|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
Asgari ücret vergi dışı kalmalı mı?
Resul Kurt - info@resulkurt.com - 31
Aralık 2010 Cuma - Dünya
Asgari ücret uzun görüşmeler sonucu belirlendi. Asgari ücret işverenlerin ve
işçilerin beklentilerini karşıladı mı? Ya da taraflar memnun mu diye soracak
olursak, özellikle işçi sendikalarının tepkilerinden işçi kesiminin memnun
olmadığı sonucunu çıkartabiliriz.
Her asgari ücret artışında işçiler, ellerine ne kadar para geçeceğini
düşünürken, işverenler de haklı olarak rekabette avantaj sağlayıp
sağlamayacağını, bir diğer deyişle işçilik maliyetlerinin ne kadar artacağını
düşünüyor.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 39'uncu maddesine göre; Asgari Ücret Tespit Komisyonu,
yeni asgari ücreti belirledi. Buna göre; asgari ücret 16 yaşından büyükler için
yılın birinci 6 ayında yüzde 4.7 artırılarak brüt 796.50 TL ve net (AGİ
dahil-Bekar-Çocuksuz) 629.96 liraya yükseltildi.
Yılın ikinci 6 ayında da asgari ücret, 16 yaşından büyükler için brüt 837 TL ve
net (AGİ dahil-Bekar-Çocuksuz) 658.95 lira olacak.
16 yaşını doldurmamış işçiler için asgari ücret 2010 yılının birinci 6 ayında
brüt 679.50, net (AGİ dahil-Bekar-Çocuksuz) 546.20 lira, 2010 yılının ikinci 6
ayında da asgari ücret, 16 yaşını doldurmamış işçiler için brüt 715.50 lira, net
(AGİ dahil-Bekar-Çocuksuz) 571.97 lira olacak.
Diğer ülkelerle kıyaslandığında asgari ücretten vergi kesilmesinin, işçilik
maliyetini artırdığı ve işçinin eline daha az net ücret geçmesini sağladığı
konusunda herkes hemfikir. Ama maliye idaresi asgari ücretin vergi dışı
bırakılmasına sıcak bakmıyor. Bakmayınca net ücret düşüyor, işçinin işverene
maliyeti artıyor. Rekabet gücü azalıyor.
Ücretler üzerindeki vergi yükü azaltılmalı ve ücretlerin vergilendirilmesine
ilişkin GVK'nın 103'üncü maddesinde yer alan tarifedeki dilimler Anayasa
mahkemesi kararı çerçevesinde yeniden düzenlenmeli, vergi tarifesindeki halen
15, 20, 27 ve 35 olmak üzere 4 olan dilim sayısı artırılmalı ve dilimler
arasındaki makas açılarak yüksek ücret kabul edilen tutarın diğer OECD ülkeleri
seviyesine çıkartılması sağlanmalıdır. Böylece hem daha adaletli ve hem de ödeme
gücünü aşan kısmın vergilendirilmesi söz konusu olabilecektir. Gelir vergisi
dilimlerinin en azından yüksek belirlenmesi, bir nebze rahatlık sağlayacaktır.
Gerçekten de vergi oranı diğer ülkelerle kıyaslandığında makul gibi görünse de,
vergi dilimleri çalışanların asgari ücretle bildirilmesini, yani kayıt dışını
teşvik etmektedir.
Ücretlerin vergilendirilmesinde yeni bir politika belirlenmelidir. Belirli bir
gelirin altında olan kimseler vergilendirilmemelidir. Asgari geçim indiriminin
kabul edilebilir sınırlara çekilerek tüm gelir vergisi mükellefleri ile diğer
kazanç sahiplerine uygulanması sağlanmalıdır. Çalışanlar arasında haksızlıklara
sebebiyet veren istisna ve muafiyetler daraltılarak, ücretlilere uygulanan vergi
oranı mutlaka düşürülmelidir.
Aşağıdaki tablolarda yeni asgari ücretin işverenlere maliyeti ve AGİ dahil net
asgari ücretler yer alıyor. Görüleceği üzere, AGİ ve beş puanlık SGK prim
indirimi uygulandığında bile asgari ücret üzerindeki maliyetin net ücrete oranı
yaklaşık yüzde 50'ye yaklaşmıştır. Bu da bir reform ihtiyacını ortaya
koymaktadır. Asgari ücretin vergi dışı kalmasına maliye tarafından sıcak
bakılmasa bile, ücretlerin vergilendirilmesinde yeni bir düzenleme yapılmalıdır.
01.01.2011-30.06.2011 dönemi asgari ücret maliyeti
01.01.2011-30.06.2011
16 yaşından büyükler için asgari ücretin işverene maliyeti
16 yaşından küçükler için asgari ücretin işverene maliyeti
Brüt asgari ücret 796.50 679.50
SSK taban matrahı 796.50 796.50
İşçi işsizlik sigortası (% 1) 7.96 6.79
İşçi SSK payı (%14) 111.51 95.13
Gelir vergisi matrahı 677.04 577.59
Asgari geçim indirimi (bekar-çocuksuz) 59.74 59.74
Gelir vergisi tutarı 101.56 86.64
Damga vergisi tutarı 5.26 4.48
Asgari ücretten
kesintiler toplamı 226.28 193.03
Net ele geçen tutar 570.22 486.47
Asgari geçim dahil net tutar 629.96 546.20
İşverene maliyet 967.75 868.29
İşverene maliyet (%5 indirim sonrasında) 927.92 828.46
01.07.2011-31.12.2011 dönemi asgari ücret maliyeti
01.07.2011-31.12.2011
16 yaşından büyükler için asgari ücretin işverene maliyeti
16 yaşından küçükler için asgari ücretin işverene maliyeti
Brüt asgari ücret 837.00 715.50
SSK taban matrahı 837.00 837.00
İşçi işsizlik sigortası (% 1) 8.37 7.15
İşçi ssk payı (%14) 117.18 100.17
Gelir vergisi matrahı 711.45 608.19
Asgari geçim indirimi (bekar-çocuksuz) 59.74 59.74
Gelir vergisi tutarı 106.72 91.23
Damga vergisi tutarı 5.52 4.72
Asgari ücretten
kesintiler toplamı 237.79 203.26
Net ele geçen tutar 599.21 512.24
Asgari geçim dahil net tutar 658.95 571.97
İşverene maliyet 1.016.95 913.67
İşverene maliyet (%5 indirim sonrasında) 975.10 871.82
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz
|
