|
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
(Sorular-Cevaplar)
Yıllık izinlerde bölünme
Resul Kurt - e-mail:
resulkurt@hotmail.com - 25 Kasım 2005
Cuma - Dünya
Yılık izinler hakkında kanunda tarafların anlaşması ile 10 günden aşağı olmamak
üzere en fazla üçe bölünebilir diyor. Fakat bazı personel kendisi iznini 2'şer
gün veya 3'er gün kullanmak istiyor. Çoğunluğu da birer hafta (6 gün)
kullanıyor. Bu durumda personele izin veremeyecek miyim? Eğer verirsem bunu
yıllık izin kartında ve bildirgede nasıl göstereceğim? İzin kartı ve bildirgede
parçalı izni gösterirsem herhangi bir inceleme esnasında cezaya maruz kalır
mıyım? Bu hususta bölge çalışmadan yazılı özelge istesem verirler mi? Bu konuda
beni aydınlatırsanız çok sevinirim. Ö. Tunca
Sayın Tunca, yıllık ücretli iznin ne zaman kullanılabileceğine, işverenin
yönetim yetkisi gereğince işveren karar verecektir. İşçi yukarıdaki maddelere
göre hak ettiği yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay
önce işverene yazılı olarak bildirir. İşveren veya işveren vekilleri, bu
istekleri yönetmeliğin 15'inci maddesinde sözü geçen izin kuruluna veya 18'inci
maddesinde belirtilen kişilere bildirir. İşçi yıllık izin isteminde, adını
soyadını, varsa sicil numarasını, iznini hangi tarihler arasında kullanmak
istediğini ve ücretsiz yol izni isteyip istemediğini yazar.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 56. maddesine göre, yıllık ücretli izin işveren
tarafından bölünemeyecektir. Bu iznin 4857/53'üncü maddede gösterilen süreler
içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak,
53'üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on
günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilecektir. Esasen yıllık iznin
birden fazla bölündüğü yaygın bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Yıllık
ücretli izni 4857 sayılı kanunun 56'ncı maddesine aykırı olarak bölen işveren
veya işveren vekiline bu durumda olan her işçi için 2005 yılında 142,89.-YTL
para cezası verilecektir.
Maalesef açık bir şekilde "tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı
olmamak üzere en çok üçe bölünebileceği" hükme bağlandığından, yasaya aykırı
şekilde özelge verilmesi mümkün olmayacaktır. Yasal kayıtlarınızda ve
uygulamalarınızda bu hususa dikkat etmenizi öneririm.
Evlenen kadın işçinin tazminatı
10 yıldır aynı şirkette sigortalı olarak çalışıyorum. Yaklaşık 3 ay önce
evlendim. Evlilik paramı talep ettim şirketim türlü bahanelerle tazminatımı
vermiyor. Benim tazminat hakkım var mı? Süresi ve tutarı ne kadar? Bir avukata
danıştım yeni kanunda bu hakkımın olmadığı ve hiçbir şey talep edemeyeceğim
söylendi. Varsa almam için nasıl bir yol uygulamam gerekir. Lütfen bana yardımcı
olunuz. İsmi saklı
Sayın okurumuz, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinin (e) bendinde; "Kadının
evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi rızası ile hizmet akdini
sona erdirmesi durumunda" kıdem tazminatına hak kazanacağı hükme bağlanmıştır.
Kadın işçiler, evlendikten sonra bir yıl içinde hizmet akdini feshetmeleri
halinde kıdem tazminatına hak kazanmaktadırlar. Bu hak, sadece kadın işçiye
verilmiştir. İşverenin veya erkek işçinin bu maddeye dayanarak iş akdini
feshetmesi yetkisi yoktur. Bu düzenlemeye istinaden kadın işçinin kıdem
tazminatı alabilmesi için öncelikle, kadın işçinin iş sözleşmesinin devam ediyor
olması gerekmektedir. Burada, sadece iş sözleşmesi devam eden kadın işçi için bu
hak tanınmıştır. Yani iş sözleşmesi devam eden kadın işçinin evlenmesi halinde,
bir yıl içinde evlendiğini belirterek işverenden kıdem tazminatını istemesi
mümkündür. Evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesinin
feshedilmemesi ve işverenden kıdem tazminatı istenmemesi halinde işçinin bu
hakkı kaybolmaktadır.
Buna göre, kadın işçinin evlenme nedeniyle iş sözleşmesini feshetmesi halinde
kıdem tazminatının ödenmesi gereken tarih, iş sözleşmesinin feshedildiğinin
işverene bildirildiği tarih olacaktır. İşçi ve işveren arasında anlaşmazlık
çıkabilecek olması ihtimalinin bulunduğu durumlarda, işçi iş sözleşmesini
evlenme nedeniyle feshettiğini noter aracılığıyla tebligat göndererek
bildirmelidir. Bu nedenle, işverenle aranızda anlaşmazlık çıkmasını önlemek
bakımından öncelikle noter aracılığıyla evlenmeden dolayı kıdem tazminatı
isteğinizi işvereninize bildirin. Haklarınızı ihtarnameye rağmen alamazsanız iş
mahkemesinde dava açın.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|