|
2008
Yılında Asgari Geçim İndirimi Uygulaması
Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir - 14
Aralık 2007 Bursa
04.04.2007 tarih ve 26720 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 265 sayılı Gelir
Vergisi Genel Tebliği ile 01.Ocak.2008 tarihinden itibaren asgari geçim indirimi
uygulaması başlayacaktır.
a. Söz konusu uygulama için Resmi Gazetede yayımlanan 265 sayılı Gelir Vergisi
Genel Tebliğinin firmaların personel müdür veya sorumlularınca dikkatle
incelenmesi gerekir.
b.Bilindiği gibi günümüzde firmalar personel bordrolarını genellikle bilgisayar
programları ile yapmaktadırlar. Personel ücretleri ile ilgili bordro
programlarının değiştirilmesi veya yeni uygulamaya hazır hale getirilmesi için
bordro programcıları ile derhal temasa geçilerek gerekli düzenlemeler
yaptırılmalıdır.
c. Personelden tebliğde (EK 1) olarak belirtilen aile durum bildirgesi derhal
alınmalıdır. Yıl içindeki değişikliklerde de bu bildirgelerin yenileneceği
unutulmamalıdır.
d. Her bir personel için tebliğde (EK 2) olarak gösterilen asgari geçim
indirimine ait bordro her yıl yılbaşında yapılacaktır.
UYGULAMANIN ESASLARI :
Asgari geçim indirimi uygulamasından ücretleri gerçek usulde vergilendirilen
gerçek kişiler yararlanabilecektir.
Asgari geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı başında belirlenen
16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarına;
· Mükellefin kendisi için % 50’si
· Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u
· Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere ilk iki çocuk için % 7,5’i
· Diğer çocuklar için % 5’i
olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumu dikkate alınarak hesaplanan
indirim oranlarının uygulanması sonucu bulunacak tutarın, Gelir Vergisi
Kanununun 103 üncü maddesinde yer alan Gelir Vergisi tarifesinin birinci gelir
dilimine uygulanan oranla çarpılması sonucu bulunacak indirim tutarının
1/12’sinin aylık olarak hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmesi suretiyle
bulunacaktır.
(Burada çocuk tabirinden mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından
bakılan 18 yaşını veya tahsilde ise 25 yaşını geçmemiş çocuklar, eş tabirinden
ise aralarında yasal evlilik bağı olan kişiler anlaşılacaktır.)
Peşin olarak ödenen ücretler, asgari geçim indirimi uygulaması yönünden, nakden
veya hesaben ödemenin yapıldığı dönemin geliri sayılacaktır..
Örneğin, 01/01/2008 tarihinden önceki dönemde ücretlerin peşin olarak ödenmesi
nedeniyle, bu tarihten sonraki döneme isabet eden ücret gelirleri, tahakkuk
esasının geçerliliği nedeniyle, 01/01/2008 tarihinden önce elde edilmiş
sayıldığından söz konusu ücretler için asgari geçim indirimi uygulanmayacaktır.
Asgari geçim indirimi tutarının, ücretlinin aylık hesaplanan vergisinden fazla
olması halinde, fazlası dikkate alınmayacaktır.
Asgari geçim indiriminden, ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bildirenler de
yararlanabilecektir.
Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesi kapsamında değerlendirilen ücret geliri
elde edenler, örneğin sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle
çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar da genel hükümlere göre
asgari geçim indiriminden yararlanacaklardır.
Aşağıda sayılan ücret geliri elde edenler asgari geçim indirimi
uygulamasından yararlanamayacaklardır.
· Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı,
· Dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler,
· Başka bir kanun hükmü (3218, 4490, 4691 sayılı kanunlar v.b.) uyarınca
ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar,
· Ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler.
Asgari Geçim İndirimi Tutarının Hesaplanması
Asgari geçim indirimi (A.G.İ.) tutarı, ücretin elde edildiği takvim yılı başında
geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için
uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarına bir önceki bölümde yer alan
oranların uygulanması ile bulunan tutarın, gelir vergisi kanununun 103 üncü
maddesindeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine karşılık gelen
oranla çarpımı sonucu bulunur.
