|
(5520 Sayılı KV Kanununa Göre) Örtülü
Sermaye
Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir - 05
Temmuz 2006 Çarşamba - Bursa
Konu kanunun 12. maddesinde aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
Madde 12- (1) Kurumların ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden
doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların,
hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan
kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılır.
(2) Yukarıda belirtilen karşılaştırma sırasında, sadece ilişkili şirketlere
finansman temin eden kredi şirketlerinden yapılan borçlanmalar hariç olmak
üzere, ana faaliyet konusuna uygun olarak faaliyette bulunan ve ortak veya
ortakla ilişkili kişi sayılan banka veya benzeri kredi kurumlarından yapılan
borçlanmalar %50 oranında dikkate alınır. (Yani 6 kat borç kabul edilir.)
(3) Bu maddenin uygulanmasında;
a) Ortakla ilişkili kişi, ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az %10
oranında ortağı olduğu veya en az bu oranda oy veya kar payı hakkına sahip
olduğu bir kurumu ya da doğrudan veya dolaylı olarak, ortağın veya ortakla
ilişkili bu kurumun sermayesinin, oy veya kar payı hakkına sahip hisselerinin en
az %10’unu elinde bulunduran bir gerçek kişi veya kurumu,
b) Öz sermaye, kurumun Vergi Usul kanunu uyanırca tespit edilmiş hesap dönemi
başındaki öz sermayesini, ifade eder.
(4) Kurumların İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören hisselerinin
edinilmesi durumunda, söz konusu hisse nedeniyle ortak veya ortakla ilişkili
kişi sayılanlardan temin edilen borçlanmalarda en az %10 ortaklık payı aranır.
(5) Yukarıda belirtilen oranlar, borç veren ortaklar ve ortakların ilişkide
bulunduğu kişiler için topluca dikkate alınır.
Maddenin buraya kadar olan kısmının incelenmesinden görüleceği üzere örtülü
sermayenin tanımı için kesin hükümler getirilmiştir.
Buna göre kurumların, maddede sayılan ortaklar veya ortakların ilişkili olduğu
kişilerden, doğrudan veya dolaylı kullandıkları borçların herhangi bir tarihte;
a) “Kurumun özsermayesinin 3 katını aşan kısmı”
b) “İlişkili banka veya benzeri kuruluşlardan alınan borçların yarısı (yani
özsermayenin 6 katı) aşan kısmı. ÖRTÜLÜ SERMAYE SAYILACAKTIR. Hesaplamada esas
alınacak özsermaye ise dönembaşı özsermayesidir.
Madde, ayrıca hangi borçlanmaların örtülü sermaye sayılmayacağını da tek tek
belirtmiştir.
Maddenin devamı:
(6) Aşağıda sayılan borçlanmalar örtülü sermaye sayılmaz:
a) Kurumların ortaklarının veya ortaklarla ilişkili kişilerin sağladığı
gayrinakdi teminatlar karşılığında üçüncü kişilerden yapılan borçlanmalar.
b) Kurumların iştiraklerinin, ortaklarının veya ortaklarla ilişkili kişilerin,
banka ve finans kurumlarından ya da sermaye piyasalarından temin ederek aynı
şartlarla kısmen veya tamamen kullandırdığı borçlanmalar.
c) 5411 sayılı Bankacılık Kanununa göre faaliyette bulunan bankalar tarafından
yapılan borçlanmalar.
d) 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında faaliyet gösteren finansal
kiralama şirketleri, 90 sayılı ödünç para verme işleri hakkında kanun hükmünde
kararname kapsamında faaliyet gösteren finansman ve faktoring şirketleri ile
ipotek finansman kuruluşlarının bu faaliyetleriyle ilgili olarak ortak veya
ortakla ilişkili kişi sayılan bankalardan yaptıkları borçlanmalar.
(7) Örtülü sermaye üzerinden kur farkı hariç, faiz ve benzeri ödemeler veya
hesaplanan tutarlar, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarının uygulanmasında,
gerek borç alan gerekse borç veren nezdinde, örtülü sermaye şartlarının
gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kar payı veya dar
mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır. Daha önce yapılan
vergilendirme işlemleri, tam mükellef kurumlar nezdinde yapılacak düzeltmede
örtülü sermayeye ilişkin kur farklarını da kapsayacak şekilde, taraf olan
mükellefler nezdinde buna göre düzeltilir. Şu kadar ki, bu düzeltmenin yapılması
için örtülü sermaye kullanan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve
ödenmiş olması şarttır.
Netice olarak bu yeni düzenleme ile
*Borcun devamlı veya uzun süreli kullanımı şartı kalktı. Bunun yerine
özsermayenin (3) Katını aşma şartı veya ilişkili banka ve benzeri kuruluşlarda
özsermayenin (6) katını aşma şartı getirilmiştir.
Örtülü sermayede daha objektif hükümlere geçildiği açıkça görülmektedir.
Grup şirketleri arasındaki ilişkiler için ise Maliye Bakanlığı’nın tebliğlerini
beklemek gerekir.
Örtülü sermaye ile ilgili bu 12.inci madde 01.01.2006 tarihinden geçerli
olacaktır.
Bu sebeple kurumların gerek patronları, ortakları ve mali işler sorumluları
ÖRTÜLÜ SERMAYE konusunu önemle dikkate almalıdır.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|