|
Vakıflar Yasası Uygulamasında Uygulamasında Sıkı Denetim
Cevdet Akçakoca - Yeminli Mali Müşavir 13 Aralık 2008 - Cumartesi -
Bursa
5737
sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarih ve 26800 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak kamu oyunda kopan veya koparılan büyük gürültülerle yürürlüğe
girdi.
Burada çeşitli yazar çizer ve sivil toplum örgütleri tarafından ileri sürülen
mahzurları, AB uyum yasaları çerçevesinde bu vakıfların idaresinin elimizden
gideceği gibi iddialar ve cevaplarını ele almıyoruz.
Özellikle, toplumda doğan tepkiler, muhakkak ki Vakıflar Genel Müdürlüğü
yetkililerinin de daha dikkatli davranmasını sağlamıştır.
Nitekim bu çerçevede en son çıkan 2008/10 sayılı genelgede de Vakıflar Yasası
uygulanması ile ilgili kesin açıklamalar içermektedir.
Söz konusu genelgeyi aynen aşağıya alıyoruz.
T.C.
BAŞBAKANLIK
Vakıflar Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.1.VGM.0.12.00-010.06/3501/10489 28/07/2008
Konu: Vakıflar Kanunu
GENELGE - 2008/10
Bilindiği üzere Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kanunların yürürlüğe girdiği tarihten itibaren uygulanması zorunludur. Kanunda
yönetmelikle düzenlenmesi öngörülen konularla ilgili olarak önceki mevzuatın
5737 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya devam olunacaktır.
Hiçbir konuda mevzuat boşluğu bulunmamaktadır.
Kanunun hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta düzenlenen hükümlerinin dahi
uygulanmasında tereddüde düşüldüğü, uygulama ile ilgili yönetmelik
düzenlemesinin beklendiği belirtilerek hizmetlerin yapılmadığı ya da Kanunla
idaremizin iznine tabi olmayan, görüş dahi bildirilmemesi gereken bazı
hususlarda, Kanuna aykırı biçimde izin, yetki veya görüş bildirildiği
görülmektedir.
Bu çerçevede, aşağıdaki hususlara titizlikle uyulması gerekmektedir.
▫ Kanunun 12. maddesinde yer alan açık hüküm gereğince, vakıfların malları
üzerindeki her türlü tasarruf yetkisi ve sorumluluk (alım-satım, imar
uygulamaları, onarım, kiralama, kat karşılığı inşaat, yap-işlet-devret, üst
hakkı vb.) vakıf yöneticilerinin olup, idaremizce vakıflara görüş
bildirilmeyecektir.
▫ Kuruluş malvarlığının satışı için Mahkemeye vakıf yöneticileri tarafından
başvurulacak, Mahkeme tarafından görüş sorulduğunda Genel Müdürlük görüşü Vakıf
Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından bildirilecektir.
▫ Vakıflara tapu sicilinde yapılması gereken işlemler ile ilgili verilecek
belgenin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 29.05.2008 tarih ve 2008/9 sayılı
Genelgesine uygun düzenlenerek verilmesi gerekmektedir. Bu belgede istenen
bilgiler dışında hiçbir belge ve görüş verilmeyecektir.
▫ Mülhak vakıflara ait taşınmazların satış işlemleri ile ilgili olarak kanunun
42. maddesi gereğince öncelikle Vakıflar Meclisinden karar alınması
gerekmektedir. Satılacak taşınmazın kuruluş malvarlığı olup olmadığı hususu
vakıf yöneticisi tarafından belirleneceğinden, bu hususla ilgili ve satışın ne
şekilde yapılacağına ilişkin görüş bildirilmeyecektir.
▫ Vakıf Kanununun 5,12, 25, 26’ncı maddeleri gereğince verilecek bildirim ve
beyannamelerin birer örneği aynı gün Vakıf Hizmetleri Daire Başkanlığına
gönderilecek, Bölge Müdürlüğünde elektronik ortamda izlenmesi ve istatistiksel
verilerin oluşturulması sağlanacaktır.
▫ 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 25. maddesi genel bir düzenleme olup,
vakıfların kamu kurum ve kuruluşları ile ilişkilerini düzenleyen 5072 sayılı
Kanuna aykırı uygulamalara izin vermemektedir.
▫ Kanunun 25. maddesi gereğince yurtdışından ayni ve nakdi yardım veya bağış
alacak vakıflara izin belgesi verilmeyecek, yalnızca bildirim yazılarının
alındığına ilişkin yazı verilecektir.
▫ Mülhak vakıfların kesin hesap cetvelleri onaylanmak üzere Strateji Geliştirme
Daire Başkanlığına gönderilecektir.
▫ Tahsis amacına uygunluğunu kaybetmiş, kısmen veya tamamen hayrat olarak
kullanılması mümkün olmayan taşınmazların gayece aynı veya en yakın başka bir
hayrata dönüştürülmesi, akara devredilmesi veya paraya çevrilmesi için Bölge
Müdürlükleri,vakıf idare organının talebini, Bölge Müdürlüğünün ilgili birimince
hazırlanacak, taşınmazın hali hazır durumu, mevkii imar durumu, son halinin
resimlerini vb. özelliklerini gösterir tespit tutanağını ve Bölge Müdürlüğünün
görüşünü içeren dosyayı Genel Müdürlüğe intikal ettirecektir.