A.G.İ. Yıllık Tutarı = (Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı x A.G.İ. Oranı) x %15
Asgari geçim indirimi yıllık tutarı, ücretlinin asgari geçim indiriminden bir
yıl boyunca faydalanacağı net menfaattir. Aylık ücret ödemelerinde asgari geçim
indirimi, hesaplanan yıllık tutarın 1/12 (onikide biri) olup bir ay içerisinde
yararlanılabilecek asgari geçim indirimi tutarı, yıllık olarak hesaplanan
tutarın 1/12’sini geçemeyecektir.
Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgarî ücret üzerinden
hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamayacak ve yılı içerisinde asgari ücret
tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında
dikkate alınmayacaktır.
Ücretlinin faydalanacağı azami indirim tutarı, elde ettiği ücret geliri
üzerinden hesaplanan gelir vergisi ile sınırlı olduğundan, mahsup edilecek
kısmın fazla olması halinde ücretliye herhangi bir iade yapılmayacaktır.
Onsekiz yaşını doldurmuş çocuklardan öğrenimi sona erenler, öğrenimin sona
erdiği ayı takip eden aydan itibaren anne veya babasının asgari geçim indirimi
hesabında dikkate alınmayacaklardır.
Yıl içinde işyeri veya işvereni değişen ücretliler, yeni işyerlerinde veya
işverenleri nezdinde çalışmaya başladıkları aydan itibaren asgari geçim
indiriminden yararlanmaya devam edeceklerdir.
Medeni durum ve eşin gelirinin olmadığının tesbiti için aile durum bildirgesi
Alınacak, ve ücretlinin beyanı yeterli olacaktır.
Sadece Ücret geliri elde eden eş, bildirime (çalışmayan veya herhangi bir geliri
olmayan eş) olarak alınmayacaktır.
Bunlar dışındakiler ve münhasıran emekli maaşı alanlar da çalışmayan ve herhangi
bir geliri olmayan eş olarak kabul edilecektir.
DİĞER KONULAR
Birden fazla işverenden ücret alanlar ne yapacak?
A1.Eğer yıllık beyanname veriyorlarsa Asgari
geçim indirimi işverenler aracılığı ile uygulanmış olacağından bunlar yıllık
beyannamelerinde herhangi bir bildirimde bulunmayacaklardır.
A2.Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde asgari geçim
indirimi uygulaması en yüksek ücret veren işveren tarafından uygulanacaktır.
Tevkifata tabi olmayan ücret gelirlerinde ne yapılacak?
Bu kişiler ücretlerini yıllık beyanname ile
beyan edileceğinden , bunlar yıllık gelir vergisi beyannamesi verecekler, asgari
geçim indirimi yıllık gelir vergisinden beyan edilecektir. Bu kişiler yıllık
beyannamelerine aile durum bildirimi ekleyeceklerdir.
İşverenler ne yapacak?
Muhtasar beyanname veren işverenler her yıl
ocak ayında asgari geçim indirimi bordrosu hazırlayacaklar ve bu bordrodaki her
aylık asgari geçim indirimini ücretlilerin aylık bordrosuna intikal
ettireceklerdir. Bu bordroya intikal ettirilip işçiye ödenen asgari geçim
indirimi vergiden mahsup edilecek ve kalan tevkifat beyan edilip vergi dairesine
ödenecektir. Vergiden mahsup işlemi için ücretlilere ödeme yapılmış olması
şarttır.
Ödenmesi gereken gelir vergisinin eksik
hesaplanması halinde cezai müeyyide:
Bu durumda Vergi Usul Kanununun 341 inci maddesine göre vergi ziyaına sebebiyet
verilmiş olacaktır. Böyle bir durumda işverenler hakkında cezalı tarhiyat
yapılacaktır.
Asgari geçim indirimi uygulaması için kısaca yaptığımız bu açıklamaların
dikkatle uygulanması gerekmektedir.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |