|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
Kıdem tazminatında dikkate alınmayacak
süreler
Resul Kurt - e-mail:
resulkurt@hotmail.com - 18 Kasım 2005 Cum - Dünya
Sayın Şahin Teke; 4857 sayılı İş Kanunu'nun işverenin haklı nedenle derhal fesih
hakkı başlıklı 25. maddesinde işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı
uyarınca, işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş
sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki
çalışma süresine göre 17. maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından
sonra doğacaktır. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74. maddedeki sürenin
bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine
gidemediği süreler için ücret işlemeyecektir. İşçinizin raporlu olması veya işe
gelmediği süreler dolayı "bildirim süresi+altı hafta" olan süreyi ziyadesiyle
aştığından iş sözleşmesinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/I. maddesi nedeniyle
feshedilmesi mümkündür.
Bu durumda, işçiye ihbar tazminatı ödenmesi gerekmeyecektir. İşçinin bir yıldan
fazla çalışmasının olması halinde ise kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir.
Yargıtay çeşitli tarihlerde vermiş olduğu kararlarında (Yarg. 9. HD.,23.4.1981,
E.1981/2954, K.1981/5573, Yarg. HGK,16.11.1983, E.1981/9-1067, K.1983/1169)
işçinin istirahatli olduğu sürenin makul ölçüyü aştığı takdirde çalışılan ve
çalışılmış gibi sayılan sürelerin toplamı olduğunu öne sürdüğü "tam yıl"ın
hesabında göz önünde bulundurulamayacağına hükmetmiştir.
Yargıtay, ortaya koyduğu "makul sürenin" 1475 sayılı eski İş Kanunu'nun 17.
maddesinin (4857 yeni İş Kanunu'nun 25.maddesi) I. bendinin (b) fıkrasının
ikinci paragrafındaki süre olarak kabulünün uygulanacağını belirterek görüşünü
belirli bir ölçüte bağlamış ise de, bununla kanunla uygunluk sağlanmış değildir.
Yargıtay, raporlu sürenin bütünüyle kıdem süresinin hesabında dikkate alınmasını
öngören toplu iş sözleşmesi hükmünün de 14. maddenin emredici hükmüne aykırı
olduğu gerekçesiyle geçersiz sayılması gerektiğini kabul etmiştir (Yarg.9.HD.25.6.1998,
E.1998/8858, K.1998/10927) .
Yargıtay, işçilerin tutukluluk süresi (Yarg.9.HD.26.1.1984, E.1983/8858,
K.1984/500) ve ücretsiz izin süresinin (Yarg.9.HD.16.1.1996, E.1995/24545,
K.1996/62) kıdem süresine dahil edilmeyeceği görüşündedir. Yine, 2822 sayılı
TİSGL Kanunu'nun 42. maddesi 5. fıkrasında; "Grev ve lokavt süresince iş
sözleşmeleri askıda kalan işçilere bu dönem için işverence ücret ve sosyal
yardımlar ödenemez, bu süre kıdem tazminatı hesabında dikkate alınamaz. Toplu iş
sözleşmelerine veya iş sözleşmelerine bunların aksine hüküm konulamaz" denilmek
suretiyle grev ve lokavt süresince, iş sözleşmeleri askıda kalan işçilerin bu
dönemde geçen sürelerinin kıdem tazminatını hesabında dikkate alınamayacağı
hükme bağlanmıştır.
Hizmet tespiti davaları tek kitapta toplandı
Daha önce yayınladığı şerhli Sosyal Sigortalar Kanunu, şerhli Bağ-Kur Kanunu
isimli kitaplarıyla sosyal güvenlik mevzuatını yakından takip edenlerin haklı
beğenisini kazanan Adalet Bakanlığı Kararlar Genel Müdürlüğü Hakimi Sayın İhsan
Çakmak'ın, uzun bir çalışma dönemi sonucunda hazırladığı "Hizmet Tesbiti
Davaları" isimli kitabı yayınlandı.
Uygulamada birçok kişi tarafından eksikliği hissedilen hizmet tespiti davalarına
ilişkin en kapsamlı eser olan "Hizmet Tesbiti Davaları" isimli bu kitapta;
açıklama, Yargıtay kararları, Danıştay kararları, Anayasa Mahkemesi ve onanmış
mahalli mahkeme kararları, yönetmelikler, genelgeler, ilgili kanunları
bulabileceksiniz.
Özellikle, avukatlara, hukukçulara, iş mahkemesi hakimlerine, personel
müdürlerine, insan kaynakları uzmanlarına, yeminli mali müşavirlere ve işletme
yöneticilerine tavsiye ettiğim "Hizmet Tesbiti Davaları" isimli kitabı edinmek
için 0312-480 34 31, 0505-3675557 veya 0543 845 04 33 numaralı telefonları
arayabilirsiniz.
Okuyuculara kısa cevaplar
Sayın Selime PEKGÖZ; 43 yaşını tamamlamak ve 5150 gün prim ödemiş olmak
koşuluyla 27.05.2016 tarihinden sonra SSK'dan emekli olabileceksiniz.
Sayın Atılay Aslan; herhangi bir işte çalışmayan ev hanımları, isterlerse
Bağ-Kur'a isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek buradan emekli olabilirler.
SSK'dan emekli olacakların ödedikleri primler ne kadar yüksek olursa emekli
maaşı da o kadar fazla olacağından, gerçek ücret üzerinden prim ödenmesi
sizlerin yararınadır.
Sayın Cavit Koğlu; 46 yaşını tamamlamak ve 5075 gün prim ödemiş olmak koşuluyla
30.07.2011 tarihinden sonra SSK'dan emekli olabileceksiniz. Stajerlikte geçen
sürenin emekliliğe etkisi yoktur.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|