▫ Mülhak vakıflara ait akar ve hayrat taşınmazların tahsis, satış ve trampasına
yönelik tasarruflarla, kamulaştırmalarda Bölge Müdürlükleri, vakıf yöneticisinin
talebini, Bölge Komisyon Kararını, Bölge Müdürlüğünün görüşünü ve bağımsız
ekspertiz kuruluşlarınca düzenlenecek;
a) İmar durumu herhangi bir takyidatın olup olmadığı,
b) Mevkii, hali hazır durumu ile taşınmazın harici ve dahili fotoğrafları,
c) Değer tespiti ve işlemin vakfa yarar sağlayıp sağlamayacağı, vb. hususları
kapsayan ekspertiz raporunu Genel Müdürlüğe intikal ettirecektir.
Vakıflara Üyelik Genelgesi
Daha önceki bir yazımızda Anayasa Mahkemesinin 28.06.2008 tarih ve 26920 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan kararı ile Medeni Kanunun “Vakıflarda üyelik olmaz”
hükmünün iptal edildiğini ve vakıflara üyelik yolunun açıldığını yazmıştık.
Bize göre, Anayasa Mahkemesinin bu kararı doğru bir karardır. 20 sene önce,
şimdi bir kısmı vefat etmiş 43 arkadaşımızla birlikte mezun olduğumuz Bursa
Ticaret Lisesine hizmet için BUTİVAK adında bir vakıf kurmuştuk. Ama acemilik mi
diyelim, o günkü mevzuat veya bizi yönlendirenlerin etkisiyle mi? Şimdi
bilemiyorum. Üyelik konusuna pek önem vermemiştik.
Okulumuza bilgisayar sınıfları, çok amaçlı salonlar, Atatürk köşesi, spor
sahası, talebelere burslar gibi milyarlarca liralık yardımlar yapabildik. Fakat
zamanla baktık ki sayımız azalmış. Toplantılarımıza her yıl geçtikçe gelen
katılan sayısı azalmaya başladı. İşte o zaman, üye kaydı meselesinin önemini
anladık. Son üye de vefat edince vakfımız bütün mal varlığı ile devletin olacak.
Ne dereceye kadar verimli olacak? Kestirmek mümkün değil. Bu sebeple, biz
Anayasa Mahkemesinin bu kararına sevindik. İnşallah vakfımıza üye kaydedeceğiz.
Tabii, Anayasa Mahkemesinin bu kararından sonra TBMM, yeni bir düzenleme yapması
gerekiyor. Bu düzenleme yapılıncaya kadar da Vakıflar Genel Müdürlüğü meydanı
boş bırakmayarak 2008/14 sayılı genelge ile bir düzenleme yapmıştır.
Bu genelgeye göre
Vakıf genelinde üyelikle ilgili hüküm bulunan vakıflar üye alımı yapabilecektir.
Yine aynı genelgeye göre, genelgede bahsedilen suçlardan mahkûm olanların
yöneticiliklerine son verilecektir.
Söz konusu genelge aynen aşağıya alınmıştır. Bu genelgeye göre üyelik konusunda
yapılacak düzenlemeler bir takım problemleri çözecektir.
Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.
T.C
BAŞBAKANLIK
Vakıflar Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.1.VGM.0.12.00.319.99.06/5003-13704 14/10/2008
Konu: Vakıf yöneticileri ve vakıflarda üyelik
GENELGE - 2008/14
Vakıflarda üyelik ve vakıf yöneticisi olamayacaklara ilişkin aşağıdaki hususlara
titizlikle uyulması gerekmektedir.
Bilindiği üzere 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 101. maddesinin 3. fıkrasında
yer alan “vakıflarda üyelik olmaz” hükmü, Anayasa Mahkemesinin 28/06/2008 tarih
ve 26920 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kararı ile iptal edilmiştir.
Bu
kapsamda;
a) Vakıf senedinde üyelikle ilgili hüküm bulunan vakıflar üye alımı
yapabileceklerdir.
b) Vakıf senetlerinde 01/01/2002 tarihinden önce üyelikle ilgili hüküm bulunan
ancak Türk Medeni Kanunun “vakıflarda üyelik olmaz” hükmü nedeniyle,
senetlerinden üyelik hükümlerini çıkaran vakıflar, senet değişikliği yapmak
suretiyle, konuya ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesini müteakip üye
alabileceklerdir.
5737 sayılı Vakıflar Kanununun 9. maddesinde yer alan; “vakıflarda hırsızlık,
nitelikli hırsızlık, yağma , nitelikli yağma, dolandırıcılık, nitelikli
dolandırıcılık, zimmet, rüşvet, sahtecilik, hileli iflas, ihaleye fesat
karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, güveni kötüye kullanma, kaçakçılık
suçları ile Devletin güvenliğine karşı işlenen suçların birinden mahkûm olanlar
yönetici olamazlar. Vakıf yöneticisi seçildikten sonra yukarıdaki suçlardan
mahkûm olanların yöneticiliği sona erer.” Hükmü gereğince; vakıf
yöneticilerinden 27/02/2008 tarihinden sonraki tarihi taşıyan adli sicil kaydı
istenmek suretiyle, anılan maddede yer alan suçlardan mahkûm olanların
yöneticiliklerine son verilecektir.
Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz. |