|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
İşyerlerinde toplu izin kullanılması
Resul Kurt - e-mail:
resulkurt@hotmail.com - 14 Ekim 2005
Cuma - Dünya
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilerden işyerine
girdiği günden başlayarak, deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl
çalışmış olanlara işyerindeki kıdemlerine göre yıllık ücretli izin
verilmektedir. İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine
ve 4857 sayılı kanunun 55'inci maddesine göre belirlenir. İşyerinde işe
başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl
çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin
hakkından vazgeçilemez.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
az olamaz. Ancak, onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı
yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
İşveren veya işveren vekili işçilere sırayla yıllık izin kullandırabileceği
gibi, nisan ayı başı ile ekim ayı sonu arasındaki süre içinde, işçilerin tümünü
veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir.
İşveren veya işveren vekili toplu izin uygulamasına gittiğinde, izin kurulu izin
çizelgelerini, toplu izne çıkacak işçiler aynı zamanda izne başlayacak ve izin
sürelerine ve yol izni isteklerine göre her işçinin izin süresinin bitimini
gösterecek biçimde düzenleyerek ilan etmek zorundadır.
Toplu izin dönemleri, bu dönemlerde henüz yıllık ücretli izin hakkını kazanmayan
işçileri de kapsayacak şekilde belirlenebilmektedir. Şu kadar ki, ertesi yıl
veya yıllarda bu toplu izin yönteminin uygulanmaması halinde, bu durumda
olanların gelecek yıllık ücretli izne hak kazanacakları tarih, genel esaslara
göre belirlenecektir.
Toplu izin uygulanması halinde işveren veya işveren vekili, işyerinin korunması,
işyerindeki araç, gereç, donatım veya makinelerin bakımı, hazırlanması,
temizlenmesi veya güvenliğinin sağlanması gibi zorunlu durumlar için yeter
sayıda işçiyi toplu izin dışında tutabilir. Bu durumda olanların yıllık izinleri
toplu izin döneminden önce veya sonra diledikleri tarihte verilir.
Limited şirket ortakları SSK'lı olabilir mi?
Şirketimiz limited şirket olup, ağabeyimin kendi şirketimizde Bağ-Kur
sigortalısı olması için şirket ortaklığından çıkması mı gerekiyor? Şirket ortağı
iken SSK sigortalısı olamaz mı?
İkinci sorum, sigortalılığımız başladıktan kaç gün sonra SSK sağlık yardımından
yararlanabilirim? Muhasebecimiz 120, sigorta müdürlüğü 90 gün diyor. Beni
aydınlatır mısınız? Funda Dere
Sayın Dere, limited şirket ortakları Bağ-Kur Kanunu uyarınca Bağ-Kur sigortalısı
olmak zorundadır. Şirket ortağı ya da anonim şirketlerde kurucu ortak veya
yönetim kurulu üyesi olmaları dolayısıyla, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'na göre
Bağ-Kur sigortalısı olanlar sigortalılıkları sürerken bir hizmet akdine
dayanarak çalışmaya başladıkları takdirde, Bağ-Kur sigortalılıkları kesintiye
uğrayıncaya kadar 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na tabi
tutulmayacaklardır. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu veya 1479 sayılı Bağ-Kur
Kanunu'na göre sigortalılığı devam etmekte iken diğer sosyal güvenlik kuruluşu
kapsamına giren bir işte çalışmaya başlayanların, önceki sigortalılığının
kesintiye uğraması durumunda ise kesinti tarihinden itibaren son çalışmalarının
gerektirdiği sosyal güvenlik kuruluşu ile ilgilendirilmeleri sağlanacaktır.
Ancak, geçici iş göremezlik dolayısıyla geçen süreler ile hafta sonu ve resmi
tatil süreleri sigortalılığın kesintisi olarak değerlendirilmeyecektir. Bu
durumda, kardeşinizin SSK sigortalısı olabilmesi için şirket ortaklığından
ayrılması gerekmektedir.
Sigortalının, viziteye çıktığı tarihten önceki bir yıl içinde bir veya birden
fazla işte en az 90 gün hastalık sigortası primi ödemiş olması gerekmektedir.
Sigortalının eş ve çocukları ile ana ve babalarına sağlık yardımı yapılabilmesi
için belgenin düzenlendiği tarihten önceki bir yıl içinde en az 120 gün hastalık
sigortası primi ödenmiş olması gereklidir.
Okuyucu sorularına kısa cevaplar
Sayın İbrahim Akaya; üniversite öğrencisi olduğunuz tarihten itibaren 25 yaşını
dolduruncaya kadar babanızdan dolayı SSK'dan yetim aylığı alırsınız. 20 yaşını
doldurduğunuz tarihten üniversite sınavını kazandığınız tarihe kadar olan 2
yılın yetim aylığı verilmez.
Sayın Savaş Gündoğmuş; 3308 sayılı yasa uyarınca, bu yasaya tabi stajyer ve
öğrencilerden hiçbir vergi kesilmez.
Sayın İnan Özdemir; kendi isteğiyle istifa eden işçilere kıdem tazminatı
ödenmez.
Sayın Abidin Ekinci; 4857 sayılı İş Kanunu'na göre süresi içinde
kullandırılmayan yıllık ücretli izinler yanmaz. Ancak asıl olan yıllık izinlerin
hak kazanıldıktan itibaren bir yıl içinde kullanılmasıdır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
