren bir
açıklamayı yapın ve karışıklığı giderin.
NOT:
Çarşamba günü TBMM'nin en çalışkan ve bana göre de en başarılı vekili olan
Lokman Ayva ile bürokrasi ve vatandaş mağduriyeti konusunda ayaküstü lafladık.
Kendisini bayram sonrası Ülke TV'de Cumartesi 17,45'te yayınlanan "Resul Kurt'la
çalışma Hayatı" programımda konuk edeceğim. Gerçekten Türkiye'de
engelli-engelsiz tüm vatandaşlar için canı gönülden çalışıyor. Lokman Ayva ile
yapacağımız programın çok yararlı olacağını düşünüyorum.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz
|