|
2006
Yıl Sonu Türkiye’nin Durumu Ve 2007 Yılı Öngörüleri
Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir - 22 Mart 2007 Perşembe - Bursa
Değerli dostlarımdan bir profesör arkadaşım, her yıl bizlere Türkiye ekonomisi
ile ilgili genel bir değerlendirme sunar.
Bu sunumlar tam bir bilim adamı gözüyle ve tarafsız olarak hazırlanmıştır. Her
ne kadar kendisi bugünkü uygulamaların bir çoğuna karşı ise de sonuçları
tarafsız olarak değerlendirmektedir. “ Bilim adamı tarafsızlığına hayranım” Ben
de bugünkü yazımı 2006 yılında Türkiye’ nin durumu olarak ele alacağım.
Son bir aydaki krizlerden sonra Türkiye’nin 2006 yılı performansının bir defa
daha gözden geçirilmesi muhakkak ki 2007 yılındaki hareket ve strateji tespiti
açısından faydalı olacaktır.
1- İktisadi Büyüme :
Türkiye tarihinde ilk olarak son beş yıldır kesintisiz büyümekte olup, 5 yıllık
büyüme toplamı % 37,1 ve yıllık büyüme oranı % 7,5 gibi bir rakama ulaşmıştır.
2007 yılında büyüme % 5,7 – 6 arasında olabilir. Türkiye 172 ülke arasında
ekonomik büyüklükte ilk 20 ülkenin arasındadır.
2- Milli Gelir :
2007 yılında % 6-7 oranında büyüme ihtimali var. Ancak, Cumhurbaşkanlığı seçimi
ve Irak-İran krizleri büyüme ve milli geliri olumsuz etkileyebilir. Kişi başına
milli gelir 5,349 $ olup ülkemiz bu gelir seviyesi ile dünya sıralamasında 69.
cudur.
3- istihdam Hacmi:
2006 yılında işsizlik oranı 2.446.000 kişi ile % 99’ dur. Bu oranlar Türkiye iş
Kurumu istatistiklerine göre tespit ediliyor. Bu istatistiklere geçmeyen
a) İş başvurusu yapmamış 1.985.000 kişi
b) Mevsimlik işçiler 185.000 kişi
c) Diğer 1.184.000 kişi
TOPLAM 3.354.000 kişi bulunmaktadır.
Böylece işsiz sayısı 5.800.000 kişiye çıkmaktadır.
Türkiye, yılda 1.000.000 kişiye istihdam yaratması gerekirken, 650.000 kişiye iş
bulabilmektedir. İktisadi büyüme, belli oranda istihdam yaratacak sektörlere
kaymalı, döviz kazandırma potansiyeli olmayan ( inşaat, eğlence, mağaza sektörü
gibi) sektörlerden çok diğerlerine yatırım yapılmalı, dış ticaret açığını
azaltacak yatırımlar yapılmalıdır.
“ Bize göre de bu uyarılar çok önemlidir.”
4- Fiyat Hareketleri:
TÜFE (Tüketici fiyat endeksi)’ ne göre fiyat artışları;
2005 yılı % 7,32 ; 2006 yılı ise % 9,65 olarak gerçekleşmiş, fiyatlardaki artış
tahminlerin nerede ise % 100 fazlası olmuştur. Dolayısıyla 2007 tahminlerinin de
doğru hesaplanıp hesaplanmadığı düşünülebilir, şüpheli hale geldiği ileri
sürülebilir.
5- Bütçe ve Kamu Borçları:
Bütçe gelirleri bir önceki seneye göre % 16,20 artmıştır.
Bütçe gelirleri 171,30 m. YTL
Bütçe giderleri 175,20 m. YTL
Bütçe açığı 3,90 m. YTL
Faiz dışı fazla 36,00 m. YTL olup, bütçe performansı iyi görünmektedir.
Ancak, ülkede 2005 sonu 58,6 m.$, 2006 sonu 64,9 m.$ olan sıcak para Ocak 2007
sonunda 71,6 m. $ olmuştur.
Bütçe performansı iyi dense de bu performans 6 m. YTL TMSF’ dan, 2 m. YTL Türk
Telekom’ dan, 3 m. YTL Sosyal Güvenlik Priminden ve 1 m. YTL yerel yönetimler
payından kesilerek sağlanmıştır.
Özelleştirmeler devam etmezse sonuç ne olur?
Toplam kamu borcu net 331,8 m. YTL olup GSMH’ ya oranı % 58’ dir.
Dış borçlar ise, 114,8 m $ özel sektör, 155 m $ merkez bankası, 68,6 m $ kamu
borcu olmak üzere toplam 198,2 m $ ‘ dır. Özel sektörün borçlanmada dikkatli
olması gerekir.
“ Borç yiyen kesesinden yer, unutmayalım”
6- Dış Ticaret :
İthalat 137 milyar $
İhracat 85,1 milyar $ olup
Dış Ticaret Açığı 51,8 milyar $ ‘ dır.
Yüksek katma değerli mal ihracında OECD’ de sonuncuyuz. Turizm ve diğer
gelirlerden sonra cari işlemler açığı 31,3 m $’ dır. Açıklar yabancı sermaye,
borsa portföy yatırımları ve özel banka kredileri ile kapanmıştır. “ Ancak,
bunların bir kısmı sıcak paradır, tehlikelidir”
7- Faiz Oranları:
Bu büyüme, dış ticaret, bütçe verilerine rağmen faiz oranları % 20’ ler
seviyesindedir. Yani olması gerekenden % 12 daha fazla faiz oranı tatbik
edilmektedir.
“ Açıkların sebebi yıllardır faiz olup, artık faizler dünyadaki seviyesine
inmelidir.”
8- Özelleştirme:
Yukarıda da bahsedildiği gibi özelleştirme performansı gayet iyidir. Ancak,
ülkemizin yıllardır biriktirdiğimiz değerlerini satarak açık kapatmanın iyi bir
şey olmadığı da ortadadır.
Tam bir ilim adamı olan Prof. Dostum bu değerlendirmelerden sonra Ocak 2007
bütçesinde 6,1 milyar YTL açık olduğunu söyledi. Ancak, sebeplerini sormamıza
rağmen açıklama yapmadı. Bu kadar muhalefeti çok normal buldum. Ancak yine de “
Bunu bize yapmayacaktın hocam” dedim.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
