|
Özel
Sektör - Bankalar ve Basel II
Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir 31 Ocak 2007 Çarşamba - Bursa
Geçen hafta Bursa Ticaret odasında Yeminli Mali Müşavirler odasının katkıları ve
Sayın Prof.Dr. Nevzat Saygılıoğlu, Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mustafa
Savaş, YMM. Emin Taylan ve YMM. Şevki Boranın iştirak ettiği bir panel
düzenlendi.
Bu panelde de Basel II. nin tarihçesi, genel esasları, bankaların nasıl tatbikat
yapacağı, Bursa Sanayi ve Ticaret aleminin BASEL II sistemine hazır olup
olmadığı konusunda bildiriler sunuldu. Bana göre yapılan sunumlar teorik
açıklamalardır. Nitekim Bursa SMMO sitesinde, benim www.cevdetakcakoca.com
sitemde de bu tip teorik açıklamalara kolayca ulaşabilirsiniz.
Açıklamalar bittikten sonra benim bir sorum oldu. Dedim ki: aaaaa veya bbb veya
breh breh breh şeklinde notlardan bahsediyorsunuz. Bu dediğiniz notlamalar hani
Fitch ve benzerlerinin not vermesi, yükseltmesi veya alçaltması tam olarak hangi
esaslara göredir? Ben; bilmem ne bankasının sanayiciye vereceği notların
esaslarını bilmeliyim ki bankalarla ilişkilerimi düzenleyebileyim.
Bana verilen cevap: Bu tip not verme esasları gizlidir. Keşke bu notları
elde edebilseydik. Her bankanın çalışması gizlidir oldu.
Basel II ile ilgili bu cevap beni tatmin etmedi. Ben ve sanayiciler hatta
bankacılar Basel II deki a-aa-aaa-b-bb-c ve d gibi notlandırma esaslarını tam
olarak bilmelidir.
Bu not verme esaslarını, tıpkı rasyolarda cari oran, asit oran, stok devir hızı
vs. gibi sanayici ve uygulamacıların bilmesi gerektiği kanaatindeyim.
Basel II’den önce, bir tüccar veya sanayici bankaya gittiğinde babasının ismi
(....) ise veya ailesinin mal varlığı varsa, bankadan yüklüce bir kredi
alabileceğini, bilançonun krediyi destekleyeceğini biliyordu. Basel II’de
bilanço öncelik alacaktır. Ancak yukarıda belirttiğimiz gibi notlandırma
esaslarını bilemeyen sanayici kaybedecektir.
Bir şekilde notlandırma esasları açıklanmalı ki, tüccar ve sanayici kendini buna
göre hazırlasın. Sadece Basel II şudur budur diye teorik bilgileri tekrarlamakla
olmaz.
Böyle giderse ne olur?
a) Bankacılar; açıklamadıkları, kendi bildikleri Basel II esasları altında
kalır, ezilir, müşteri kaybeder.
Kaybettikleri her müşteri ya yabancıların (banka ve işyeri sahipliği olarak)
eline geçer, firmalar batar, neticede ekonomi olumsuz etkilenir.
Müşteri kaybeden bankalar, bireysel tüketiciye yönelir, bu müşteri kitlesi de
onlara yetmez ve bankaların zararı artar. Batma ihtimalleri çoğalır.
b) Sanayici ve tüccarlarını, açıklanmayan kredi kuralları karşısında nasıl adım
atacakları konusunda karar vermeleri güçleşir.
Kredi alamayan firmalar bırakın gelişmeyi batma tehlikesi ile karşı karşıya
kalır. Firma kapanmaları ve yabancıların eline geçmeleri çoğalır.
Sonuç olarak; bankalar kendi ayaklarına kurşun sıkmak için (çok mafyavari bir
tabir ama) Basel II yi kullanmayıp Basel II esaslarını açıklasınlar,
korkmasınlar, şeffaf olsunlar, Türk sanayi ve ticaretini daha güçlendirsinler ki
sanayi de bankalar da büyüsünler.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|